Wydawnictwo Poznańskie

Są powieści, które czyta się sercem, a na ich odbiór bardzo mocno wpływa zbiór naszych przeżyć, życiowych potyczek i doświadczeń. Do takich powieści podchodzi się zupełnie inaczej, zaś podczas czytania powstaje osobliwa, czuła wręcz, nić łącząca książkę z czytelnikiem.

W moim odczuciu „Między falami” Sarah Moss jest właśnie taką historią, która może przylgnąć, a nawet zespolić się z jej odbiorcą. Jeśli natrafi na takiego czytelnika, to stworzą duet buzujący emocjami i wzajemnym zrozumieniem. Ja do takich czytelników nie należę i nie odebrałam tej powieści osobiście. Przyznaję jednak, że autorka napisała niesamowicie życiową opowieść, z którą wiele osób może się identyfikować. Jeśli szukacie właśnie takich historii, zostawiam Wam link do e-booka w księgarni virtualo.pl¹.

Sarah Moss w „Między falami” skupiła się na drobiazgach codzienności rodziny dotkniętej strachem o życie jednej z dwóch córek – piętnastoletnia Miriam, będąc w szkole, nagle upadła i przestała oddychać. Strachem, który paraliżuje, i który jest papierkiem lakmusowym podejmowanych codziennie decyzji.

Autorka wydobyła z tła detale, opisała wszystkie rozterki targające dorosłymi w obliczu choroby dziecka, jak i obawy i lęki młodszej córki, w zderzeniu ze wzmożonym zainteresowaniem rodziców i otoczenia jej siostrą.

Bardzo ciekawym zabiegiem było wytypowanie, wskazanie ojca – Adama – jako tego, który prowadzi dom, zajmuje się córkami, i w końcu, zamartwia się o ich zdrowie. Co wcale nie znaczy, że matka tego nie robi, ale Sarah Moss w roli narratora historii uczyniła właśnie mężczyznę. A co byłoby gdyby role zostały odwrócone i otrzymalibyśmy obraz rodziny, który jest bardziej powszechny? Nic! Powieść nadal byłaby frapująca.

Przyznaję, że kiedy zaczęłam czytać, miałam obawy, czy fabuła nie wpłynie na mnie zbyt przygnębiająco. Historia okazała się zupełnie inna niż myślałam – bardzo życiowa, prawdziwa, wcale nie smutna, a wręcz dająca nadzieję. Bardzo dobra powieść. Polecam!

¹Post powstał dzięki współpracy z księgarnią internetową virtualo.pl.

Tytuł: „Między falami”
Autor: Sarah Moss
Wydawnictwo Poznańskie, Virtualo
Tłumaczył: Paulina Surniak
Forma książki: e-book
Gatunek: literatura piękna

„Blizna” to kolejna część serii skandynawskiej Wydawnictwa Poznańskiego. To również kolejna, nie tak obszerna powieść – podobnie jak „Życie Sus” Jonasa T. Bengtssona. Tym razem mamy do czynienia z islandzką literaturą autorstwa Auður Avy Ólafsdóttir, która za „Bliznę” otrzymała Nagrodę Literacką Rady Nordyckiej oraz Islandzką Nagrodę Literacką.

Jonas Ebeneser jest niespełna pięćdziesięcioletnim mężczyzną, rozwodnikiem, który w życiu nie zdobył Mount Everestu, ani nie dokonał innych wielkich rzeczy. To człowiek, który potrafi władać narzędziami, ale nie potrafi solidnie naprawić swojego życia. Jego fundamenty drżą w posadach.

Czy świat za mną zatęskni? Nie. Czy świat beze mnie będzie uboższy? Nie. Czy świat da sobie radę beze mnie? Tak. Czy świat jest lepszy teraz, kiedy ja się na nim zjawiłem? Nie. Co zrobiłem, aby go poprawić? Nic.

Jonas postanawia umrzeć. Jednak nie targnie się na życie jak statystyczny samobójca, ale spakuje walizkę i wyjedzie do kraju, które jest jeszcze bardziej zdewastowany niż jego psychika. Do kraju po wojnie, pogrążonego w stagnacji, okrytego kurzem po zawalonych budynkach oraz pełnego tragicznych głosów i doświadczeń. Trafia do hotelu Silence. Czy to będzie jego ostatni przystanek? Jak zareagują na przybycie Islandczyka właściciele hotelu i inni goście?

Moje nieszczęście jest w najlepszym przypadku idiotyczne w obliczu tych ruin i kurzu za oknem.

W „Bliźnie” spodobało mi się nieoczywiste przedstawienie głównego bohatera oraz jego metamorfoza. Autorka podzieliła fabułę na dwie części, jakby były dwoma aktami sztuki zatytułowanej „chcę ze sobą skończyć”. Pierwsza część jest w mojej ocenie trochę powierzchowna, mało emocjonująca. Ledwie muskamy problem Jonasa. Zdecydowanie bardziej przemówiła do mnie druga część, gdzie bohater w nowym miejscu próbuje zrealizować swój plan. Z życiowymi planami bywa różnie. Również Jonas nie jest jedynym, który musi dostosować się do nowej sytuacji i wejść w interakcje z nowo poznanymi ludźmi. Co z tego wyniknie i jaki wpływ nowe otoczenie będzie miało na mężczyznę, to najciekawsze momenty powieści.

Nie zostanę fanką „Blizny”, dlatego, że stawiam ją na tle innych powieści z serii skandynawskiej. Tutaj emocje, które mi towarzyszyły, były dużo słabsze. Początek zwiastował mocne uderzenie, które niestety osłabło. Cieszę się, że druga część powieści wprowadziła życiodajną świeżość, rekompensując letnie emocje towarzyszące mi na początku.

Powieść dobra, jednak bez zachwytu.

Tytuł: „Blizna”
Autor: Auður Ava Ólafsdóttir
Wydawnictwo Poznańskie
Tłumaczył: Jacek Godek
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna
Seria Dzieł Pisarzy Skandynawskich

Kolejna część Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich ponownie zachwyca wydaniem. Świetna okładka – jej elementy i kolor – sugeruje, że „Życie Sus” Jonasa T. Bengtssona będzie ostre, mocne i bezpardonowe. I takie też jest.

Bohaterką jest tytułowa Sus, dziewiętnastolatka, która „ostrzy swoje noże. Kocha je. Często je wyjmuje i ogląda. To broń, która chętnie zatopiłaby się w ciele; te noże chcą rozdzielać, kroić, zabijać. Narzędzia, które mają swój cel. Przyglądanie się im zawsze daje jej poczucie władzy. Za sprawą noży jej ręce stają się dłuższe, przeczą jej wzrostowi i wadze”. Mieszka sama, mając za przyjaciół swoje ostre zabawki. Wycofana społecznie, dzika i tajemnicza. Jej rodzinę tworzą ojciec, odbywający karę więzienia za zabicie matki, i brat, przebywający w szpitalu z kawałkiem pocisku w głowie. Jej świat to prowizorka zlepiona własnymi siłami i mogąca w każdej chwili rozlecieć się jak domek z kart. Ale Sus walczy. Walczy o siebie i walczy z potworami czyhającymi w szafie pełnej wspomnień.

„Życie Sus” napisana jest prostym, precyzyjnym językiem, bez skomplikowanej fabuły, jednak na tyle sugestywnie, że odczuwamy beznadzieję otaczającą główną bohaterkę. Powieść czyta się na jednym wdechu, błyskawicznie, gdyż autor nie wyraża swoich myśli w sposób zawoalowany. Jonas T. Bengtsson wykreował bohaterkę, która ma swój plan. Fińska pisarka Sofi Oksanen porównuje „Życie Sus” do cynicznej wersji Pippi Pończoszanki zstępującej do podziemi Kopenhagi. Mnie Sus przypomina Matyldę, młodą towarzyszkę Leona Zawodowca, która jak anioł zagłady chce rozprawić się ze swoimi wrogami i demonami.

Powieść Jonasa T. Bengtssona jest bardzo dobrą historią, której konstrukcja nie potrzebuje zdradzania wszystkich szczegółów fabuły, aby móc domyślić się co się jeszcze wydarzy. Krótka, mocna, bezpretensjonalna, pokazująca jak zmarnowane dzieciństwo i patologiczna rodzina mogą doprowadzić do pozbycia się barier moralnych i wszelkich skrupułów.

Polecam!

PS Na zdjęciu książka leży w otoczeniu pozostałych powieści z serii skandynawskiej. Do tej gromady dołączyła jeszcze „Blizna”.

Tytuł: „Życie Sus”
Autor: Jonas T. Bengtsson
Wydawnictwo Poznańskie
Tłumaczył: Iwona Zimnicka
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna
Seria Dzieł Pisarzy Skandynawskich

Obawiałam się powieści Jesmyn Ward. Dlaczego? Miałam ogromne oczekiwania w stosunku do jej poprzedniej, bestsellerowej „Śpiewajcie z prochów, śpiewajcie„. Czas spędzony z jej lekturą nie był zły, ale mając tak dużą nadzieję na niezapomnianą lekturę, lekko się rozczarowałam. Z drżącym sercem podeszłam do „Zbierania kości” i … Mili państwo, ta powieść jest kapitalna! Porwała mnie od samego początku i trzymała swoją szczęką do końca, nie wypuszczając ani na chwilę.

W przybrzeżnym miasteczku w stanie Missisipi, mieszka pięcioosobowa rodzina. Czternastoletnia Esch, jej dwóch starszych braci i jeden młodszy, próbują jakoś żyć. Ich rzeczywistość pokrywa całun brudu i szarości, ponieważ ze strony ojca uzależnionego od alkoholu nie mają wsparcia. Starsi bracia rozwijają swoje małe pasje zdefiniowane przez środowisko, w którym żyją, i myślą o wielkich, jak na ich możliwości, marzeniach. Pragnienie Esch jest bardzo przyziemne, ludzkie. To potrzeba bliskości, akceptacji i miłości. Droga, którą wybierze, wtłoczy ją w koleiny niepewności i strachu.

Rodzinie, jak i ludności miasteczka, zagraża formujący się nad Zatoką Meksykańską huragan. Katrina obnaży wszystkie nadciągnięcia, słabe konstrukcje, jak i największe sekrety, brudy oraz brutalną rzeczywistość. W jej obliczu każdy będzie malutki i słaby jak zapałka łamiąca się pod niewielkim naporem.

Powieść Jesmyn Ward jest bardzo niepokojąca. Nie ma w niej miejsca na komfort. To nie jest gładka i przyjemna historia, a wprost przeciwnie. Szorstka, brudna, ostra, momentami ropiejąca. Nad fabułą cały czas unosi się napięcie i niepewność jutra. Autorka w taki sposób ją zbudowała, że miałam poczucie obserwowania rozwoju akcji z lotu ptaka, a tylko momentami mogłam być ich bezpośrednim świadkiem. W tych chwilach byłam bardzo blisko wydarzeń i niemal na własnej skórze mogłam poczuć emocje targające bohaterami.

Bardzo lubię powieści, które trzymają mnie w swoich szponach. To są powieści, które szarpią bebechami, wywracając je do góry nogami. Momentami chciałoby się nawet dać im upust, dosłownie wyrzucić je z siebie. 

Jesmyn Ward wspaniale odmalowała mizerne życie rodziny, a zwłaszcza dzieci, które nie mają rodzicielskiego wsparcia. Ich przyszłość nie jawi się w jasnych barwach, zaś w obliczu niszczycielskiego żywiołu rozpada się jak domek z kart. Zebrać i uzdrowić pogruchotaną psychikę będzie niezmiernie trudno.

Niezwykle podoba mi się stworzony klimat, kreacja bohaterów oraz środowiska i miejsca, w którym przyszło im żyć. Jako miłośniczka psów miałam wewnętrzny opór przed niektórymi scenami i myślę, że dla niektórych czytelników mogą być one bolesne. Jednak uważam, że warto dać się porwać tej historii, pomimo tego, że przywiera jak błoto i wnika w każdy por skóry. Świetna proza!

PS Po raz kolejny zostałam utwierdzona w przeświadczeniu, że nie wolno rezygnować z prozy autorów, z którą pierwszy kontakt nie był do końca satysfakcjonujący.

Tytuł: „Zbieranie kości”
Autor: Jesmyn Ward
Wydawnictwo Poznańskie
Tłumaczył: Jędrzej Polak
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

Ponad 600 stron historii młodych ludzi, których choroba strącała z szachownicy życia. Nikt z nich nie chciał przegrać, a każdy miał nadzieję, że przetrwa i choroba go ominie.

Rebecca Makkai w „Wierzyliśmy jak nikt” splotła ze sobą dwie historie, które łączą dwie główne postaci Fiony i Yela. Ukazała wydarzenia w Chicago 1985 roku oraz Paryża 2015 roku. W Chicago Yele Tishman próbuje dokonać czegoś wielkiego. Zorganizować wystawę w galerii sztuki, na której ścianach zawisną obrazy z lat 20. To jest najważniejszy cel, który mu przyświeca, a zarazem marzenie, które chciałby zrealizować. Praca zawodowa i jego życie pogrąża się w cieniu tragicznych momentów, kiedy to kolejni znajomi, przyjaciele umierają na AIDS. Czym staje się życie mężczyzny? Rosyjską ruletką i oczekiwaniem kiedy jego dopadnie przeznaczenia.

Fiona szuka w Paryżu swojej córki, której nie widziała od bardzo dawna. Przeszłość, którą zostawiła w Chicago trzydzieści lat temu i tutaj, we Francji wybrzmiewa echem. Fiona, tak jak i Yele kiedyś, również ma marzenie. Odnaleźć córkę i być dla niej podporą i ważną osobą w jej życiu.

„Wierzyliśmy jak nikt” napisana jest z wielkim rozmachem. Jest obszerna, pojemna, dająca wiele przestrzeni dla każdego bohatera i jego przeżyć. Autorka daje czytelnikowi wiele swobody, miejsca na własne przemyślenia, przeżywanie i  emocje. Ale od czasu do czasu ściąga na ziemię, przyszpila i pokazuje – ten moment jest ważny, tutaj tak wiele się dzieje.

Rebecca Makkai pozwoliła na wejście w zupełnie obcy mi świat ludzi o innej niż moja orientacji seksualnej. Otworzyła szeroko drzwi i pokazała jak bohaterowie zawiązywali przyjaźnie, jak się wspierali, jak ich drogi się rozchodziły. Również z jakimi problemami się spotykali, jak byli postrzegani przez społeczeństwo. I w końcu, o co walczyli.

Autorka dała mi również dostęp do przeżyć Fiony, jako kobiety, matki, babki i przyjaciółki, która nigdy nie pogodziła się ze stratą bliskiej osoby i pokazała jak przyjaźń może być cudownym i ważnym elementem naszego życia.

U niektórych czytelników powieść może wywołać bardzo silne emocje i wzruszenia. Są to momenty smutne, dojmujące, ale bez tandetnej gry na uczuciach czytelnika. Można tę powieść przeżywać, można ją schować głęboko w sercu. Dla mnie była bardzo udaną literacką przygodą.

Gdybyśmy tylko mogli być na tej ziemi w tym samym czasie i w tym samym miejscu co wszystkie osoby, które kochamy, gdybyśmy mogli razem się urodzić i razem umrzeć, wszystko byłoby takie proste. A tak nie jest.

Tytuł: „Wierzyliśmy jak nikt”
Autor: Rebecca Makkai
Wydawnictwo Poznańskie
Tłumaczył: Sebastian Musielak
Forma książki: papierowa, premiera 15 kwiecień
Gatunek: literatura piękna

„Białe morze” to kontynuacja nominowanych do Nagrody Bookera „Niewidzialnych”. Pozwolę sobie zacytować co napisałam w opinii o tej powieści: 

„Niewidzialni” porywają prostotą i afirmacją życia. To powieść, która czaruje spokojem i koegzystencją człowieka z przyrodą. (…) „Niewidzialni” są tym, co bardzo lubię w literaturze. Przenoszą mnie w inny wymiar, gdzieś tam daleko, gdzie czas zwalnia, jestem ja, bohaterowie i otaczająca nas niczym nieposkromiona natura.

Kiedy zaczęłam czytać „Białe morze” pragnęłam ponownie poczuć ten wspaniały klimat przestrzeni i spokoju grających w grę z dziką przyrodą wyspy Barrøy. I tak też na początku było. Autor otworzył przede mną niezapomniany świat surowego stylu, który w „Białym morzu” niestety mnie przytłoczył. Pomimo tego, że w tej części fabularnej więcej się dzieje, akcja nie skupia się w centrum wysypy, ale rozkłada na większy obszar, to ten nadmiar interpretacyjny sprawiał, że moje myśli podczas lektury bardzo często uciekały gdzieś daleko. 

Ingrid Barrøy żyje na wyspie samotnie. Nie dochodzą tu echa wojny. Tak naprawdę nic wokół niej się nie dzieje, oprócz zmian w przyrodzie oraz następujących po sobie przypływów i odpływów. A wzburzone morze potrafi wyrzucić na brzeg różne osobliwe rzeczy. Na wyspie pojawiają się szczątki statku i ciała poległych niemieckich żołnierzy. Jest również jeden ocalały, ale on nie mówi po niemiecku. Ingrid, wychowana na wyspie, pokazuje swoją siłę i ogromną determinację w walce z przeciwnościami losu. 

„Białe morze” jest bardzo ulotne. Wiele wątków, myśli, cienkich jak babie lato niteczek, urywa się w jednym momencie i albo czytelnik przejdzie do tego typu zabiegu obojętnie, albo będzie się głowił co autor miał na myśli. Ja jestem entuzjastką jasnych, dopowiedzianych historii. A jeśli pojawiają się luki, to nie w nadmiarze i tak skonstruowane, że wyobraźnia potrafi je wypełnić. Moja racjonalna natura nie do końca poradziła sobie z tą częścią serii Roy’a Jacobsena, ale wierzę, że są czytelnicy, którzy doskonale się w niej odnajdą i będą właśnie „Białe morze” uważać za lepsze od „Niewidzialnych”. 

Bardzo doceniam niezwykły język jakim operuje autor. Podoba mi się również klimat, który potrafi stworzyć. Dlatego też sięgnę po trzecią część cyklu zatytułowaną „Oczy z Rigela”. Może cała przestrzeń, która nie została wypełniona w „Białym morzy” doczeka się barw?

Tytuł: „Białe morze”
Autor: Roy Jacobsen
Wydawnictwo Poznańskie
Tłumaczył: Iwona Zimnicka
Forma książki: papierowa, dostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna
Seria: Ingrid Barrøy (2)