Wydawnictwo Poznańskie

Agata Romaniuk dała się poznać polskim czytelnikom dzięki reportażowi Z miłości? To współczuję. Opowieści z Omanu oraz powieści Proste równoległe. Zwłaszcza ten drugi tytuł mnie uwiódł. Dlatego, kiedy Wydawnictwo Poznańskie zaproponowało mi współpracę przy najnowszej książce autorki, to nie wahałam się ani minuty. Mój czytelniczy nos mnie nie zawiódł.

Po przeczytaniu Krótko i szczęśliwie. Historie późnych miłości zerknęłam, czy są na okładce polecajki. Są. Ta Małgorzaty Grzebałkowskiej bardzo przypadła mi do gustu, a jej pierwsze zdanie idealnie podsumowuje zbiór reportaży Agaty Romaniuk.

Jest miłość. Może być ślepa, stara, potrójna, niema, na odległość, na ostatnią chwilę, krótka, cierpliwa, grzeszna, święta i dobrze uziemiona, ale jest na pewno.

W jedenastu niedługich opowieściach poznajemy historię późnych miłości — uczucia, które wydarzyło się, chociaż wydawałoby się, że czas już minął.

Agata Romaniuk potrafi bardzo pięknie pisać o ludziach, ich życiu, troskach, emocjach. Równocześnie jej historie są pełne spokoju, czułości, harmonii. Nie sposób przejść koło nich obojętnie, nie wzbudzając w sobie uczucia ciepła i trochę melancholii.

Miłość potrafi być piękna, budująca, dająca siłę i energię, ba! drugie życie! Autorka pokazuje, że istnieje w miejscach i ludziach, którzy mogliby myśleć, że jest już na nią za późno. Krzepi, tłoczy w żyły życiodajną energię i sprawia, że życie na nowo nabiera sensu.

Historie z Krótko i szczęśliwie są do utulenia. Chociaż z pamięci czytelnika prawdopodobnie szybko pierzchną, to sprawiają, że w czasie ich poznawania zasysamy z nich piękną energię i wiarę w dobro. Cudna lektura, z którą spędziłam przemiły czas.

Tytuł: Krótko i szczęśliwie. Historie późnych miłości
Autor: Agata Romaniuk
Wydawnictwo Poznańskie
Forma książki: papierowa, dostępna jako e-book
Gatunek: reportaż
Współpraca

Przyznaj, że gdy myślisz o południowo-wschodniej Europie jako obszarze, gdzie mogłabyś, mógłbyś pojechać na wakacje, to Albania nie jest na pierwszym miesiącu. To państwo, które kojarzy nam się z ubóstwem, długimi rządami Envera Hoxhy, a tak naprawdę jest to kraj, który ma wiele do zaoferowania. Nie byłam w Albanii, ale o niej czytałam. Książka Małgorzaty Rejmer Błoto słodsze niż miód. Głosy komunistycznej Albanii mocno mną wstrząsnęła. Czytając ten reportaż, odniosłam wrażenie, że autorka postawiła sobie za punkt honoru opisać wszystko jak najwierniej, wnikając w trzewia tego kraju, słuchając jego pulsu, drugiego człowieka oraz łowiąc echa przeszłości.

Kiedy Wydawnictwo Poznańskie zaproponowało mi przeczytanie i napisanie opinii o reportażu Izabeli Nowek Albania. W szponach czarnego orła zgodziłam się bez wahania.

Albania nazywana jest bardzo często krajem kontrastów lub krajem paradoksów. Po kilkunastu latach odkrywania tego regionu Bałkanów dochodzę do wniosku, że mozaika jest nie tylko charakterystyczną formą tutejszej sztuki, ale może też stanowić idealną metaforę albańskości.

Izabela Nowek mieszka w Albanii od 2011 roku, gdzie założyła pierwsze polsko-albańskie biuro podróży Moja Albania. Poza tym prowadzi bloga o tej samej nazwie.

W swojej książce opowiada o Albanii z perspektywy osoby przyjezdnej, jak i osiadłej. Jest to żywe spojrzenie na współczesny Albanię i zarazem obraz, który potrafi oczarować. W trzynastu rozdziałach pisze między innymi o języku, kuchni i biesiadowaniu, kulturze, świętach, polityce, mercedesach (sic!) i lenistwie (w kontekście aktywności fizycznej) Albańczyków.

Polacy bardzo często pytają mnie, czy albański jest trudny. […] Wszyscy wzdychali nad nieintuicyjną gramatyką. Najczęściej jako problematyczne wymieniali istnienie dwóch form rzeczownika (nieokreślonej i określonej) oraz niezwykle skomplikowaną odmianę czasownika. Wyjątek goni wyjątek. Albo tryb admiratywny, którego nie ma w polskim, używany w sytuacjach szoku, zdziwienia czy zaskoczenia, albo optatywny, stosowany, kiedy czegoś komuś lub sobie życzymy lub kogoś przeklinamy…

Mnie przede wszystkim skusiłaby przyroda. Obecność gór zawsze działa na mnie przyciągająco. I kult picia kawy.

 Dla Albańczyków rytuał picia kawy jest święty. […] W Albanii zawsze umawiamy się na kawę – nawet jeśli nie mamy zamiaru jej pić.

Albania opisana przez Izabelę Nowek kusi swą różnorodnością. Sama książka jest bardzo atrakcyjnie wydana, gdyż zawiera dużo fotografii. Dzięki temu nasza wyobraźnia otrzymuje mocne wsparcie.

Uwielbiam poznawać świat poprzez książki. Wiem, że najwspanialej jest być w danym miejscu i doświadczać danego miejsca wszystkimi zmysłami. Ale jeśli nie mamy takiej możliwości, to książka jest remedium na ten brak.

Z Albanią spędziłam świetny czas. Warto sięgnąć i odczarować ten region Bałkanów na europejskiej mapie.

Tytuł: Albania. W szponach czarnego orła
Autor: Izabela Nowek
Wydawnictwo Poznańskie
Forma książki: papierowa, dostępna jako e-book
Gatunek: reportaż
Współpraca

Columbine. Masakra w amerykańskim liceum to kolejna z książek z serii reporterski Wydawnictwa Poznańskiego i kolejna, która główny temat rozbiera na czynniki pierwsze. Tutaj nie ma luk i białych plam. Autor bardzo dogłębnie i precyzyjnie wszystko wypełnia i domalowuje słowem oraz faktami.

Columbine to amerykańskie liceum znajdujące się w miejscowości o tej samej nazwie odległej o 15 km od Denver w stanie Kolorado. To społeczność, która zachęcona przez dyrektora, skandowała: jesteśmy CO-LUM-BINE! Do tej społeczności należeli Eryk Harris i Dylan Klebold, którzy 20 kwietnia 1999 r. weszli na teren szkoły i o godzinie 11:19 rozpoczęli masakrę. Używając broni palnej, zamordowali dwunastu uczniów i jednego nauczyciela oraz ranili ponad dwadzieścia kolegów i koleżanek ze szkoły po czym, popełnili samobójstwo strzelając sobie w głowę. Atak ten odbił się szerokim echem na całym świecie i o zgrozo, stał się wzorem do naśladowania dla kolejnych nastolatków.

David Cullen dokumentował tę książkę aż dziesięć lat, demaskując wszystkie narosła wokół tej sprawy mity i przyglądając się losom zmagającej się z dramatem lokalnej społeczności.

Autor opierał się na zarejestrowanych taśmach, notatkach i dziennikach spisanych przez morderców oraz materiałach dziennikarzy śledczych i badaczy. Oczywiście nieocenionym źródłem wiedzy były wspomnienia ocalałych. Chronologia masakry została zbudowana na podstawie raportu szeryfa hrabstwa Jefferson.

Reportaż Dave’a Cullena poraża nie tylko ze względu na tragizm sytuacji i dokonane działania. Przede wszystkim pokazuje, że atak był finałem długiego procesu, w którym brali udział młodociani zabójcy. Autor prześledził i przeanalizował ich poczynania, kształtowanie charakterów praz przesłanki, które pchnęły ich do dokonania morderstwa. Rozmawiał ze świadkami oraz nakreślił obraz świata po tragedii.

Reportaż bardzo wciąga w wir samotności, nastoletnich rozterek i problemów oraz nieodwracalnych działań. Jeśli jesteś gotowy/gotowa na strumień beznadziei, a zarazem doskonałą reporterską pracę, to zachęcam do sięgnięcia po Columbine.

Tytuł: Columbine. Masakra w amerykańskim liceum
Autor: Dave Cullen
Wydawnictwo Poznańskie
Przekład: Adrian Stachowski
Forma książki: papierowa, dostępna jako e-book
Gatunek: reportaż
Współpraca

Bez wstydu. Sekspraca w Polsce to kolejna książka, która ukazała się w serii reporterskiej Wydawnictwa Poznańskiego. Hasłem serii jest: „Rzeczywistość wciąga bardziej niż fikcja”. Ja się z tym zdaniem w wielu przypadkach zgadzam. Jeśli tylko trafimy na temat, który nas interesuje, zgłębiony i opisany przez dobrego i dociekliwego reportera, to zostaniemy wessani.

Wydaje mi się, że do tej pory nie czytałam reportaży wcieleniowego albo nie zdawałam sobie sprawy, że taki poznaję. Dziennikarstwo wcieleniowe to takie, w którym „reporter zmienia swoją tożsamość w celu zdobycia informacji, jakich nie dałoby się uzyskać bez użycia tej techniki. Jest ono stosowane m.in. w dziennikarstwie śledczym”.

Kilka słów o treści

Karolina Rogaska postanowiła przyjrzeć się sekspracy w Polsce i w czerwcu 2018 roku zatrudniła się w warszawskim klubie go-go. Dzięki znajomości z dziewczynami z klubu dowiedziała się, na czym polega ich praca i jak one siebie postrzegają. Poza tym była na planie filmu pornograficznego i w klubie swingersów. Rozmawiała z dziewczynami, które pracowały przed kamerkami oraz kobietami do towarzystwa. Dla tych wszystkich osób zajmujących się sekspracą nie było tematów tabu. Mówiły o swoim zajęciu, jak o każdej innej pracy, za którą otrzymuje się płacę.

Kilka słów o wrażeniach

Reportaż Karoliny Rogaskiej otworzył przede mną drzwi do nieznanego mi dotąd świata, nad którym wisi całun potępienia, wstydu i przede wszystkim niewiedzy.

Uczę się przez całe życie i bardzo to lubię, dlatego cieszę się, że powstają książki, które moją wiedzę o świecie poszerzają.

Czy wiesz, że określenie prostytutka jest niemile widziane w seksbiznesie?

Napisałam tę książkę, by oddać głos osobom pracującym seksualnie. Chciałam stworzyć przestrzeń tylko dla nich. Sprawdzić, ile jest mitów w wyobrażeniach na temat ich zajęcia. Bez pouczania i patrzenia na nie z góry.

Bez wstydu to bardzo ciekawa książka poszerzająca horyzonty. Udowadnia, jak ciasno jesteśmy związani w naszych konserwatywnych postawach. Polecam!

Tytuł: Bez wstydu. Sekspraca w Polsce
Autor: Karolina Rogaska
Wydawnictwo Poznańskie
Forma książki: papierowa, dostępna jako e-book
Gatunek: reportaż
Współpraca

Wyspy Owcze — wulkaniczny archipelag na Atlantyku o powierzchni 1399 km² przy granicy z Morzem Norweskim, między Wielką Brytanią, Islandią a Norwegią. Stanowią terytorium zależne Danii. Stolica Thorshavn, język urzędowy farerski i duński. Liczba ludności w 2020 to 52337.

Wyobraźmy sobie tak nieliczną społeczność, która w większości przypadków jest ze sobą spokrewniona. Do tego dorzućmy konserwatywny gorset niepozwalający na swobodne wyrażanie swojej seksualności i poglądów na świat i otrzymujemy środowisko, w którym ciężko żyć.

Urszula Chylaszek sportretowała kilka mieszkanek Wysp Owczych, które musiały się mierzyć z brakiem tolerancji oraz zderzyć z wiernością tradycjom wrogo nastawioną do swobody obyczajów.

Tu zawsze trzeba było uważać, co się mówi i robi. Widmo wykluczenia ze wspólnoty wisiało nad każdym, kto nie potrafi się wpasować.

Na szczęście doświadczyły zmian, jakie dokonały się na Wyspach Owczych i mogły zacząć normalnie żyć, otwarcie wyrażając siebie.

Reportaż Kanska. Miłość na Wyspach Owczych to nie jest opowieść tylko o krainie, a tym bardziej nie jest to zbiór faktów, które mogłyby posłużyć do stworzenia encyklopedycznego wpisu. To opowieść o ludziach, którym było trudno egzystować we własnym środowisku.

Zniknęła na osiem lat. Wymazała się gumką i zdmuchnęła wiórki.

Laila uciekła, bo nie dała rady. Ale wróciła i skonfrontowała się z nowym miejscem – odnowionym, stuningowanym i otwartym na drugiego człowieka.

Kanska to fragmentaryczny obraz, to rzuty okiem, mrugnięcia, z których przebija wątek homoseksualizmu i pedofilii. To również pokazanie procesu przemian w myśleniu, drogi do postępowości poprzez zmianę.

Kanska to echo niezależności od Danii, odmienności i inności z farerskimi zasadami i prawami.

Reportaż przeczytałam z zainteresowaniem. Skoro z dużym prawdopodobieństwem nie będzie mi dane być w niezliczonych miejscach na ziemi, to mogę o nich poczytać. Ten reportaż nie jest zachętą do turystycznych podróży, ale społecznym, obyczajowym i socjologicznym studium zmian w małej społeczności.

Bardzo ciekawa książka!

Tytuł: Kanska. Miłość na Wyspach Owczych
Autor: Urszula Chylaszek
Wydawnictwo Poznańskie
Forma książki: papierowa, dostępna jako e-book
Gatunek: reportaż
Współpraca