Tag:

Wydawnictwo Znak

„Opera na trzy śmierci” Sylwia Stano – Wyśpiewać marzenia

przez Katarzyna Denisiuk 6 marca 2023

Bardzo lubię czytać książki, których pomysł na fabułę zaczerpnięto z opowiadań i przeżyć innych ludzi. Sylwia Stano, autorka Opery na trzy śmierci, opowiada o świecie bliskim jej babce, śpiewaczki operowej — Niny Stano, która stała się inspiracją do stworzenia głównej bohaterki Gusty Star.

Kilka słów o fabule

Zanim Gusta stała się gwiazdą sceny operowej, była Gustawą Starewicz, zagubioną kobietą wśród ruin powojennej Warszawy. Ćwiczy śpiew pod okiem Alicji Odojewskiej, ale tak naprawdę widziałby się u boku mistrzyni operowej, diwy Tamary Baden-Bantyjskiej. Tkwi w marazmie, braku perspektyw, marzeniach głęboko schowanych pod gruzami miasta. Pragnie zmienić swoje życie, poprawić swój byt oraz dokonać czegoś wielkiego. Nagła i niewyjaśniona śmierć diwy jest dla niej szansą na zaistnienie w operowym świecie. Wyjeżdża do Puszczy Białowieskiej, by tam wejść na drogę do sławy. Jednak przyciąga śmierć i giną kolejne osoby. Czy jest to przypadek? Czy Gusta wzniesie się na wyżyny? Czy usłyszy o niej i ją samą szeroka publiczność? Czy w powojennej Warszawie będzie miejsce dla Gusty Star?

Kilka słów o wrażeniach

Bardzo spodobał mi się pomysł na tę powieść. Połączenie zdewastowanego świata powojennej Warszawy, odradzanie się ludzi na nowo, ich pragnienie pójścia do przodu i realizowania swoich marzeń, jest czymś fascynującym. Ruiny miasta i śpiew? Prastary las i opera? To z pewnością elektryzujące duety. Do tego domieszka tajemnicy, śmierci dodają pikanterii.

Człowiek i jego pragnienia, chęci wejścia na szczyt (każdy ma inny cel) były i będą zawsze. Jeden ma skrupuły, kręgosłup moralny, natomiast inny potrafi łamać wszelkie zasady, byleby osiągnąć upragniony cel.

Spodobał mi się miks gatunkowy, który w Operze na trzy śmierci możemy odnaleźć, jak również żonglowanie miejscem akcji (Warszawa nękana biedą i zniszczeniami i Białowieża — potęga natury). To wszystko zostało opakowane w sztukę i wyjątkowość śpiewu operowego.

Opera na trzy śmierci dostarczyła mi przyjemności, ale nie wprawiła w szybsze bicie mojego serca. Czasami w czytelniczego mechanizmu dostawał się piasek i coś mi tam zgrzytało, po czym ruszało dalej. Mniemam, że nie do końca zgrałam się ze stylem Sylwii Stano, ale sam pomysł na fabułę uważam za ciekawy.

Tytuł: Opera na trzy śmierci
Autor: Sylwia Stano
Wydawnictwo Znak
Forma książki: papierowa, dostępna jako e-book
Gatunek: literatura piękna
Współpraca

6 marca 2023 0 komentarz

Literatura piękna

„Nim dojrzeją maliny” Eugenia Kuzniecowa – Szczęśliwe miejsce na ziemi

przez Katarzyna Denisiuk 17 lutego 2023

Powieść Eugenii Kuzniecowej ma wszystko to, co powinno mi się podobać. Autorka przenosi czytelnika do starego domu, którego niemal pochłania nieujarzmiona roślinność, gdzie żyje prawie stuletnia babcia. Spotykają się tam trzy kobiety — dwie siostry i ich ciężarna kuzynka. Każda z nich przed czymś się chowa, przed czymś ucieka (?) To miejsce emanujące spokojem i dobrymi wspomnieniami. Ma im pomóc poukładać sobie życie, znaleźć w sobie odpowiedzi na nurtujące pytania i wątpliwości i może pchnąć do działania, żeby wybrać i pójść właściwą ścieżką.

Eugenia Kuzniecowa kreuje miejsce idealne, z dobrą energią, otoczone przez piękną przyrodę i obecność mądrej babci Teodory. Jednak to Milka, Lilka i Marta same muszą zdecydować o dalszych swoich losach — co zmienić, co poprzestawiać, gdzie dodać, a gdzie ująć.

Tak, ta powieść ma wszystko, co powinno mi się podobać, jednak nie rozkochała mnie w sobie. Dla mnie było za mało, za płytko, za delikatne. Pragnęłam lepiej poznać bohaterki, głębiej wejść w ich rozterki i razem z nimi pokonywać trudne zakręty. Miałam poczucie, że chciały mnie oszczędzić. Żałuję, że aktorka nie zrobiła kroku dalej, że mówi do czytelnika fragmentarycznymi obrazkami, które nie składają się na trójwymiarowy obraz.

Ta powieść pachnie sadem, czuć w niej promienie słońca i wiatr we włosach, ale za mało w niej emocji. A może ja nie potrafię ich czytać?

Ładna książka i opowieść o kobietach zagubionych i poszukujących, jednak pozostawia mnie w niedosycie.

Tytuł: Nim dojrzeją maliny
Autor: Eugenia Kuzniecowa
Wydawnictwo Znak
Przekład: Iwona Boruszkowska
Forma książki: papierowa, dostępna jako e-book
Gatunek: literatura piękna
Współpraca

17 lutego 2023 0 komentarz

Audiobook Literatura piękna

„Ucieczka niedźwiedzicy” Joanna Bator – Mroki niepamięci

przez Katarzyna Denisiuk 15 grudnia 2022

Bardzo cenię twórczość Joanny Bator dlatego, gdy zobaczyłam, że wydała nową powieść i jest ona dostępna również w formie audiobooka, to nie wahałam się ani minuty.

Ucieczka niedźwiedzicy jest osobliwa, nietuzinkowa, napisana z charakterystyczną dla Joanny Bator wrażliwością. Literacka podróż przez opisane w książce miejsca oraz spotkania z jej bohaterami unosi czytelnika i porywa w efemeryczny świat pełen realizmu magicznego. Przez to nie zawsze było mi łatwo dotrzymać autorce kroku. Myślę, że łatwiej byłoby dotknąć istoty powieści czytając, a nie słuchając.

Przekaz audio zostawił w mej pamięci oderwane, wielowarstwowe obrazy i nie pozwolił zespolić ich w jedno. Mimo wszystko nie żałuję odsłuchu, ale polecam tytuł w formie tradycyjnej, jako książkę papierową lub e-book.

Tytuł: Ucieczka niedźwiedzicy
Autor: Joanna Bator
Wydawnictwo Znak, Audioteka
Forma książki: audiobook, czyta Anna Maria Buczek; dostępna jako e-book
Gatunek: literatura piękna

15 grudnia 2022 0 komentarz

Literatura obyczajowa Literatura piękna

„Obsesja i inne formy miłości” Sarah Crossan – O emocjach

przez Katarzyna Denisiuk 11 kwietnia 2022

Nie zawsze literackie eksperymenty i formy inne od czytanych na co dzień spotykają się z moim entuzjazmem. Ale zawsze daję im szansę, nie zamykając się z oswojoną narracją.

Obsesja i inne formy miłości Sarah Crossan jest dla mnie wspomnianym eksperymentem. Po otwarciu książki widzimy wiersz? Poemat? Na pewno nie jest to styl przeciętnej prozy. Miałam obawę, czy ten tekst będzie dla mnie przyswajalny i przede wszystkim, czy do mnie przemówi. Na okładce czytam: „Olśniewająca opowieść o miłości, samotności i najmroczniejszych sekretach”. A ja nie lubuje się w książkach o miłości i romansach. Moje strachy okazały się zdecydowanie na wyrost, bo czas spędzony z tą literaturą podarował mi wiele czytelniczej satysfakcji.

Kilka słów o fabule

Powieść irlandzkiej pisarki to historia współczesnej rodziny, w której żar miłości małżeńskiej dawno wygasł. W pewnym momencie dochodzi ten trzeci, który ma dar – potrafi ożywić, przywrócić radość codzienności, odmłodzić starą duszę. Jednak on umiera i kobieta ponownie grzęźnie na emocjonalnej mieliźnie. Spotykając się z kochankiem, liczyła na przełom, na nowe rozdanie, nową rzeczywistość, radosną przyszłość. Nie doczekała się. Dlaczego nie odszedł od żony? Dlaczego nie dał im szansy? Na dodatek … umarł.

Kilka słów o wrażeniach

Na skrzydełku książki jest napisane: „Jeśli uwielbiasz Sally Roonej lub Ottessę Moshfegh, pochłoniesz tę niecodzienną historię!”. Nie uwielbiam Sally Rooney, lubię Ottessę Moshfegh i pochłonęłam tę historię. Jest prawdziwa, szczera, autentyczna. Meandruje pomiędzy nastrojami żony, kochanki, męża. Uwypukla głębokie zauroczenie, jak i dojmującą samotność. I na dodatek napisana jest językiem i stylem, który idealnie do tych przeżyć pasuje. W końcu poezja to język miłości.

Chciałam, żebyś rozerwał

świat na strzępy,

aby

mnie mieć.

Chciałam, abyś wybrał mnie.

Jeśli miałabym regularnie czytać książki o miłości, to tylko takie, gdyż ta historia jest wielowymiarowa, traktuje o różnych sferach naszego życia i na pewno nie jest cukierkowa. To nowatorska forma, którą polecam!

I zaczyna się

litania moich przewinień,

lista moich nieobecności, gdy powinnam być,

wyliczanka wszystkich obowiązków Paula,

które należały do mnie.

Zła żona.

Jako że to jest powieściowy debiut, liczę na pojawienie się kolejnych książek autorki.

Chciałabym mówić prosto

albo po prostu mówić,

wyrzucić szeptem całe to złomowisko

głęboko skrywane w labiryncie mojego umysłu.

Tytuł: Obsesja i inne formy miłości
Autor: Sarah Crossan
Wydawnictwo Znak
Przekład: Maria Makuch
Forma książki: papierowa, dostępna jako e-book
Gatunek: literatura obyczajowa, literatura piękna, romans
Współpraca

11 kwietnia 2022 0 komentarz

Literatura piękna

„Hańba” John Maxwell Coetzee – Kondycja współczesnego człowieka

przez Katarzyna Denisiuk 15 marca 2021

Hańba nie jest pierwszą powieścią z nagrodą Man Booker Prize, po którą sięgnęłam. To również nie jest jedyna książka, za którą południowoafrykański pisarz, laureat Literackiej Nagrody Nobla (2003) otrzymał tę nagrodę. W 1983 roku nagrodzono Życie i czasy Michaela K., a w 1999 roku Hańbę.

Przyznaję, że nie wiedziałam, iż John Maxwell Coetzee był pierwszym pisarzem, który zdobył podwójnego Bookera oraz tego, że Hańba została zekranizowana, a w rolę głównego bohatera wcielił się John Malkovich. Co skłoniło mnie do zainteresowania się Hańbą? Inna powieść, którą swego czasu czytałam. Bohater tamtej powieści (niestety nie pamiętam tytułu) przytaczał fragmenty i wątki z Hańby. Wydały mi się na tyle ciekawe, że zapisałam ten tytuł na listę książek, które chcę przeczytać.

Kilka słów o fabule

Bohater Hańby jest nietuzinkowy. To mężczyzna w średnim wieku, wykładowca literatury na uniwersytecie w Kapsztadzie. Kocha życie, ale ono przemija coraz częściej przypominając o swojej ulotności. Kocha kobiety oraz uleganie namiętnościom. Romans ze studentką powoduje ostracyzm i odrzucenie środowiska uniwersyteckiego. Aby odciąć się od wydarzeń i nieprzychylnej atmosfery, David Laurie wyjeżdża na wieś do córki. Jednak i tutaj życie pisze dla niego burzliwy scenariusz. Po brutalnym napadzie obydwoje z córką będą musieli poradzić sobie z traumą i poczuciem zhańbienia.

Kilka słów o wrażeniach

Książka nie jest łatwa w odbiorze. Jest skomplikowana jak natura człowieka. Przedstawia wiele postaci i odcieni hańby, która dotyka bohaterów powieści. Każdy z nich radzi sobie z tym uczuciem w inny sposób. Hańbę możemy nie tylko odczytać personalnie. Ona pojawia się w stosunkach międzyludzkich, jak również w relacjach ludzi i zwierząt.

Hańba jest główną osią powieści. Ale autor daje również przestrzeń do opowieści o południowej Afryce. Wplata wątki społeczne oraz polityczne. Obserwując życie córki bohatera oraz ludzi z jej otoczenia dostajemy obraz RPA z jej tłem historycznym oraz konfliktami rasowymi.

Słowem podsumowania

Czytelnicze spotkanie z Hańbą było bardzo interesujące. Sporo się w niej dzieje na wielu płaszczyznach. Jest tekstem, nad którym warto się pochylić i podążyć meandrami ludzkiej psychiki. Polecam.

Tytuł: Hańba
Autor: John Maxwell Coetzee
Wydawnictwo Znak
Przekład: Michał Kłobukowski
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

15 marca 2021 0 komentarz

Literatura piękna

„Gorzko, gorzko” Joanna Bator – Pragnienie miłości

przez Katarzyna Denisiuk 26 stycznia 2021

W sagach jest coś takiego co sprawia, że czytelnik zatraca się w fabule. Przez wiele godzin żyje wydarzeniami członków rodziny, bacznie śledząc ich losy. Dodatkowo, często znajduje sobie bohaterów, którym kibicuje i pragnie, żeby sprostali podejmowanym wyzwaniom.

Jednak jest jeden warunek, żeby spełniło się to, o czym wspomniałam – powieść musi być doskonale skrojona i uszyta. Czy w Gorzko, gorzko Joanny Bator można się zanurzyć? Odpowiem krótko – tak!

Niebywale odpowiada mi styl w jakim pisze polska pisarka. Bardzo zaciekawiła mnie fabuła osadzona w jej rodzinnym mieście – Wałbrzychu. A historia bohaterek mocno przywarła i sprawiła, że z każdą stroną chciałam je lepiej poznać.

Kilka słów o fabule

Kim są kobiety, które zawładnęły ponad sześćset stronicową powieścią? To Berta, Barbara, Violetta przez v i dwa t oraz Kalina. Łączą je więzy krwi oraz brak szczęścia w miłości. Ba! męski pierwiastek w Gorzko, gorzko jest często słaby, nieczuły, okrutny, zły i narcystyczny. Każda z kobiet jest inna. Każda ma na swoim koncie przykre przeżycia. Co więcej, u niektórych w życiorysie pewną ręką zapisana jest kryminalna przeszłość. Radzą sobie z życiem tak jak potrafią i na ile je stać, często walcząc ze zgorzknieniem, niemocą i brakiem wsparcia. Są dla siebie bohaterkami, ponieważ biorą sprawy w swoje ręce, nie oglądając się na innych.

Być może niektórych z was zirytuje nielinearna czasowość tej sagi i zapytacie, po co tak skakać z przeszłości w przyszłość i z powrotem, czy nie można było tego poukładać po kolei. Jednak im głębiej wchodzę w opowieść o nas czterech, tym mocniejsze jest moje wrażenie, że żyjemy z prądem czasu i pod prąd, targani przeszłością i przyszłością jednocześnie, niezakorzenieni w znikającym teraz.

Kilka słów o wrażeniach

Przez opowieść o czterech kobietach płynie się swobodnie. Ale należy zachować czujność, żeby nie zboczyć z obranego kursu i na bieżąco układać w głowie chronologię wydarzeń. Powstały portret rodziny jest szorstki, w wielu miejscach posiadający ślady przetarć. Są w nim również fragmenty ładne, emanujące czułością i zrozumieniem, ale jest ich niewiele. Obraz jest wielobarwny, żywy, charakterny. Przez to ciekawy i skłaniający do refleksji.

Bardzo podoba się mi się najnowsza powieść Joanny Bator. Autorka nie stroni od trudnych tematów, folguje ciekawym rozwiązaniom i nietuzinkowo pisze o potrzebie miłości i bliskości. Droga do katharsis nie jest łatwa, ale możliwa.

Gorzko, gorzko dostarcza wiele emocji. Jeśli lubicie czytać o rodzinnych dziejach, opowiedzianych w odważny sposób, to ta powieść jest dla was. Serdecznie polecam!

Tytuł: Gorzko, gorzko
Autor: Joanna Bator
Wydawnictwo Znak
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka oraz audiobooka, czyta Anna Maria Buczek
Gatunek: literatura piękna

26 stycznia 2021 2 komentarze

Literatura piękna

„O pięknie” Zadie Smith – Rodzinna rzeczywistość

przez Katarzyna Denisiuk 18 czerwca 2020

Dotychczas nie znałam twórczości brytyjskiej pisarki Zadie Smith, chociaż jej imię i nazwisko nie jest mi obce. Zadie Smith była gwiazdą festiwalu Literacki Sopot w 2018 roku, a Sopot uczyniła miejscem akcji opowiadania zatytułowanego „Dialektyka”. Po jej trzecią w pisarskim dorobku powieść „O pięknie” trafiłam przy okazji poszukiwań audiobooka do słuchania. Zaczęłam od darmowego fragmentu i zostałam do końca.

Enigmatyczna notka wydawcy wspomina o rodzinie Belseyów, którą tworzą rodzice oraz ich trójka dzieci. Każdy z nich jest inny i na swój sposób osobliwy. Mówi również o konflikcie dwóch pracowników naukowych Howarda Belseya oraz Monty’ego Kippsa. Mężczyźni są wrogo do siebie nastawieni, a informacja, że najstarszy syn Belseyów oświadczył się córce Kippsa staje się zarzewiem do podjęcia natychmiastowych działań.

Wydawałoby się, że ten opis, to początek rodzinnej wendetty. Nic bardziej mylnego. To zaledwie maleńki wycinek tego wszystkiego, co wydarza się w dalszej części powieści.

„O pięknie” jest kłębowiskiem postaci, które mają swoje racje, poglądy, czy filozofię życia. To sprawia, że powieść jest niebywale żywa, buzująca dialogami i wzajemnymi interakcjami. Ma dwa główne miejsca akcji – rodzinę, jako jednostkę społeczną, w której jej członkowie mają swoje zdanie i pomysł na życie oraz uniwersytet, gdzie ścierają się poglądy nauczycieli i studentów. Uczelnia jest również polem do walki o prawo do studiowania, które nie jest dane wszystkim.

W obydwu obszarach powieści bardzo dużo się dzieje. Co więcej, środowiska te bardzo mocno się ze sobą splatają i wiążą. Dają miejsce do sporów o poglądy polityczne i uwypuklają różnice charakterów.

„O pięknie” przyciągnęła mnie stylem narracji, który jest niesamowicie plastyczny, swobodny i adekwatny do wypowiadających się postaci. A, że jest ich sporo, to tym bardziej doceniam kunszt autorki w umiejętności żonglowania ich wypowiedziami. Dodatkowo w bardzo realistyczny sposób uwypukla i poddaje analizie rodzinne konflikty i kryzysy. To wszystko sprawia, że powieść Zadie Smith jest życiowa.

Jeśli „O pięknie” nie jest najwyżej ocenianą powieścią autorki, to z wielką przyjemnością sięgnę po inne tytuły. Polecam tę książkę, również w formie audiobooka. Słuchało mi się bardzo dobrze!

PS Warto wspomnieć, że „O pięknie” była nominowana do Nagrody Bookera i została laureatką Women’s Pride for Fiction.

Tytuł: „O pięknie”
Autor: Zadie Smith
Wydawnictwo Znak, Audioteka
Tłumaczył: Zbigniew Batko
Forma książki: audiobook, czyta Lena Schimscheiner; dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

18 czerwca 2020 0 komentarz

Literatura piękna

„Intryga małżeńska” Jeffrey Eugenides – Stworzyć siebie

przez Katarzyna Denisiuk 7 stycznia 2020

Jeffreya Eugenidesa wpisałam na listę ulubionych pisarzy po przeczytaniu „Middlesex”, za którą autor otrzymał Nagrodę Pulitzera. Po lekturze napisałam: „Jeffrey Eugenides to wspaniały obserwator, który porywa swoją prozą!„. Skoro tak, to inna powieść autora powinna być równie dobra. I tak też jest!

Głównymi bohaterami „Intrygi małżeńskiej” są Madeleine, Leonard i Mitchell – młodzi amerykanie, którzy wchodzą w dorosłe życie. Każdy nich musi dokonywać życiowych wyborów, by jak najlepiej zaprojektować swoją przyszłość. Tę trójkę łączy osoba Madeleine, która jest obiektem głębokiego uczucia zarówno Leonarda, jak i Mitchella. Każdy z nich jest inny. Leonard „to uosobienie szaleństwa, niepokorny geniusz. Mitchell interesuje się religiami Indii i kulturą Europy. Wyjeżdża z Ameryki w daleką podróż, by poszerzać swoje horyzonty i szukać odpowiedzi na frapujące go zagadnienia.

Jak daleko się posuniesz, aby stworzyć siebie?
Uzależnić można się od wszystkiego.
Tych troje uzależniło się od siebie.

Jeffrey Eugenides w swojej powieści ponownie staje po stronie wnikliwego obserwatora zachowań, pragnień i emocji. Serwuje czytelnikowi historię, która w doskonały sposób rozwija się, by rozrosnąć się w intrygujący traktat o słabościach i niedoskonałościach ludzkiej psychiki.

Depresja nie jest czymś, co można odstawić. Nie można pójść na odtrucie, i już. Depresja jest jak siniak, który nie znika. Siniak w głowie. Trzeba tylko uważać, żeby go nie dotknąć, co zaboli. Ale zawsze tam będzie.

Powieść Jeffreya Eugenidesa jest wielowarstwowa, głęboka, naszpikowana wręcz jakże celnymi i mądrymi spostrzeżeniami. Wiedzie czytelnika przez labirynt dylematów i pragnień młodych ludzi, którzy pomimo braku jasno wytyczonego celu, na bieżąco zaliczają kolejne bazy gry jaką jest życie.

To co dodatkowo ujęło mnie w tej historii, to podejście autora do książek i literatury. To element bagażu, który bohaterowie cały czas ze sobą niosą i który im towarzyszy mając wpływ na dokonywane wybory.

Starał się spakować jak najmniej rzeczy na podróż, biorąc po dwie sztuki wszystkiego: koszul, spodni, skarpet, bielizny, i jeden sweter. Lecz gdy przyszedł czas na wyselekcjonowanie lektur, nie udało mu się zachować umiaru i zabrał ze sobą całą biblioteczkę. (…) Plan był taki, żeby po przeczytaniu każdej książki odesłać ją do domu albo oddać komuś, kto będzie nią zainteresowany.

Przy końcu roku 2019 stwierdziłam, że Jeffrey Eugenides jest moim odkryciem w kategorii autor. Kolejną jego powieść już mam na czytniku i nie omieszkam przeczytać. Polecam serdecznie!

Są książki, które przebijają się przez zgiełk świata, chwytają cię za kołnierz i opowiadają tylko o rzeczach najprawdziwszych.

Tytuł: „Intryga małżeńska”
Autor: Jeffrey Eugenides
Wydawnictwo Znak
Tłumaczył: Jerzy Kozłowski
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

7 stycznia 2020 0 komentarz

Literatura współczesna

„Ostatnie rozdanie” Wiesław Myśliwski – Rozmyślania o życiu w mistrzowskim wydaniu

przez Katarzyna Denisiuk 2 grudnia 2018

Sięgając po „Ostatnie rozdanie” Wiesława Myśliwskiego miałam poczucie, że może wydarzyć się wiele. Nie. W sumie otwierały się przede mną dwie możliwości. Albo swobodnie popłynę z prądem, albo będę walczyła z każdym wirem i za wszelką cenę będę chciała wydostać się na brzeg.

Lubicie gawędziarski styl i niespieszną zabawę słowem i kontekstem? Ja coraz bardziej się w nich odnajduję i taka proza dostarcza mi coraz większej przyjemności. „Ostatnie rozdanie” było tym, czego potrzebowałam, co sprawiło, że odpłynęłam.

Ta książka to przeżycie samo w sobie, tu i teraz, w czasie czytania. Plecionki słów, ucieczki myśli jak rwane strzępki waty cukrowej, dają niewysłowioną ekscytację. Smakujemy je, delektujemy się nimi. Tą historią żyje się w czasie rzeczywistym. A na koniec wszystko składa się w kompletną, piękną całość.

O czym jest powieść Wiesława Myśliwskiego? O życiu, ludziach, przyjaciołach, znajomych, którzy zostali zapisani w pękającym w szwach notesie, który przed rozbebeszeniem chroni starzejąca się gumka. To również historia miłości, uczucia, które narodziło się lata temu i trwało zawieszone pomiędzy dwoma światami – jej i jego. Banalne? Absolutnie nie, ponieważ między tymi wątkami wybrzmiewa echo złotych myśli zrodzonych z niezwykle dogłębnego i trafnego postrzegania otaczającej nas rzeczywistości.

Człowiek wmówił sobie, że ma za krótkie życie, w związku z czym zwykł się tłumaczyć ustawicznym brakiem czasu. Tylko, powiedzmy, gdyby żył dwa razy dłużej, miałby go więcej? Wątpię.

Książka niesie ze sobą tak wiele pięknych stwierdzeń, konstatacji, że sięgając po znaczniki i zaznaczając wszystko to co nas urzekło, mieniłaby się feerią barw. W jakimkolwiek miejscu ją otworzymy, zanurzamy się w prozie i emocjonujemy się wyjątkowym i refleksyjnym przesłaniem.

Albo weźmy przyjaciół. Tych co prawda ma się najmniej. Do tego w miarę upływu czasu wykruszają się, a nowi coraz rzadziej, z coraz większym trudem przybywają, jako że przyjaźń jest owocem wymagającym długiego dojrzewania, ta najtrwalsza rodzi się przeważnie w młodości, kiedy to jeszcze z radosną ufnością otwieramy się na ludzi, bo później narasta w nas nieufność, która prowadzi do wniosku, że prawdziwa przyjaźń powinna przechodzić próbę wieczności.

„Ostatnie rozdanie” to była tak naprawdę pierwsza książka, którą czytałam w całkowitej ciszy, odizolowana od dźwięków i głosów. Powtórzę się – tak, tego potrzebowałam! I wiem, że muszę mieć swój własny egzemplarz na regale. Wspaniała literacka przygoda, w której nie ma zbędnych zdań. Nie ma nawet zbędnych słów, ani znaków interpunkcyjnych. Myślę, że zdanie z laudacji dla Marcina Wichy doskonale pasuje do „Ostatniego rozdania”: „W kropki kończące jego zdania nie można wbić nawet szpilki.” Serdecznie polecam.

Tytuł: „Ostatnie rozdanie”
Autor: Wiesław Myśliwski
Wydawnictwo Znak
Forma książki: papierowa
Gatunek: literatura współczesna

Ocena: 6/6

2 grudnia 2018 0 komentarz

Literatura współczesna

„Silva rerum” Kristina Sabaliauskaitė – Pasjonująca podróż z historią w tle

przez Katarzyna Denisiuk 3 października 2018

Są takie książki, których styl, ciężar gatunkowy i w końcu przyklejone łatki i garść opisujących je epitetów sprawiają, że podchodzę do nich z rezerwą, dużą dozą niepewności i wielkim znakiem zapytania „czy przypadnie mi do gustu?”

Biorę do ręki książkę litewskiej pisarki i czytam „Wielka powieść o burzliwych losach szlacheckiej rodziny, siedemnastowiecznym Wilnie i naszej historii”. Dodatkowo rekomendacja Olgi Tokaczuk „Świetnie napisana, marquezowska powieść, która dzieje się w siedemnastowiecznej Litwie i przypomina mimochodem, że historia Europy Środkowej jest wspólną opowieścią.”
Podskórnie czuję, że to jest książka dla mnie, że mi się spodoba, że spędzę z nią wiele niezapomnianych godzin. A jak jest kiedy wybrzmiało ostatnie zdanie?

Silva rerum, to „księga domowa zawierająca spisane zdarzenia polityczne, przemówienia, przepisy, dykteryjki”. W takiej oto księdze Jan Maciej, głowa rodziny Narwojszów skrzętnie notuje najważniejsze wydarzenia ze swojego życia oraz żony Elżbiety oraz dzieci Urszuli i Kazimierza. Akcja powieści rozgrywa się w latach 1659-1667. Przez jakiś czas znajdujemy się w szlacheckim domu w Mikontach na Żmudzi, jednak większość czasu spędzamy w Wilnie, które dźwiga się po moskiewskim okrucieństwie. W Mikontach dzieci rosną, bawią się i dokazują, w Wilnie wkraczają w kolejne ważne etapy życia. Urszula zamyka się w klasztorze realizując swoje postanowienie o życiu w izolacji pod ochroną habitu, a Kazimierz staje się studentem i próbuje odnaleźć swoje miejsce wśród studenckiej braci. Tam też ich drogi skrzyżują się z charyzmatycznym buntownikiem Janem Kirdejem Bikontem.

Historia opisana przez Kristina Sabaliauskaitė uwiodła mnie. Od początku przyciągnęła mnie swoim pięknym stylem, dbałością o detale, sposobem sportretowania nie tylko głównych bohaterów oraz narracją … Do tego stopnia, że pod sam koniec powieści zorientowałam się, że nie ma w niej dialogów, a zdania niekiedy przekraczają jedną stronę, za czym nie przepadam! Teraz już wiem, że niejedno może się przytrafić w czasie mojej przygody z literaturą. Warto być otwartym na nowe!

(…) Urszula była bowiem jak szafka flamandzkiego ebenisty – na zewnątrz ciepły machoń inkrustowanie delikatnie połyskującym srebrem i różową masą perłową, gładki niczym lustro, a w środku istny labirynt szuflad i szufladek, jakichś tajnych schowków. Pod wygładzoną, lśniącą powierzchnią w zakamarkach duszy Urszuli pełzały karaluchy niewyobrażalnej złości, mrowiły się pluskwy pychy, rozrastała pleśń gniewu właściwego podlotkom, chrobotały korniki bezmyślnego okrucieństwa karmione głupotą beztroskiego dzieciństwa, a pod tym wszystkim znajdowało się jeszcze jedno dno, skrywające największe tajemnice Narwojszówny.

Kiedy wybrzmiało ostatnie zdanie stwierdziłam, że to była pasjonująca przygoda z historią w tle, że chcę więcej, że niecierpliwie będę wypatrywała kolejnych tomów powieści, bo bardzo chcę poznać dalsze losy rodziny Narwojszów. Wrażenia po przeczytaniu pierwszego tomu są niemal gwarantem świetnej lektury w przyszłości.

Magdaleno, bardzo dziękuję za pożyczenie swojej książki. Ebooka nie ma, a nakład tradycyjny został wyczerpany.

Tytuł: „Silva rerum”
Autor: Kristina Sabaliauskaitė
Wydawnictwo Znak
Tłumaczył: Izabela Korybut-Daszkiewicz
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: powieść historyczna, literatura współczesna
Seria: Silva rerum (1)

Ocena: 5,5/6

3 października 2018 0 komentarz