Kryminał

Niewiele jest gatunków literackich, których nie czytam. Komedii nie omijam, ale i nieczęsto po nie sięgam. Wolę dobry humor w z założenia nieśmiesznej fabule. Seria komedii kryminalnych Jacka Galińskiego, których naczelniczką, bohaterką, ikoną i gwiazdą przez duże G jest Zofia Wilkońska, potrafi mnie rozbawić. To lekarstwo na odstresowanie, lekki, ironiczny plaster na smutki. Nie doszukując się w niej pisarskiej wirtuozerii, ale też nie znajdując grafomańskich występów, kolejna przygoda staruszki „weszła jak złoto”.

Zofia trafiła za kratki. Jeśli czytaliście poprzednie części „Kółko się pani urwało„, a zwłaszcza „Komórki się pani pomyliły„, to wiecie co nabroiła. Ale jak to Zofia, potrafi nagiąć każdą rzeczywistość do swojego światopoglądu. Co tam współwięźniarki! Co tam reguły i zasady więziennego życia! Zofia może wszystko. Nawet … Nie, nie będę zdradzała do czego jest zdolna. W każdym razie hasło „łam zasady” mogłaby mieć wytatuowane na bicepsie.

Czytając „Kratki się pani odbiły” wielokrotnie zastanawiałam się, skąd autor czerpie inspiracje i w jaki sposób rodzą się w jego głowie tak szalone pomysły. Pomimo absurdalności wielu zachowań głównej bohaterki i koloryzowania rzeczywistości, całość wykreowana przez autora ma ręce i nogi i nie jest zbiorem niepasujących do siebie puzzli. Każdy element utworzy finalnie jeden obraz. Cóż z tego, że widziany w krzywym zwierciadle? Przecież każdy z nas lubi pośmiać się w sali luster w wesołym miasteczku.

„Kratki się pani odbiły” to lektura do pośmiania się. Taki jest jej zamysł i w mojej opinii Jacek Galiński zrealizował go w stu procentach i brawurowo. No ale w końcu jego bohaterka tego wymaga. Myślę, że Zofia śniłaby się autorowi po nocach, gdyby nie wymyślił dla niej czegoś nietuzinkowego. Potrafi porwać tłum! Ciekawe jak poradziłaby sobie będąc na kwarantannie…

Tytuł: „Kratki się pani odbiły”
Autor: Jacek Galiński
Wydawnictwo W.A.B.
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: komedia kryminalna, kryminał
Seria: Zofia Wilkońska (3)

Jak myślicie, czy polska autorka może napisać „skandynawski kryminał” ze wszystkimi jego walorami?

Może.

Katarzyna Tubylewicz jest tłumaczką języka szwedzkiego (przetłumaczyła między innymi powieści wspaniałej Majgull Axelsson) oraz prowadzi zajęcia na temat kultury polskiej na Uniwersytecie Sztokholmskim. Poza tym mieszka w Sztokholmie i Warszawie.

Napisanie kryminału w klimacie Skandynawii, wcale nie musiało się udać, a udało się. 

W Sztokholmie zostaje brutalnie zamordowana starsza pani. Greta Sjöwall nikomu nie wadziła. A może jednak ktoś czyhał na jej majątek? Dochodzenie prowadzi dwóch inspektorów kryminalnych. Rozmowy z najbliższą rodziną, pomocą domową oraz uchodźcami z Afganistanu, z którymi kobieta miała do czynienia i którzy gościli w jej domu, pomagają w ukierunkowaniu śledztwa. Znajdują wiele poszlak, jednak żadna nie przybliża ich do szybkiego rozwiązania kryminalnej zagadki.

Akcja „Bardzo zimnej wiosny” meandruje pomiędzy przeszłością a teraźniejszością, pomiędzy Szwecją a Niemcami, często zmieniając środek ciężkości. Oprócz klasycznych elementów wpływających na budowę i rozwój fabuły, autorka porusza w powieści kilka ważnych tematów. Nie są one nowatorskie, jednak bardzo ciekawie rozwinięte. Dzięki temu uatrakcyjniają wszystko to, co dzieje się w warstwie kryminalnej.

„Bardzo zimna wiosna” trzyma w napięciu. Czytelnik do samego końca nie jest pewien kto jest winowajcą i jaki finał będą miały rozpoczęte wątki. Autorka przerzucając most pomiędzy teraźniejszością a przeszłością sprawia, że cały czas staramy się usłyszeć echo minionych wydarzeń i dostrzec jego wpływ na bieżące wydarzenia.

Podpisuję się pod słowami Anny Dziewit-Meller, która napisała:

Katarzyna Tubylewicz napisała prawdziwie skandynawski kryminał – i to nie tylko dlatego, że jego akcja dzieje się w Sztokholmie. Jest trup, jest śledztwo i skomplikowana przeszłość, która szczerzy kły, ale jest też świetna panorama współczesnej Szwecji, z jej obrazem dalekim od nierealnego ideału.

Jeśli macie na muszce ciekawie napisany, zaangażowany kryminał, uważam, że „Bardzo zimna wiosna” będzie dobrym celem. Polecam!

Tytuł: „Bardzo zimna wiosna”
Autor: Katarzyna Tubylewicz
Wydawnictwo W.A.B.
Forma książki: papierowa; premiera 25.03.2020.
Gatunek: kryminał

Oto kolejne perypetie żywotnej Zofii! Zofia nie zasypia gruszek w popiele! Zofia nie jest typem staruszki, która siedzi w domu, układa pasjansa, rozwiązuje krzyżówki albo ogląda telewizję siorbiąc ziołową herbatkę. To kobieta, która działa, którą nosi, która nie wie co to nuda i marazm. To typ człowieka terminatora, który pomimo przeciwności losu, a raczej metryki, niemal po trupach dąży do wcześniej wyznaczonego celu. A że po drodze wznieca niejeden pożar i rozruchy, to już inna inszość. Zofia już tak ma, że tam gdzie się pojawia, jest „grubo” i … bardzo wesoło.

W „Kółko się pani odczepiło”, czyli pierwszej części przygód Zofii Wilkońskiej, było wesoło, uśmiechałam się dyskretnie, za to w drugiej części Zofia przeszła samą siebie. Niejednokrotnie śmiałam się na głos, a domownicy pytali zaciekawieni co mnie tak rozśmieszyło. Po lekturze „Komórki się pani pomyliły” stwierdzam, że Zofia wymiata. Naprawdę zaczynam się obawiać o jej zdrowie i wszystkie osoby w jej otoczeniu. Jest jak anioł zagłady z chorym biodrem i wózeczkiem na zakupy zawieszonym na hulajnodze. Bardzo jestem ciekawa, co ona znów nawywija i czy to co zaczęła doczeka się realizacji.

Wspominałam, że nie przepadam za komediami w literaturze. Generalnie komedie kryminalne mnie nie bawią, ale humor Jacka Galińskiego do mnie przemawia i mnie śmieszy. Nieliczne wstawki nawiązujące do autentycznych wydarzeń na przykład ze świata polityki są wyważone i na poziomie. Poza tym nie jest tylko „śmieszno i straszno”, ale też poważnie. Mieszanka idealna jeśli mamy ochotę na zabawną literaturę z dawką ironii i przemycanymi między wierszami życiowymi mądrościami.

Bo co jest ważne? Nie rzeczy. One raz są, raz ich nie ma. Przemija wszystko. Wszystkie przedmioty i zdarzenia. Ważne jest to, co po nich zostaje, a zostaje po nich to, co jest w nas. W naszych umysłach, pamięci, wspomnieniach. Jeżeli to zniknie, jeżeli się o tym zapomni, to koniec.

Autentycznie polubiłam Zofię i jej perypetie. Kobieta petarda! Czekam na rozwój wydarzeń.

Tytuł: „Komórki się pani pomyliły”
Autor: Jacek Galiński
Wydawnictwo W.A.B.
Forma książki: papierowa, dostępna w formie ebooka
Gatunek: komedia kryminalna
Seria: Zofia Wilkońska (2)

Marta Matyszczak bohaterem swoich „kryminałów z przymrużeniem oka” uczyniła psa Gucia o niesamowitych, detektywistycznych umiejętnościach. Zaś Jacek Galiński w roli pełnokrwistej, walecznej i zadziornej pogromczyni złych ludzi obsadził panią Zofię Wilkońską. Staruszka jest typem człowieka, który w kaszę nie da sobie dmuchać i nie dość, że zawalczy o swoje, to jeszcze mając łeb na karku, uszczknie dla siebie to co, w jej mniemaniu, jej się święcie należy.

Dlaczego zostawiłam ze sobą Gucia i Zofię? Bo to są superbohaterowie, którzy mogą panoszyć się na kartach powieści, a w rzeczywistości są niespotykani. Chociaż? Mój pies jest mądry i może coś działa na dzielni jak domowników nie ma w domu. Znam również starsze panie, które swoją energią i siłą niejednego wprawiłyby w konsternację.

„Kółko się pani urwało” to komedia kryminalna i jako książkę tego gatunku ją oceniam. Skoro komedia, to humor. Co prawda salw śmiechu perypetie Zofii nie wywołały, ale jej poczynania przełożyły się na mój dobry nastrój i sporą dawkę ciekawości, co też ona jeszcze wymyśli. A potrafi! Oj potrafi! Powieść Jacka Galińskiego to również kryminał (co prawda z przymrużeniem oka, ale jednak), w którym jest trup i śledztwo. I ta warstwa fabuły również jest interesująca i logicznie skonstruowana. Czytelnik dwoi się i troi, zachodzi w głowę kto jest tym najbardziej złym, szefem, który pociąga za sznurki. Przyznaję, że rozwiązanie zagadki mnie zaskoczyło.

Lektura książki sprawia, że odrywamy się od codziennych problemów i zajmujemy się tymi, które sprawiają, że Zofii mocniej bije serce. A staruszka z niej niczego sobie! Umysł jak żyleta oraz przebiegłość i spryt na poziomie mistrzowskim. Jak nic mogłaby przewodzić jakiemuś gangowi albo grupie samozwańczych stróżów prawa. 

Na koniec zdradzę, że nie przepadam za komediami w literaturze i bardzo rzadko po nie sięgam. Niewiele chwytów komediowych mnie śmieszy, jednak stwierdzam, że Zofia ujęła mnie swoją osobowością, mądrością życiową – czasami pokrętną i pragmatyzmem, dlatego lecę czytać o dalszych jej poczynaniach. Mam nadzieję, że ma się dobrze i nadal będzie komenderować sąsiadami i osobami z jej otoczenia, bo robi to z wielkim wdziękiem.

Fajna, lekka, przyjemna lektura. Chyba taka była mi potrzebna.

PS Nie napisałam nic o fabule! Co tam fabuła – Zofia rządzi!

Tytuł: „Kółko się pani urwało”
Autor: Jacek Galiński
Wydawnictwo W.A.B.
Forma książki: papierowa, dostępna również w formie ebooka i audiobooka
Gatunek: komedia kryminalna
Seria: Zofia Wilkońska (1)