Kategoria:

Literatura piękna

AudiobookLiteratura piękna

„Olive powraca” Elizabeth Strout – Mozaika ludzkich losów

przez Katarzyna Denisiuk

Elizabeth Strout napisała powieść „Olive Kitteridge” w 2008 roku, a rok później otrzymała za nią Nagrodę Pulitzera. Po jej przeczytaniu napisałam: „Jej cudowna forma oraz styl pozwalają na bardzo subiektywny odbiór oraz interpretację treści. A jest ona gorzka, smutna, ale przede wszystkim prawdziwa, bo takie właśnie są zakamarki ludzkiej duszy”. Jedenaście lat później powstała „Olive powraca”.

Książka ponownie przenosi nas do sennego miasteczka Crosby, które jest źródłem i przyczynkiem do stworzenia subtelnie powiązanych opowiadań. Mają one wielu bohaterów, a najważniejszą z nich jest tytułowa Olive Kitteridge. To kobieta z mocnym charakterem i głośno wyrażająca swoje zdanie, postrzegana przez lokalną społeczność jako hetera i kobieta, która nie pozwala sobie na chwile słabości. Do czasu.

W „Olive powraca” śledzimy dzieje miasteczka i jej mieszkańców na przestrzeni kilkunastu lat. W tym czasie Olive ponownie wychodzi za mąż i nadal nie potrafi ułożyć sobie zdrowych relacji z synem, synową oraz wnukami. Jest bohaterka wielu niespodziewanych wydarzeń w Crosby. Kiedy jest potrzebna, to nigdy nie odmawia, komentując całą sytuację w adekwatny do swojego zołzowatego charakteru sposób. Z jednej strony możemy się zżymać na takie zachowanie i postawę, a z drugiej? Taką Olive pokochaliśmy i taką kochamy nadal – bezkompromisową, z trafnymi życiowymi przemyślanami.

Powieść Elizabeth Strout rozkłada myśli przed czytelnikiem niczym wachlarz. Odnajdujemy w nim mnóstwo emocji, od radości po smutek, przetykanych złością, nostalgią i poczuciem przemijalności. Wydawałoby się, że pierwsza część serii wyczerpała temat i jej kontynuacja nie będzie już tak udana. Nic bardziej mylnego. Nadal z wielką ciekawością obserwujemy życie zwyczajnych mieszkańców małej społeczności, towarzyszymy Olive w jej zmaganiach ze sobą, rodziną i otoczeniem. Każdy z rozdziałów powieści jest ciekawy, każdy coś wnosi, by stworzyć intrygujący i poruszający obraz ludzkich losów.

Świetna! Bardzo polecam, również w formie audiobooka, którego czyta Iza Kuna.

PS Czytelnicy, którzy znają inne książki Elizabeth Strout, znajdą tu dodatkowy smaczek w postaci nawiązania do powieści „Bracia Burgess”, ale przede wszystkim do „Amy i Isabelle”.

PS2 Bardzo jestem ciekawa, czy będzie kontynuacja rewelacyjnego serialu z Frances McDormand w roli Olive.

Tytuł: „Olive powraca”
Autor: Elizabeth Strout
Wydawnictwo Wielka Litera, Audioteka
Tłumaczył: Ewa Horodyska
Forma książki: audiobook, czyta Iza Kuna; dostępna również w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna
Seria: Olive Kitteridge (2)
2 komentarze
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Jak się ma twój ból?” Pascal Garnier – W poszukiwaniu drugiego dna

przez Katarzyna Denisiuk

Skoro sięgam po kolejną książkę autora w jednym roku, to znaczy, że musiał mnie oczarować. I tak właśnie było. „Teoria pandy” Pascala Garniera wabiła, pięknie zachęcała, tańczyła w rytm niezwykłej, wysublimowanej melodii, by potem chwycić czytelnika w sidła zaskoczenia i zauroczenia.

Przyszedł czas na „Jak się ma twój ból?” I ponownie zostałam wessana przez na pozór nieskomplikowaną historię, która rozrosła się do rozmiarów literackiej szkatuły pełnej cennych skarbów.

Ledwo słyszalny odgłos, który wyłania się z otchłani nocy, wystarcza, by sen prysł.

Poznajemy Simona, którego profesja polega na likwidowaniu szkodników i wszelkiego zła tego świata. On zaś spotyka młodego, trochę naiwnego Bernarda. Jest on człowiekiem bardzo serdecznym i uczynnym. Pomiędzy mężczyznami wywiązuje się nić porozumienia i wzajemnego zrozumienia, która sprawia, że jeden proponuje drugiemu pracę, a drugi ochoczo ją przyjmuje. Dodatkowo wizja otrzymania wynagrodzenia, a w konsekwencji możliwość pomocy matce sprawiają, że Bernard będzie kierowcą Simona i wspólnie wyruszą w podróż nad morze.

Pascal Garnier ma niebywałą umiejętność kreślenia prostych opowieści. Wrzuca czytelnika w miejsce akcji, w którym spotykają się przypadkowe osoby. I pomału, krok po kroku poznajemy drogę do tego, co zostało zaserwowane już na samym początku. A jest to nietuzinkowe otwarcie, które sprawia, że skupiamy całą swoją uwagę na opowiadanej historii.

Po przeczytaniu dwóch powieści Pascala Garniera wiem, że styl francuskiego pisarza bardzo mi odpowiada. Jego kapitalna kreacja bohaterów, miejsca akcji oraz oszczędnego i przemyślanego dozowania kolejnych puzzli układanki, dają czytelnikowi ogromną radość z odkrywania zamiarów autora.

Otwieramy książkę, jak drzwi do innego świata i w jednej chwili jesteśmy w historii. Autor nie pieści się z czytelnikiem, ale niemal od razu uderza w niego postaciami mówiąc – patrz, to jest Simon, a teraz poznaj Bernarda.

Bernard był jak impregnowany swoim nowiutkim szczęściem. Imbecyl uśmiechał się do wszystkiego, do samochodów, które mu zajeżdżały drogę, do zachmurzonego nieba, które tylko czekało, żeby lunąć ulewą, do znudzonych, ponurych budynków po jednej i drugiej stronie drogi, do policji czającej się za platanami. Słychać było, jak w głowie dzierga sobie świetlaną przyszłość z jakąś małą robótką, małym domkiem, słodką żonką i córeczką…

Książki Pascala Garniera są jak obszerne opowiadania, albo mocno skondensowane powieści. W tak niewielkiej objętości autor potrafi umieścić mnogość rożnych emocji i tonę wrażeń. Szacunek. Polecam serdecznie!

Tytuł: „Jak się ma twój ból?”
Autor: Pascal Garnier
Wydawnictwo Claroscuro
Tłumaczył: Gabierla Hałat
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna
0 komentarz
1 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Stramer” Mikołaj Łoziński – Świat, którego nie ma

przez Katarzyna Denisiuk

Wystarczyło słowo „Tarnów” i kilka pochlebnych zdań o „Stramerze” Mikołaja Łozińskiego i wiedziałam, że chcę sięgnąć po tę powieść. Jednak nie spodziewałam się, że historia wielodzietnej rodziny żydowskiej tak niesamowicie mną zawładnie i tak mocno będzie na mnie oddziaływać i rezonować jeszcze długo po jej skończeniu.

Zwróćcie uwagę na tę ascetyczną okładkę. Te znikające linie pod słowem „Stramer”. Wszystko idealnie zgrywa się z fabułą i obrazuje istotę powieści.

We wrześniu 1939 r. liczba Żydów w Tarnowie wzrosła do około 25 tys. osób (45% ogółu mieszkańców). Znaczna część z nich stanowiła elitę intelektualną i kulturalną miasta; byli to adwokaci, lekarze, muzycy, nauczyciele, przedsiębiorcy. Większość Żydów należała jednak do biedoty. Tarnów był wówczas czwartym w byłej Galicji miastem co do liczby Żydów – po Lwowie, Krakowie i Stanisławowie, a pierwszym pośród większych miast pod względem udziału w ogólnej liczbie mieszkańców. /www.sztetl.org.pl/

Mając na uwadze kto jest bohaterem powieści Mikołaja Łozińskiego i jaki jest zarys fabuły, czytelnik już na wstępie wie, że nie znajdzie tutaj radosnego zakończenia. Przeczuwa, że z tymi, których spotka po drodze, będzie musiał się rozstać.

Podczas drugiej wojny światowej, Niemcy wkroczyli do Tarnowa 7 września 1939 r. Już w listopadzie 1939 r. spalili i wysadzili wszystkie synagogi oraz domy modlitwy (było ich 40). W maju 1940 r. Niemcy dokonali pierwszej wywózki do obozu koncentracyjnego Auschwitz, obejmującej inteligencję żydowską oraz przywódców partii politycznych. W marcu 1941 r. powstało getto, w którym zamknięto ok. 40 tys. Żydów z Tarnowa, okolic oraz z zagranicy. /www.sztetl.org.pl/

Bardzo spodobało mi się stwierdzenie Justyny Sobolewskiej, że „Stramer” jest napisany „z oddechem i humorem”. Jest ono bardzo trafne i doskonale oddaje charakter powieści. Pomimo ciężkiego ładunku emocjonalnego jaki niesie książka Mikołaja Łozińskiego, czyta się ją z ogromną przyjemnością, bez dojmującego smutku, ale ze świadomością powagi poruszanego tematu.

Nathan i Rywka mieszkają ulicy Goldhammera w Tarnowie. Wychowują szóstkę dzieci w niewielkim dwupokojowym mieszkaniu oraz próbują rozkręcić rodzinny interes. Poznajemy: Renę, Rudka, Hesia, Saleka, Welę i Nuska. Uczęszczają do szkół, udzielają korepetycji, kombinują jak zarobić. Każde z nich ma swój mały świat, który z dnia na dzień się zmienia i zmierza ku złemu.

Początek historii jest lekki i zabawny. Autor bardzo ciekawie portretuje miasto oraz jego mieszkańców. Będąc rodowitą tarnowianką, razem z bohaterami przemierzam miejskie uliczki, spaceruję po parku i chodzę na Górę Marcina. Jednak wraz z falą społecznych i nadciągających czarnych chmur zwiastujących katastrofę, akcja powieści zagęszcza się i nabiera tempa. Dzieci Stramerów szukają swojego miejsca w kraju i na świecie, a rodzina, która dotychczas trzymała się razem, jest zmuszona rozluźnić łączące ją więzy.

Mikołaj Łoziński w niesamowity sposób opisał świat, którego już nie ma oraz ludzi, którzy przeminęli. Czas wojennej zawieruchy i Zagłady zwykle opisywany jest w zestawieniu z działaniami wojennymi i obozami koncentracyjnymi. Autor pokazał go w zupełnie innej perspektywy. Nie jako ruiny miasta i Polski, ale życie zwyczajnych ludzi, którzy reagowali na to co przynosił im każdy, nowy dzień. Nie wiedzieli co przyniesie jutro, dlatego żyli i marzyli, bo każdy ma prawo do marzeń.

Bardzo polecam lekturę książki i zachęcam do odwiedzenia Tarnowa. Wielu miejsc i budynków już nie ma, ale można poczuć klimat, który emanuje w powieści Mikołaja Łozińskiego.

Tytuł: „Stramer”
Autor: Mikołaj Łoziński
Wydawnictwo Literackie
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Najlepiej dla wszystkich” Petra Soukupová – Rok życia rodziny

przez Katarzyna Denisiuk

Kiedy szukam fikcji literackiej skupiającej się na wiwisekcji rodzinnych relacji, to bez zastanowienia sięgam po książki czeskiej pisarki Petry Soukupovej. To w jaki sposób potrafi portretować rodzinę, opisywać jej życie, koegzystencję, myśli niewypowiedziane, jest porażająco realistyczne. Czytelnik ma wrażenie, że autorka siedzi w głowie dosłownie każdej postaci, każdego bohatera powieści i przelewa na papier jego doświadczenia, to z czym się zmaga, najskrytsze myśli i lęki. Co więcej, za każdym razem robi to z niebywałą precyzją i wyczuciem, nie grając na emocjach, ale dając czytelnikowi materiał do samodzielnego przepracowania.

 

Bohaterami „Najlepiej dla wszystkich” jest dziesięcioletni chłopiec mieszkający z mamą w Pradze, która samotnie go wychowuje oraz jego babcia Eva, niedawno owdowiała. Viktor rozrabia. Hana często wzywana jest do szkoły by gasić „pożary”. Ewidentnie nie radzi sobie z synem, który zabiega o jej atencję. Będąc aktorką dostaje propozycję zagrania w serialu. Jest to dla niej wielka szansa na rozwój kariery, jak również ogromne wyzwanie. Pogodzenie obowiązków służbowych z wychowawczymi, pracę z domem, będzie niebywale trudne. Ale jest przecież babcia! „Instytucja”, która nigdy nie zawodzi. Hana z Evą ustalają między sobą, że Viktor zmieni szkołę i zamieszka przez jakiś czas poza Pragą. Zmiana szkoły, otoczenia, domu, nie są dla dziesięciolatka łatwe. Czy babcia poradzi sobie z niesfornym wnukiem? Jaki wpływ na Viktora będzie miała nowa rzeczywistość? Czy Hana zrealizuje swój cel i poukłada sobie życie? Mnóstwo pytań i wiele odpowiedzi, do których prowadzą wyboiste, pełne pułapek drogi.

 

Powieść Petry Soukupovej jest pełna emocji. Emocji, które targają Viktorem, Haną i Evą, jak i emocji jakie ich zachowania wywołują w czytelniku. Każde z nich ma swoje problemy, z którymi muszą się mierzyć, bagaż, który muszą dźwigać i tajemnice, które rzeźbią głębokie tunele w ich duszach. Poradzenie sobie z nimi, ich rozwiązanie ma znaczenie, jest ważne, bo rzutuje na innych członków rodziny. Bo rodzina to naczynia powiązane nitkami, które się rwą, sznurkami, które się plątają i węzami, które mocno trzymają i nie pozwalają się rozpaść.

 

Po raz kolejny lektura powieści czeskiej prozaiczki pozostawia mnie w zachwycie. Jest mistrzynią pisania o nieuchwytnych aspektach naszego życia, jak i sytuacjach, które wybuchają i dają po głowie. Pozostaję jej wielką fanką i czekam na kolejną powieść.

Bo co miała robić? Tylko ustalony porządek, tylko małe codzienne rytuały mogą pomóc przetrwać, kiedy w jednej chwili zmienia się całe życie.

 
Tytuł: „Najlepiej dla wszystkich”
Autor: Petra Soukupová
Wydawnictwo Afera
Tłumaczył: Julia Różewicz
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Białe morze” Roy Jacobsen – Wyspiarska samotność

przez Katarzyna Denisiuk

„Białe morze” to kontynuacja nominowanych do Nagrody Bookera „Niewidzialnych”. Pozwolę sobie zacytować co napisałam w opinii o tej powieści: 

„Niewidzialni” porywają prostotą i afirmacją życia. To powieść, która czaruje spokojem i koegzystencją człowieka z przyrodą. (…) „Niewidzialni” są tym, co bardzo lubię w literaturze. Przenoszą mnie w inny wymiar, gdzieś tam daleko, gdzie czas zwalnia, jestem ja, bohaterowie i otaczająca nas niczym nieposkromiona natura.

Kiedy zaczęłam czytać „Białe morze” pragnęłam ponownie poczuć ten wspaniały klimat przestrzeni i spokoju grających w grę z dziką przyrodą wyspy Barrøy. I tak też na początku było. Autor otworzył przede mną niezapomniany świat surowego stylu, który w „Białym morzu” niestety mnie przytłoczył. Pomimo tego, że w tej części fabularnej więcej się dzieje, akcja nie skupia się w centrum wysypy, ale rozkłada na większy obszar, to ten nadmiar interpretacyjny sprawiał, że moje myśli podczas lektury bardzo często uciekały gdzieś daleko. 

 

Ingrid Barrøy żyje na wyspie samotnie. Nie dochodzą tu echa wojny. Tak naprawdę nic wokół niej się nie dzieje, oprócz zmian w przyrodzie oraz następujących po sobie przypływów i odpływów. A wzburzone morze potrafi wyrzucić na brzeg różne osobliwe rzeczy. Na wyspie pojawiają się szczątki statku i ciała poległych niemieckich żołnierzy. Jest również jeden ocalały, ale on nie mówi po niemiecku. Ingrid, wychowana na wyspie, pokazuje swoją siłę i ogromną determinację w walce z przeciwnościami losu. 

 

„Białe morze” jest bardzo ulotne. Wiele wątków, myśli, cienkich jak babie lato niteczek, urywa się w jednym momencie i albo czytelnik przejdzie do tego typu zabiegu obojętnie, albo będzie się głowił co autor miał na myśli. Ja jestem entuzjastką jasnych, dopowiedzianych historii. A jeśli pojawiają się luki, to nie w nadmiarze i tak skonstruowane, że wyobraźnia potrafi je wypełnić. Moja racjonalna natura nie do końca poradziła sobie z tą częścią serii Roy’a Jacobsena, ale wierzę, że są czytelnicy, którzy doskonale się w niej odnajdą i będą właśnie „Białe morze” uważać za lepsze od „Niewidzialnych”. 

Bardzo doceniam niezwykły język jakim operuje autor. Podoba mi się również klimat, który potrafi stworzyć. Dlatego też sięgnę po trzecią część cyklu zatytułowaną „Oczy z Rigela”. Może cała przestrzeń, która nie została wypełniona w „Białym morzy” doczeka się barw?

 
Tytuł: „Białe morze”
Autor: Roy Jacobsen
Wydawnictwo Poznańskie
Tłumaczył: Iwona Zimnicka
Forma książki: papierowa, dostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna
Seria: Ingrid Barrøy (2)
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Złodzieje bzu” Hubert Klimko-Dobrzaniecki – O polskiej historii z kresowym zaśpiewem

przez Katarzyna Denisiuk

Okładka, która przyciąga wzrok i treść, która od samego początku porywa melodią literackiego stylu autora sprawiają, że z przyjemnością wchodzimy do świata bohaterów i za próg ich domostw.

Hubert Klimko-Dobrzaniecki sięga po temat polskiej wsi, polskiej rodziny okresu przemian społecznych i politycznych. Jednak nie jest to motyw przewodni, ale mocno i wyraźnie zarysowane tło. W głównej mierze opowiada o rodzinie, duży nacisk kładąc na poszczególne postaci. Dzięki temu poznajemy Antka Baryckiego, który wraz z rodziną wędruje ścieżkami historii od przedwojnia, przez okres komunizmu, aż do transformacji. Świadkujemy jego rozwojowi od wiejskiego, niewykształconego chłopca, po mężczyznę świadomego swojej wartości i będącego znaczącym trybikiem w machinie komunistycznej władzy. Wraz z nim spoglądamy przez serce przydomowego wychodka, na rzeźbę Jana Nepomucena stojącego w cieniu czarnego bzu.

 

Możemy Antka nie darzyć sympatią. Możemy również gratulować mu konsekwencji w działaniu i reagowaniu na otaczającą go rzeczywistość oraz ofiarowane szanse. Jednak z pewnością możemy chylić czoła przez autorem za stworzenie niesamowitego klimatu powieści, która traktując o zwyczajnych ludziach potrafi porwać, wywołując w czytelniku poczucie nostalgii.

Może wtedy, pod tym żółtym snopem elektrycznego światła, zrozumiał, że życie musi iść do przodu, że trzeba dać życiu żyć. O mamie pamiętać, a pamięć w sercu przechowywać, ale zrozumieć, że po śmierci żadne spotkania z umarłymi – nawet tymi, których miłowaliśmy najbardziej – nie będą miały miejsca.

 

Hubert Klimko-Dobrzaniecki odważnie bawi się formą. Używa wyraźnie wyczuwalnego gawędziarskiego zaśpiewu, który wpasowuje powieść w ramy ballady. Równocześnie, bez najmniejszego wahania, skrępowania i upiększania, prosto i dosadnie opisuje niektóre sceny z życia głównego bohatera.

Ten styl autora bardzo do mnie przemawia, ale zdaję sobie sprawę, że niektórzy mogą mieć z nim, jak i sposobem opowiedzenia historii, niejaki problem. W mojej ocenie ta książka właśnie dzięki tej odmienności w stylu jak i spojrzeniu na historię jest godna polecenia.

Cudza ziemia pachnie jak nie swoje gacie. Założyć, założysz, nawet pasują, ale czujesz zapach obcego. Wypierzesz, a czujesz. Cudze gacie cudzym pachną. Kto inny je kupił. Przed kim innym ściągał te gacie. A jeśli człowiek żyje, to może któregoś dnia przypomnieć sobie, że gacie zgubił albo że mu je zabrali, ukradli, i znajdzie cię, zobaczy, jak w jego gaciach teraz paradujesz. Zerwie ci gacie z tyłka. I będziesz z gołą dupą łaził, upokorzony.

Niezwykła opowieść o zwyczajnych ludziach, napisana z ironią, ze swadą i naturalnie. Cenię taką literaturę i taką polecam!

 
Tytuł: „Złodzieje bzu”
Autor: Hubert Klimko-Dobrzaniecki
Oficyna literacka Noir sur Blanc
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Dziewczyna kata” Magda Knedler – Siedemnastowieczny Presslaw

przez Katarzyna Denisiuk

Nie znam drugiej pisarki, czy pisarza, którzy tak dużo ze świata sztuki wplatają w karty swoich powieści, jak robi to Magda Knedler. Sceptyk może pomyśleć, że taka forma, taki sposób prowadzenia fabuły nie jest dla niego, bo jeśli nie interesuje się sztuką szeroko pojętą, to nie znajdzie przyjemności w czytaniu o niej. Nic bardziej mylnego. Magda Knedler niejednokrotnie udowodniła, że w doskonały sposób potrafi łączyć świat piękna stworzony przez artystów z fikcją literacką. I te książki, przesiąknięte sztuką, uważam za najciekawsze i najcenniejsze z dorobku autorki.

 

Młoda dziennikarka prowadzi we wrocławskim radiu program, w którym opowiada o zabytkowych przedmiotach. Zagłębia się w ich historię, szuka ich śladów w przeszłości i odcisku w sercach i duszach ich posiadaczy. Trafia na cenny puchar, wrocławski skarb z Bremy, który prowadzi ją do osobliwego jubilera. Ten z kolei odkrywa przed nią kolejne wskazówki i kieruje do siedemnastowiecznego Presslawia. To z czym spotka się Julia, co odkryje, będzie fascynującą przygodą zarówno dla niej, jak i dla czytelników.

 

„Dziewczyna kata” jest powieścią, która w dużej mierze bazuje na historii. Sercem książki jest uczucie będące miłością, namiętnością, jak i niszczycielską zazdrością, tętniące w cieniu presslawskich zaułków i jubilerskich dzieł.

Zło czasem rodzi się tak po prostu, bez konkretnej przyczyny. Dla samego tylko zaistnienia.

Akcja powieści meandruje pomiędzy współczesnym Wrocławiem, z jego pamięcią o istnieniu legend ukrytych w zakamarkach wspomnień, a siedemnastowiecznym Presslawiem, rezonującym sądami nad czarownicami i wzbudzającymi, zarówno postrach jak i ekscytację, katowskimi egzekucjami.

 

Po raz kolejny podziwiam autorkę za jej ogromną pracę w zgłębieniu narzuconego sobie tematu. Momentami książka ociera się wręcz o pracę badawczą, studium przypadku, co, moim zdaniem, może niektórych zniechęcać. Uważam jednak, że opowiedziana historia takiej skrupulatności wymaga. Dzięki takim zabiegom i włożonemu wysiłkowi fabuła zyskuje na wiarygodności. Autorka w tak sugestywny sposób opisuje miejsce akcji, tak realistycznie wyraża emocje bohaterów, że czytelnik w jednej chwili przyodziewa się w gorset moralny i ubranie adekwatne do przedstawianej sceny, w konkretnym miejscu historii.

 

„Dziewczyna kata” to książka opisująca w większej mierze przeszłość, niż teraźniejszość, wzbogacona o liczne ozdobniki ze świata jubilerskiej i rękodzielniczej sztuki. Wstawki w postaci utworów muzycznych, które główna bohaterka puszcza w czasie antenowym w radiu, odbieram jako próbę uwspółcześnienia powieści. Myślę, że skomponowana playlista niejednemu przypadnie do gustu.

„Dziewczyna kata” jest kolejną, bardzo dobrą książką napisaną przez Magdę Knedler. Lubię jak mnie edukuje i odkrywa przede mną świat, który na co dzień nie jest blisko mnie.

 
Tytuł: „Dziewczyna kata”
Autor: Magda Knedler
Wydawnictwo MANDO
Forma książki: papierowa, dostępna również w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Tortilla Flat” John Steinbeck – W oparach wina i męskiej przyjaźni

przez Katarzyna Denisiuk

Do tej pory przeczytałam kilka powieści Johna Steinbecka (w tym najpopularniejszą „Na wschód od Edenu” oraz nagrodzoną nagrodą Pulitzera „Grona gniewu”) i za każdym razem autor doskonale trafiał w moją wrażliwość. Co więcej za każdym razem serwował fabułę, która zaskakiwała. Nie inaczej jest z „Tortilla Flat”. Jest to czwarta powieść napisana przez Johna Steinbecka, a pierwsza, która przyniosła mu rozgłos i uznanie.

Akcja powieści rozgrywa się w małym amerykańskim miasteczku Monterey, tuż po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Bohaterami są: Danny, Pilon, Pablo, Jezus Maria, Wielki Joe Portugalczyk i Pirat. To grupa lekkoduchów, bumelantów, życiowych cwaniaczków, ale o wielkich sercach dla przyjaciół i … wina. Mieszkają u Danny’ego, w domu położonym w dzielnicy Tortilla Flat. Tworzą swoistą komunę, która musi sobie radzić z niedostatkiem pożywienia i … wina. Całe dnie się lenią, a jedyną ich aktywnością jest spanie, zaspakajanie potrzeb życiowych oraz mniejszych lub większych żądz. 

Bardzo dobrze jest mieć przyjaciół – stwierdził Danny. – Jakże samotny jest człowiek, jeśli nie ma przyjaciół, z którymi może posiedzieć i podzielić się swoją grappą.

 -Albo kanapkami z jajkiem – dodał szybko Pilon.

 

„Tortilla Flat” jest osobliwa. Z jednej strony grupa Danny’ego przypomina mi grupę Monty Pythona, czy Gang Olsena. To sprawia, że wielokrotnie łapałam się za głowę doceniając spryt głównych bohaterów oraz ich determinację w dążeniu do celu. Z drugiej strony jest obrazem, a częściej odbiciem w krzywym zwierciadle, społeczeństwa amerykańskiej prowincji. John Steinbeck, jak to ma w zwyczaju i jak najlepiej potrafi, przy użyciu przystępnego, prostego języka obnaża i uwypukla pierwotne i najważniejsze potrzeby człowieka. Dodatkowo „adaptując na własny użytek tematy i konstrukcję legend o królu Arturze, Steinbeck stworzył w kalifornijskim miasteczku prawdziwy Camelot i zasiedlił go barwną gromadą rycerzy o manierach rodem z Rabelais’go”.

 

Bardzo podoba mi się konstrukcja powieści. Autor zbudował odwróconą, fabularną piramidę, na której czubku umieścił Danny’ego posiadającego dom, czyli jej najważniejszy element. Od niego zaczyna się tworzenie silnej grupy gromadzącej potomków hiszpańskich konkwistadorów. Każdy z jej członków wnosi do niej ważną cząstkę siebie, służącą wspólnej egzystencji, tworząc mieszankę iście wybuchową.

Dziwne, jak na trzeźwo upijali się tego wieczoru. Dopiero po trzech godzinach zaśpiewali pierwszą nieprzyzwoitą piosenkę, a jeszcze o wiele później myśli ich powędrowały ku kobietom lekkich obyczajów. Nim zainteresowali się możliwością bijatyki, byli już zbyt śpiący, aby się bić. Ten wieczór stanowił milowy kamień dobroci ich życia.

 

Po lekturze „Tortilla Flat” niezmienne twierdzę, że należę do grupy docelowej, do której książki Johna Steinbecka trafiają, i która się nimi zachwyca. Akcja wszystkich przeze mnie przeczytanych powieści rozgrywa się w Ameryce, ale każda z nich jest inna i zaskakująca.

„Tortilla Flat” wprawiła mnie w przedziwny stan – niedowierzania, zachwytu, rozczulenia i podziwu. Bardzo ciekawa i pokrętna lektura, która zadziałała jak emocjonalny rollercoaster. Polecam!

 
Tytuł: „Tortilla Flat”
Autor: John Steinbeck
Wydawnictwo Prószyński i S-ka
Tłumaczył: Jan Zakrzewski
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Zaraz będzie po wszystkim” Grzegorz Uzdański – Empatycznie o starości

przez Katarzyna Denisiuk

Po raz kolejny chwyciłam za książkę, która traktuje o zwyczajnym życiu zwyczajnych ludzi. Jednak miejsce akcji powieści sprawia, że jest ona smutna i wywołuje sporo emocji. Nie byłam na nie gotowa, ale zachęcam do zmierzenia się z nimi.

 

„Zaraz będzie po wszystkim” mówi trzema głosami. Jadzi – osiemdziesięcioletniej pensjonariuszki domu opieki, Tomka – młodego wolontariusza oraz Agaty – czterdziestoletniej pielęgniarki. Każdy z tych głosów jest inny, każdy opowiada inną historię życia. Dzień do dnia Jadzi jest bardzo podobny. Od posiłku do posiłku, z tureckim serialem w telewizji, rzadkimi odwiedzinami bliskich, zabieganiem o atencję personelu i z nocami, które nie przynoszą ukojenia, bo inni pensjonariusze nie pozwalają na spokojny sen.

Zapamiętałaś fragment o psie, który zrobił się już stary: starość to powtórzenie dzieciństwa, tylko pozbawione wdzięku.

Życie Agaty i Tomka również nie jest szczęśliwe. Autor zaplata ze sobą wspomnienia i strzępki myśli bohaterów, dając im możliwość opowiedzenia o tym co ich boli, co uwiera, co sprawia, że czują się samotni.

 

Lektura „Zaraz będzie po wszystkim” jest słodko-gorzka. Wyraźnie wskazuje, że człowiek staje się bezradny w obliczu starości, która jest przykra i pozbawiona radości, a bycie uzależnionym od otoczenia powoduje ogromy dyskomfort. Dlaczego więc warto po nią sięgnąć? Ponieważ porusza tematy, o których rzadko się mówi i czyni to w sposób bardzo realistyczny, ale i taktowny. Poza tym autor bardzo umiejętnie portretuje zwyczajność, a wplecione ironia i sarkazm nadają całości odpowiedniego szlifu.

Kameralna powieść, warta uwagi.

 
Tytuł: „Zaraz będzie po wszystkim”
Autor: Grzegorz Uzdański
Wydawnictwo W.A.B.
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„W ciemność” Anna Bolavá – Pasja, która staje się obsesją

przez Katarzyna Denisiuk

Osobliwa to powieść, niejednoznaczna, na pierwszy rzut oka spokojna, niepowodująca emocjonalnego rozedrgania, a finalnie wielowymiarowa i mroczna. Dopiero po skończonej lekturze, kiedy wybrzmiało ostatnie zdanie, powodowana  burzą myśli spojrzałam na okładkę – wiele mówi.

 

Gdyby nie jasna informacja, że powieść Anny Bolavej jest z serii „Czeskie klimaty” oraz lapidarnych wzmianek o Pradze i czeskiej wsi, to pomyślałabym, że to książka autorstwa skandynawskiego pisarza. Dlaczego? Ponieważ „W ciemność” maluje obraz symbiozy jednostki z przyrodą, a dokładniej ziołami. To na co patrzymy i jak na nas działa jest surowe, ale wielowarstwowe, proste, a jednak mające szerszy kontekst. Sukcesywnie, z każdym kolejnym rozdziałem pogrążamy się w magicznym świecie nadprzyrodzonych sił.

 

Bohaterką powieści jest Anna Bartaková, której całym życiem i idée fixe są zioła. Tradycja zbierania ziół jest w jej rodzinie od pokoleń, ale sama Anna czerpie inspiracje od babci, która była jej mentorką, a zarazem bardzo znaną zielarką. Co wtorek przemierza tę samą drogę podążając do skupu, gdzie sprzedaje to co zebrała i wysuszyła. Czynność banalna, nieciekawa, monotonna? Dla Anny to życie, istota, coś co determinuje jej każdą decyzję i sposób postępowania. A jak wiemy, albo przypuszczamy, wszystko co pochłania człowieka bez reszty, nie zostawiając żadnego marginesu na inną aktywność i przede wszystkim przestrzeni dla innych ludzi, jest zagrożeniem samym w sobie i przyczynkiem do rozpadu i zatracenia się w szaleństwie.

Kiedy mam dobry dzień i ludzie zostawiają mnie w spokoju, jestem szczęśliwa.

 

Lektura powieści Anna Bolavej nie należy do najłatwiejszych. Cóż z tego skoro zostajemy wciągnięci w historię, która urzeka klimatem, niejednoznacznością i sprawia, że zachodzi w nas przemiana. Zmienia się sposób postrzegania bohaterki, rozwija wachlarz zrozumienia i głębszego wniknięcia w jej psychikę. To co odkrywamy nie jest radosne i kolorowe, a wręcz dojmujące i mroczne.

„W ciemność” odkrywa przed czytelnikiem piękny świat ziół (przeglądałam Internet, żeby zobaczyć jak wyglądają zioła zbierane przez Annę), jak również poraża studium izolacji jednostki przed rodziną, innymi ludźmi i w imię poświęcenia się wszechogarniającej pasji.

 

Tak, osobliwa to powieść, po którą warto sięgnąć, zwłaszcza kiedy poszukujemy literatury niezwykłej i wymagającej. Urzekła mnie.

 
Tytuł: „W ciemność”
Autor: Anna Bolavá
Wydawnictwo Książkowe Klimaty
Tłumaczył: Agata Wróbel
Forma książki: papierowa, dostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail