Tag:

Wydawnictwo Marginesy

Kryminał

„Rana” Wojciech Chmielarz – Każdy rani

przez Katarzyna Denisiuk

Kto docenia powieści Wojciecha Chmielarza, ten z pewnością chwycił za „Ranę” zaraz po premierze. Jedni zachwalali, ba! nawet się zachwycali, drugim kompletnie ta historia nie podeszła. Jako że lubię mieć własne zdanie na temat danej książki to, wymazując z pamięci wszelkie pochwały i krytykę, sięgnęłam po powieść, która „szuka genezy zła – bez moralizowania, bez tanich wniosków.”

 

Bohaterami „Rany” są młodzież, szkoła i nauczyciele, jak również rodzina. Patrząc na swoje doświadczenia z czasów szkolnych oraz moich dzieci, instytucja szkoły w powieści wydaje się być mocno wypaczona i przedstawiona w niezwykle negatywnym świetle. Poza tym w „Ranie” wszystko i wszyscy są źli i mroczni. Niemal każdy bohater jest poturbowany psychicznie, rozchwiany emocjonalnie i niesie na plecach bagaż pełen grzesznych uczynków. To powoduje, że czytelnik zostaje wessany w czarną dziurę rozpaczy i niewygodnych emocji.

 

Pod kołami pociągu ginie Marysia, uczennica prywatnej, warszawskiej szkoły, która w oczach dyrekcji pretenduje do grona szkół elitarnych i ekskluzywnych. Grono nauczycielskie winno zachowywać się nienagannie i być wzorem i przykładem dla uczniów. Z tym bywa jednak różnie. Zachowania nauczycieli, uczniów i dyrekcji wielokrotnie pozostawiają wiele do życzenia. Śmierć Marysi nie jest jedyną. Ginie również jedna z nauczycielek, która na własną rękę próbowała poznać przyczynę śmierci dziewczyny. Kto jest bez winy? Kto rani, a kto jest raniony? Niejeden z bohaterów dostaje solidnego kopa od życia.

 

„Rana” to nie jest rasowy kryminał, ale powieść z wątkiem kryminalnym. W mojej ocenie to książka, którą zdominował wątek psychologiczno-obyczajowy. Autor wziął na warsztat człowieka ze wszystkimi jego wadami, rodzinę, w której pleni się zło oraz szkołę, która nie jest miejscem inspiracji i odpowiednią trampoliną w dorosłość.

 

Najnowsza powieść Wojciecha Chmielarza nie jest lekką lekturą. To ponura powieść, która uwiera i wywołuje dyskomfort. Czy jesteście gotowi na babranie się w błocie ludzkich słabości? Możecie sięgnąć po „Ranę”. Jeśli nie przeszkadza wam kumulacja zła i negatywnych bohaterów, to po lekturze „Rany” będziecie zadowoleni. Ja czuję lekki przesyt. Nie do końca przekonuje mnie otaczająca wykreowaną historię aura. 

 
Tytuł: „Rana”
Autor: Wojciech Chmielarz
Wydawnictwo Marginesy
Forma książki: papierowa, dostępna w formie ebooka
Gatunek: kryminał
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Thriller

„Zamiana” Rebecca Fleet – Przeszłość nie śpi

przez Katarzyna Denisiuk

Okładkowy blurb autorstwa Lee Childa obiecuje „fantastyczny thriller, pełen napięcia i zwrotów akcji”. Dawno nie czytałam dobrej książki z tego gatunku, dlatego tym mocniej zacierałam ręce na tę lekturę. Zanim zaczęłam czytać zastanawiałam się, czy ostrzeżenie „uważaj, kogo wpuszczasz do domu…” okaże się trafione, czy też będzie li tylko napompowanym marketingowym balonikiem, który po chwili poleci w siną dal.

Wyobraźcie sobie taką sytuację – chcecie odpocząć, wyjechać gdzieś, niekoniecznie daleko, przeznaczając na ten pobyt niewielki budżet. Spodobał wam się domek w malowniczej miejscowości. Tak fantastycznie się składa, że jego właściciel z chęcią zamieni się z wami na tydzień. Wy zamieszkanie u niego, on u was. Deal roku! Wchodzicie w to.

W takich okolicznościach poznajemy małżeństwo Caroline i Francisa wyjeżdżających na przedmieścia Londynu do wynajętego niewielkiego domu. Pragną odmiany, relaksu, nacieszenia się własną obecnością bez zmartwień i codziennej rutyny.  Ich synek zostaje pod opieką babci, a oni mają zamiar korzystać z darowanego im czasu. Wszystko układa się po ich myśli, aż do momentu, kiedy Caroline zaczyna zauważać w wynajętym domu ślady z przeszłości, które dopominają się o jej uwagę i przypominają o tym co się wydarzyło. A to jak wyglądało ich życie niespełna dwa lata wcześniej, kim byli i z czym się zmagali było dalekie od ideału. Każde z nich przeżywało swój własny, swoisty życiowy armagedon.

Zgadzam się z Lee Childem w kwestii napięcia. Oscyluje cały czas na właściwym poziomie, czyli takim, który charakteryzuje dobrą powieść z elementami thrillera. Te pierwiastki niepewności, niewiadomej, pojawiających się co rusz pytań i wątpliwości bardzo przyjemnie podkręcają akcję. Samych zwrotów akcji nie ma wiele, a te które występują w pełni zrekompensowały moje oczekiwania. Czy „Zamiana” jest fantastyczna? Nie do końca. Nie spodobał mi się jeden moment, jedno zachowanie głównej bohaterki, które wydaje mi się niemal niemożliwe w kontekście tego co ją spotkało. To jest ta rysa,  która bruździ i sprawia, że obraz całości nie jest perfekcyjny, ale ze skazą. Żałuję bardzo, że autorka zdecydowała się na taki wariant, bo skutecznie ostudziła mój „hurraoptymizm” z początku książki.

Może niepotrzebnie się czepiam? Może, bo książkę, powieściowy debiut autorki, oceniam wysoko. Ciekawa intryga, wyraziści bohaterowie, niezłe zakończenie i język, który nie uwiera i żwawo popycha akcję do przodu tworzą udany thriller … w „wersji light”. Ale, ale, nie ma nudy! Entuzjaści gatunku powinni być zadowoleni.

PS Balonik nie odleciał, ale troszkę uszło z niego powietrze.

Tytuł: „Zamiana”
Autor: Rebecca Fleet
Wydawnictwo Marginesy
Tłumaczył: Aga Zano
Forma książki: papierowa, za którą dziękuję wydawnictwu
Gatunek: thriller

Ocena: 4,5/6

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura współczesna

„Pod podszewką. Prawdziwy wizerunek pisarza” Sylwia Stano, Zofia Karaszewska – O kreacji pisarza

przez Katarzyna Denisiuk

Są czytelnicy, którzy ani przez chwilę nie zastanawiają się jak autor danej książki wygląda. Czasami nawet nie zdają sobie sprawy czy jest to kobieta, czy mężczyzna – oczywiście mam na myśli niepolskich pisarzy o „egzotycznie brzmiących” imionach, czy też pseudonimach. Ale są też tacy, którzy bacznie śledzą profile swoich ulubieńców w mediach, w tym  społecznościowych i chcą o nich wiedzieć jak najwięcej. Ot, ludzka ciekawość.

Patrząc na długie, czasami gigantyczne kolejki po autografy w czasie targów książki, czy też ogarniając wzrokiem wypełnione po brzegi sale na spotkaniach autorskich, śmiem twierdzić, że pisarze jawią się jako dobro narodowe. Aby wyjść do ludzi, należy jakoś się ubrać. No właśnie jak? Przyznacie, że wizerunek pisarza odgrywa we współczesnych czasach niebagatelną rolę. Pomysł na siebie, założenie czegoś co wyróżnia człowieka pośród innych, to część sukcesu, to wartość dodana w drodze do popularności.

Sylwia Stano i Zofia Karaszewska są pomysłodawczyniami bardzo ciekawego projektu. Wraz z pisarzami, projektantką mody  Justyną Ołtarzewską oraz fotografem Michałem Jaworskim stworzyły niebagatelną kolekcję literacką.  Osiemnastu pisarzy i jedna krytyczka literacka zaprojektowało części garderoby, dla siebie. Jakie? Nie zdradzę, bo odbiorę radość czytania. Możecie zabawić się zgadywankę – co z kolekcji przypadło: Oldze Tokarczuk, Joannie Bator, Katarzynie Bondzie, Jackowi Dehnelowi, Sylwii Chutnik, Grażynie Plebanek, Annie Dziewit-Meller, Agnieszce Wolny-Hamkało, Januszowi Leonowi Wiśniewskiemu, Wojciechowi Chmielarzowi, Łukaszowi Orbitowskiemu, Mariuszowi Czubajowi, Katarzynie Tubylewicz, Aleksandrze Zielińskiej, Jakubowi Małeckiemu, Michałowi Rusinkowi, Marcie Guzowskiej, Grzegorzowi Kasdepkemu i Justynie Sobolewskiej? Niektóre wybory z pewnością nie zaskakują, ale są pośród nich również te mniej oczywiste.

Ubrania odgrywają w książce niebagatelną rolę, ale najciekawsza jest otoczka i to wszystko co zdradzili pisarze, o czym mówili kiedy „opuścili gardę”. Jest poważnie, dystyngowanie, elegancko i modnie. Jest również z pazurem, łobuzersko oraz osobliwie. I przede wszystkim szczerze. Czytając poszczególne rozdziały książki można odnieść wrażenie, że wszyscy biorący udział w projekcie świetnie się bawili, a to sprawia, że podczas czytania towarzyszył mi bardzo dobry nastrój. 

Bardzo fajnym dodatkiem w książce są zdjęcia. Nie musimy sobie wyobrażać co wyszło spod igły i w czasie burzy mózgów, gdyż uczestnicy zostali sfotografowani w zaprojektowanych przez siebie częściach garderoby – z jednym wyjątkiem. Niektóre ubrania z chęcią umieściłabym w mojej szafie – nie tylko te damskie! 

To była bardzo interesująca, wciągająca i przyjemna rozrywka. Niezwykle ciekawym doświadczeniem było czytać o znanych pisarzach przez pryzmat tego w co się ubierają na co dzień a jak na oficjalne spotkania, czym się otaczają i co lubią najbardziej. Świetny projekt, który został kapitalnie uszyty. Polecam!

PS Wydanie książki jest równie dopracowane jak tekst. Duży plus!

Tytuł: „Pod podszewką. Prawdziwy wizerunek pisarza”
Autor: Sylwia Stano, Zofia Karaszewska
Wydawnictwo Marginesy
Forma książki: papierowa
Gatunek: literatura współczesna

Ocena: 5/6

0 komentarz
1 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura faktu

„Bezpański. Ballada o byłym gliniarzu” Jakub Ćwiek, Adam Bigaj – Szczerze, bez lukru o pracy w policji

przez Katarzyna Denisiuk

Zapis przeszło trzydziestoletniej służby podinspektora Adama Bigaja (ps. „Księciunio”), w latach 90. kierownika sekcji zabójstw na wrocławskim starym mieście, a później wieloletniego naczelnika wydziału kryminalnego na Rakowcu.

To początek okładkowego opisu. W całości jest istotą tego o czym jest książka. Kto chciałby poznać pracę milicjantów, a później policjantów w polskich realiach, ten bez wahania może sięgnąć po „Bezpańskiego”. Ja sięgnęłam z ciekawości. Poza tym miałam przeczucie, że para, w której jedna osoba ma coś interesującego do powiedzenia, a druga potrafi o tym napisać stworzą nietuzinkową lekturę. Wyszło kapitalnie. Książka wciąga od pierwszych zdań!

Adam Bigaj podzielił się z czytelnikami swoim życiem zawodowym w służbie Ojczyzny bez lukrowania, upiększania i zakłamywania rzeczywistości. W duecie z Jakubem Ćwiekiem stworzyli bardzo ciekawą powieść, którą czyta się jak porywający kryminał. Ich wspólne dzieło czyta się z wielkim zainteresowaniem, mając świadomość, że są to opowiastki, dykteryjki i zdarzenia oparte na faktach.

Ta książka to kompendium wiedzy na temat życia policjanta. Tu jest wszystko. Opisane są blaski i cienie służby. Porażki i sukcesy. Problemy i niedostatki. Tragedie i wewnętrzne rozterki. Poza tym ważne wydarzenia jak na przykład wizyta Papieża w Polsce oraz wielka powódź w 1997 roku, w czasie której ramię w ramię stawał skin z punkiem aby chronić miasto przed żywiołem. Szczerze, z dystansem do siebie i z humorem.

Nie zabrakło tutaj wielu anegdot oraz gorzkich komentarzy.

Szarą eminencją w psiarni od zawsze była statystyka! Na głos mówi się o niej, że jest jedynie narzędziem służącym do oceny stanu przestępczości, ale to gówno prawda. Ona jest naszą właściwą przełożoną i to jej niezadowolenie może się na nas najbardziej odbić. Nawet gdy wszystko idzie dobrze, na terenie jest bezpiecznie, wystarczy, że ktoś na górze zauważy, że jakiś słupek poleci w dół o zero, przecinek, zero, zero, coś tam, już się zaczyna gorączka.

Jednak „Bezpański”, to książka przede wszystkim o ludziach, funkcjonariuszach, kolegach.

O nieoczywistych przyjaźniach, cenie, jaką płaci się za bycie dobrym gliną, trudnych wyborach osobistych i próbie budowania życia rodzinnego na chwiejnej podstawie usypanej z telefonów o każdej porze, włamów i trupów.

Najbardziej porażające w całej historii Adama Bigaja jest zdanie podsumowujące czas służby. Ma niesamowicie smutny wydźwięk… Świetna książka, polecam!

Tytuł: „Bezpański. Ballada o byłym gliniarzu”
Autor: Jakub Ćwiek, Adam Bigaj
Wydawnictwo Marginesy
Forma książki: papierowa, dostępna również w formie ebooka
Gatunek: literatura faktu

Ocena: 5/6

0 komentarz
1 FacebookTwitterPinterestEmail
AudiobookBiografiaLiteratura faktu

„Służące do wszystkiego” Joanna Kuciel-Frydryszak -Smutny los służących w przedwojennej Polsce

przez Katarzyna Denisiuk

Cenię książki, które powstały dzięki temu, że autor wziął pod lupę wydarzenia z przeszłości, wyszukał zapomniane informacje i przedstawił szerokiemu gronu czytelników w postaci wielce ciekawej lektury. Dodatkowo, jeśli odkrył zakurzone i niezbyt chlubne karty historii, to taka literatura jest czymś niezwykle cennym, ważnym i pouczającym.

Joanna Kuciel-Frydryszak w niebywale interesujący, a zarazem słodko-gorzki sposób w swojej najnowszej książce „Służące do wszystkiego” ukazała losy pomocy domowych w przedwojennej Polsce.

Każdy z nas może ma jakieś wyobrażenie, albo nawet wiedzę przekazywaną z pokolenia na pokolenie, o losie młodych dziewcząt i kobiet, które pracowały jako służące w domach mieszczan. Autorka nie zostawia nas z domysłami i zabiera czytelnika w niezwykłą podróż w przeszłość, w różne rejony Polski. Przyglądamy się codziennym obowiązkom służby oraz jesteśmy świadkami ich relacji z pracodawcą. Obruszamy się patrząc na to jak żyły. Współczujemy ich doli, gdy widzimy jak stawiane zadania oraz niegodziwe traktowanie są bagażem gnącym ich kręgosłupy. Jednak przedstawicielki tej warstwy społecznej nie zawsze były czyste jak łza. Autorka jest sprawiedliwa i przedstawia również ich zachowania i działania, które były niewłaściwe, a momentami wręcz niedopuszczalne.

Kontakt z rajfurkami na targach, na których wyszukanie i zatrudnienie służącej przypominało kupno konia, będące swoistym targiem niewolników, to codzienność i chleb powszedni przyszłej pomocy domowej zanim trafiła do nowego domu. Ale nie zapominajmy, że środowisko mieszczańskiej służby nie było monochromatyczne. Jedne kobiety spotykały się z wyzyskiem, seksualnym wykorzystywaniem, brakiem empatii i zrozumienia, zaś inne fraternizowały się z chlebodawczyniami, a po śmierci miały nawet wspólną mogiłę. Nie czarujmy się, te drugie były w mniejszości.

Autorka udzieliła głosu wielu kobietom – Marysiom, Kasiom, których prawdziwe imiona nie były przez państwa używane, bo i po co… Jedne były anonimowe, inne zapisały się na kartach historii oraz w literaturze. Wszystkie łączyło jedno – praca, która w żaden sposób nie była unormowana oraz nie rządziły nią żadne zapisane zasady. Książka Kuciel-Frydryszak jest bardzo ciekawym obrazem Polski XIX i XX wiecznej, klasowości oraz kolorytu lokalnego. 

Papierowe wydanie jest imponujące, gdyż wzbogacają je stare fotografie oraz zeskanowane wycinki z gazet. Książkę tylko przekartkowałam, gdyż wcześniej wysłuchałam audiobooka w interpretacji Magdaleny Schejbal. I tę formę również mogę Wam polecić. Słuchało się doskonale!

Książkę serdecznie polecam uwadze, ponieważ nie dość, że autorka opisała rzeczywistość, która miała miejsce w naszej przeszłości, to dodatkowo zrobiła to w bardzo efektowny sposób. Nie mogłam oderwać się od słuchania!

Koniec i bomba, a kto czytał ten trąba.

 Tytuł: "Służące do wszystkiego"
Autor: Joanna Kuciel-Frydryszak
Wydawnictwo Marginesy
Forma: audiobook; czyta Magdalena Schejbal
Gatunek: biografia, na faktach

Ocena: 5/6

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura faktu

„Przemilczane. Seksualna praca przymusowa w czasie II wojny światowej” Joanna Ostrowska – Cierpienie, które pozostało niewypowiedziane

przez Katarzyna Denisiuk

Tytuł książki mówi wszystko. Od razu nakierowuje czytelnika na temat jaki został w niej poruszony. Nie. Wróć. Nie poruszony, ale dogłębnie, niemal drobiazgowo, rzetelnie przedstawiony. Z encyklopedyczną precyzją i sposobem przekazu autorka mówi o tym co zostało przemilczane, zapomniane, schowane pod stertą wstydu, poczucia wyalienowania i niezrozumienia.

Historia kobiet z relacji Hantza, historie Krystyny Karłowicz i Ireny Michalek to przykłady powojennego strachu przed powtórnym naznaczeniem, przed łatką patologii i oskarżeniem o brak moralności w okresie wojny. W przypadku tych kobiet okupacyjne, obozowe upokorzenie nie skończyło się wraz z wyzwoleniem.

Książka Joanny Ostrowskiej nie jest głosem danym kobietom, które były zmuszane do prostytuowania się. To obszerne opracowanie, niemalże kompendium wiedzy zebrane w jednym miejscu, na temat powoływania i funkcjonowania domów publicznych oraz pufów, rozbudowanego systemu kontrolowanego nierządu, włączając w to procedury przeprowadzania badań w celu uniknięcia chorób wenerycznych. To próba odkrycia tego czego próżno szukać w bardzo licznych opracowaniach dotyczących okresu zagłady, jak i okresu powojennego.

Zjawisko przemocy seksualnej z okresu okupacji, w szczególności doświadczenia kobiet przymusowo wykorzystywanych seksualnie w domach publicznych dla żołnierzy Wehrmachtu, robotników przymusowych, obcokrajowców w służbie SS czy więźniów obozów koncentracyjnych, zostało praktycznie całkowicie wyparte.

Książki nie czyta się swobodnie. O lekkości pióra w obliczu omawianego tematu nawet nie ma co wspominać. To książka oparta na faktach, danych, liczbach, konkretnych dokumentach, wiarygodnych źródłach. Podana na sucho, szorstko, rzeczowo, konkretnie. Od czytelnika zależy, czy to co przeczyta nim wstrząśnie, przyjmie do wiadomości, zyska świadomość istnienia machiny, która w swe trybiki wciągnęła setki kobiet.

Ofiary nazizmu, przemocy seksualnej nie mogą zostać anonimowe i zapomniane.

Najczęściej więc kobiety ukrywały swoją przeszłość i wolały nie przyznawać się do swoich doświadczeń okupacyjnych. Tym bardziej, że w ogólnej atmosferze strachu, cierpienia i niepewnej przyszłości przemoc seksualna w trakcie wolny schodziła na dalszy plan – a w rezultacie stawała się codziennością.

Czytam książki głównie dla przyjemności. Ta należy do kategorii „czytam, bo chcę wiedzieć”. Uważam, że jest bardzo ważnym dokumentem, świadectwem naszej historii, o którym należy pamiętać.

Tytuł: „Przemilczane. Seksualna praca przymusowa w czasie II Wojny Światowej”
Autor: Joanna Ostrowska
Wydawnictwo Marginesy
Forma książki: papierowa, dostępna również w formie ebooka
Gatunek: literatura faktu, dokument, historia

Ocena: 5/6

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Kryminał

„Wiatraki” Krzysztof A. Zajas – Kryminalna zagadka z gangsterskimi zatargami w tle

przez Katarzyna Denisiuk

„Wiatraki” Krzysztofa A. Zajasa, to swoista pamiątka z Pomorza w postaci obrazu, który jest stworzony przez kalejdoskop wrażeń. Jego solidne ramy tworzy wątek kryminalny. Naprężone i zagruntowane płótno, to zatargi gangstersko-policyjne i animozje, które mocno przebijają i rzutują na charakter i odbiór bieżących wydarzeń. Na tak przygotowanym materiale autor mocnymi pociągnięciami pędzla namalował głównych bohaterów, którzy są wyraziści, nietuzinkowi, momentami zaskakujący i skomplikowani. Gdy chcemy ocenić ich barwę, to wcale taka oczywista nie jest. Dodatkowo autor w niektórych miejscach namalował grube, wypukłe fragmenty. To przeszłość, która upomina się o uwagę i krzyczy o sprawiedliwość. A żeby było jeszcze bardziej ekscytująco, to obraz … nie jest dokończony!

Krakowski duet policjantów Bałyś-Krzycki jest wzorem dla wielu specjalistów w branży. Ich praca jest doceniana i podziwiana i niejeden chciałby mieć takie wyniki w policyjnych statystykach. Inspektor Krzycki zostaje zaproszony na Pomorze, aby aktywnie uczestniczyć w konferencji. Wysyła podkomisarza Bałysia, który nie dość, że wplątuje się w lokalne, gangsterskie porachunki, to znika… Krzycki wyrusza na poszukiwanie przyjaciela i żeby stawić czoła przeznaczeniu.

Małe miejscowości, tajemnicze zabójstwa, wojenki o gangsterskie wypływy, wiatraki, które doskonale wpisują się w krajobraz krainy, przekładają się na wielobarwne, wielowątkowe elementy tworzące bardzo ciekawy kryminał.

Bardzo się cieszę, że „Wiatraki” są początkiem nowej trylogii na kryminalnym rynku. Duet policjantów mnie uwiódł, chociaż niejednokrotnie byłabym w kontrze do ich poglądów i zachowań. Klimat książki przyprawiał momentami o dreszcze, co oznacza, że autor zadbał o czytelnika. Jedynie, co nie zyskało mojego uznania, to sensacyjne sceny, które może i nieźle sprawdziłyby się na szklanym ekranie, jednak na kartach powieści nie bardzo mi pasowały. Ten sensacyjny sznyt mógłby zostać ograniczony.

Podsumowując, to co wymyślił i stworzył Zajas bardzo dobrze się kręci, jak tytułowe wiatraki przed wkroczeniem zabójcy.

Tytuł: „Wiatraki”
Autor: Krzysztof A. Zajas
Wydawnictwo Marginesy
Forma książki: ebook, Legimi
Gatunek: kryminał
Seria: Trylogia pomorska (1)

Ocena: 5/6

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Pół życia” Mats Strandberg Trudne wybory i kłamstwa kładące się cieniem na życiu rodziny

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Pół życia”
Autor: Mats Strandberg
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Justyna Czechowska
Forma książki: papierowa
Gatunek: literatura piękna
Premiera: 18 lipiec 2018
 
fot. Katarzyna Denisiuk
„Pół życia” szwedzkiego pisarza i dziennikarza Matsa Stranberga, to książka o wielu twarzach, a nawet wielu osobowościach. Z jednej strony spokojna, refleksyjna, dająca możliwość pogrzebania w ludzkiej naturze, zestawienia człowieka jako jednostki z tym co dyktuje społeczeństwo, konwenanse, wzorce i utarte zachowania, z drugiej zaś pretenduje do bycia po trosze sensacją? A może thrillerem? Obie odsłony lubię, ale … osobno, nie w tym zestawieniu, nie w tej historii. Z powodzeniem, dwa główne wątki pogłębione i rozbudowane mogłyby pójść swoimi ścieżkami i powstałyby dwie książki. Jedną brałabym w ciemno, nad drugą musiałabym się chwilę zastanowić.

 

Jessica utraciła radość życia. Nie była gotowa na samotność i pustkę spowodowaną zniknięciem bardzo ważnego mężczyzny w jej życiu – Jacoba. Dlaczego to zrobił? Co nim powodowało? Dlaczego zostawił ją samą bez słowa wyjaśnienia? Dlaczego milczy? Życie toczy się dalej, ale od razu ciśnie się na usta pytanie „co to za życie?” Wyzute z pozytywnych emocji, bez endorfin, ot taka egzystencja dzień po dniu, na siłę. Tkwiąc pod duszącym kocem smutku, krępującym ruchy i niepozwalającym na głęboki oddech daje przyzwolenie, żeby życie przeciekało jej przez palce i równocześnie nie zauważa, że odchodzi jej babcia Viola. Przed śmiercią zostawia coś wnuczce, coś bardzo osobistego, będącego formą ostatniej spowiedzi. Ta wiadomość, spisana jako pamiętnik, opisuje historię życia Violi i uświadamia wnuczce, z jakimi dylematami, trudnymi wyborami i dramatami musiała mierzyć się jej rodzina.
Wątki Jessica-Jacob oraz Jessica-Viola płyną osobnymi korytami. Łączy je niełaskawy, porywisty nurt, który potrafi wywrócić życie do góry nogami. Rodzi się pytanie, czy z tej podróży można wyjść bez szwanku?
Starndberg pisze bardzo plastycznym językiem. Rozdziały powieści nie są zbudowane jak spod sztancy, co stanowi jej wartość dodaną. Jednak patrząc na opisaną historię w moim odczuciu książka jest nierówna. Pierwsza połowa była fascynująca i elektryzująca. Zapytana o wrażenia, bez mrugnięcia okiem odpowiedziałabym, że była świetna, że mnie porwała, że nie mogłam się doczekać finału historii. Z każdą kolejną stroną mój entuzjazm był tłumiony przez przybierający na sile wątek Jessica-Jacob, który o ile początkowo był udany i frapujący, w trakcie rozwijania się tracił na walorach. Oceniając książkę jako całość, wystawiam jej ocenę dobrą z plusem, czując żal, że autor tak a nie inaczej poprowadził jeden z wątków i nie rozwinął drugiego z nich.
Ocena: 4,5/6

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura współczesna

„Nawrócona” Stefan Hertmans Poruszająca i hipnotyzująca historia życia

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Nawrócona”
Autor: Stefan Hertmans
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Alicja Oczko
Forma książki: papierowa, dostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura współczesna
fot. Katarzyna Denisiuk
Nie mogłam się lepiej wstrzelić z lekturą, gdyż Stefan Hertmans jest tegorocznym gościem Big Book Festival oraz Festiwalu Malta w Poznaniu. W Polsce znany jest z wydanej w 2016 roku. „Wojny i terpentyny”, która ukazała się w szesnastu krajach i dostała nominację do Nagrody Bookera oraz wydanej w 2017 roku powieści „Głośniej niż śnieg”. Twórczość jednego z najbardziej cenionych pisarzy języka niderlandzkiego zainteresowała również mnie, dlatego sięgnęłam po „Nawróconą” – tegoroczną premierę belgijskiego pisarza.

 

Historia opowiedziana przez Hertmansa jest poruszająca i hipnotyzująca. Ubranie w słowa faktów historycznych z dodatkiem fikcyjnej, wysublimowanej otoczki, używając pięknego, literackiego języka sprawia, że obcujemy z literaturą na wysokim poziomie.
Znowu przemierzam uliczki ich śladem, oddycham głęboko. Historia leży na ulicy, jest rzeczą płochliwą, czymś jak plama światła w ludzkim zarysie, otoczona niejednym mrocznym, straconym życiem.
Stefan Hertmans natrafił na ślady życia kobiety, chrześcijanki, która żyjąc w XI wieku poszła za głosem serca i związała się z żydowskim mężczyzną. Nie bacząc na otaczający ją świat, wartości, którymi była pojona od małego, zagrożenia jakie niosło ze sobą uczucie do człowieka wyznającego inną wiarę, porzuciła wygodne życie i wstąpiła na drogę, która przyniosła śmierć, cierpienie, głód, okrucieństwo i nienawiść. A my, razem z autorem podążamy ścieżkami wydeptanymi przez Chamutal i Dawida, na których jak kłęby suchej trawy na pustyni, szaleją namiętność i dojmujący smutek, radość i tragedia. Podróż „Nawróconej” jest jak niekończąca się droga krzyżowa. Wydawałoby się, że dotarła do celu, a jednak los ma na ten temat zupełnie odmienne zdanie.
Hertmans w cudowny sposób balansuje pomiędzy przeszłością i współczesnością, przeplata fikcję literacką z wydarzeniami historycznymi, które miały miejsce i odcisnęły niezatarte piętno na życiu milionów ludzi. „Nawrócona” to książka nieprzeciętna, niełatwa, a jednak przystępna. Zostawia czytelnika w uczuciu, że przeczytał bardzo dobrą, wartościową powieść. A, i jeszcze jedno – ta historia jest uniwersalna, bo fortuna kołem się toczy.
Warto sięgnąć! Warto przeczytać! Jestem pod wielkim wrażeniem kunsztu Hertmansa i zapisuję „Wojnę i terpentynę” na listę „do przeczytania”.
Ocena: 5,5/6

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Podróż zimowa” Jaume Cabré Podróż pełna wrażeń, emocji i dźwięków

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Podróż zimowa”
Autor: Jaume Cabré
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Anna Sawicka
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna
fot. Katarzyna Denisiuk
Przeczytać książkę jednego z ulubionych pisarzy w zupełnie innej niż dotychczas formie i nadal pozostawać w zachwycie – bezcenne! Mowa o katalońskim pisarzu, który oczarował mnie powieścią „Wyznaję”. Po drodze były kolejno „Głosy Pamano”, „Jaśnie pan”, „Cień eunucha”, „Agonia dźwięków”, aż przyszła pora na zbiór opowiadań „Podróż zimowa”. Kolejność ta wynika z chronologii ukazania się książek autora na polskim rynku wydawniczym. A kolejność ich powstania jest zupełnie inna. Przykładowo, najbardziej znane i najwyżej oceniane „Wyznaję” jest ostatnią powieścią Cabré a pierwszą, która ukazała się w Polsce.
Razem z Cabré podążamy śladami Rembrandta, wsłuchujemy się w muzykę Schuberta i Bacha, jedziemy do Amsterdamu, Treblinki. Towarzyszą nam radość, humor, smutek, przerażenie, strach, złość, niedowierzanie. Istny kalejdoskop miejsc i doznań. A to wszystko w czternastu opowiadaniach. Wydawałoby się, że te kilkanaście stron to za mało, żeby opowiedzieć jakąś historię, która będzie pełna, a zarazem da upust naszej wyobraźni. Autorowi doskonale się to udało. Jak sam pisze „bo żyć w granicach opowiadania to jakby spędzić całe życie w jednym z tych japońskich hoteli, które przypominają komorę dekompresyjną nurków głębinowych. Ale to tylko pierwsze wrażenie. Bohaterowie opowiadań i ich perypetie bazują w dużym stopniu na tym, co nie został wprost sformułowanie, ale jednak tam jest.”
„Podróż zimowa” zadziwiła mnie swoją różnorodnością zarówno jeśli chodzi miejsca i czas fabuły jak i wagę, wydźwięk i ładunek emocjonalny. Autor żongluje językiem z precyzją sztukmistrza światowej sławy i gra na uczuciach jak prawdziwy wirtuoz.
Na koniec autor serwuje kapitalny epilog, który jest równie pasjonujący jak sama książka. Co w nim jest? Przekonajcie się sami. „Prezentów” jest więcej. Od tłumaczki pani Anny Sawickiej otrzymujemy „indeks postaci, rekwizytów i innych tropów”, który jest bardzo udaną i przydatną formą ściągawki i kierunkowskazem w meandrach „Podróży zimowej”.
To była iście królewska uczta oraz symfonia dźwięków, obrazów i emocji. Jeśli nie znacie twórczości autora, to myślę, że ten zbiór odpowiadań wiele Wam powie o stylu pisarza, wrażliwości, umiejętności grania na emocjach i może być dobrym początkiem podróży w świat Cabré. Jeśli będzie w przyszłości poszukiwał współtowarzyszy podróży, jadę z nim w ciemno!
Ocena: 5,5/6

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
  • 1
  • 2