Tag:

Wydawnictwo Marginesy

Literatura faktu

„Przemilczane. Seksualna praca przymusowa w czasie II wojny światowej” Joanna Ostrowska – Cierpienie, które pozostało niewypowiedziane

przez Katarzyna Denisiuk

Tytuł książki mówi wszystko. Od razu nakierowuje czytelnika na temat jaki został w niej poruszony. Nie. Wróć. Nie poruszony, ale dogłębnie, niemal drobiazgowo, rzetelnie przedstawiony. Z encyklopedyczną precyzją i sposobem przekazu autorka mówi o tym co zostało przemilczane, zapomniane, schowane pod stertą wstydu, poczucia wyalienowania i niezrozumienia.

Historia kobiet z relacji Hantza, historie Krystyny Karłowicz i Ireny Michalek to przykłady powojennego strachu przed powtórnym naznaczeniem, przed łatką patologii i oskarżeniem o brak moralności w okresie wojny. W przypadku tych kobiet okupacyjne, obozowe upokorzenie nie skończyło się wraz z wyzwoleniem.

Książka Joanny Ostrowskiej nie jest głosem danym kobietom, które były zmuszane do prostytuowania się. To obszerne opracowanie, niemalże kompendium wiedzy zebrane w jednym miejscu, na temat powoływania i funkcjonowania domów publicznych oraz pufów, rozbudowanego systemu kontrolowanego nierządu, włączając w to procedury przeprowadzania badań w celu uniknięcia chorób wenerycznych. To próba odkrycia tego czego próżno szukać w bardzo licznych opracowaniach dotyczących okresu zagłady, jak i okresu powojennego.

Zjawisko przemocy seksualnej z okresu okupacji, w szczególności doświadczenia kobiet przymusowo wykorzystywanych seksualnie w domach publicznych dla żołnierzy Wehrmachtu, robotników przymusowych, obcokrajowców w służbie SS czy więźniów obozów koncentracyjnych, zostało praktycznie całkowicie wyparte.

Książki nie czyta się swobodnie. O lekkości pióra w obliczu omawianego tematu nawet nie ma co wspominać. To książka oparta na faktach, danych, liczbach, konkretnych dokumentach, wiarygodnych źródłach. Podana na sucho, szorstko, rzeczowo, konkretnie. Od czytelnika zależy, czy to co przeczyta nim wstrząśnie, przyjmie do wiadomości, zyska świadomość istnienia machiny, która w swe trybiki wciągnęła setki kobiet.

Ofiary nazizmu, przemocy seksualnej nie mogą zostać anonimowe i zapomniane.

Najczęściej więc kobiety ukrywały swoją przeszłość i wolały nie przyznawać się do swoich doświadczeń okupacyjnych. Tym bardziej, że w ogólnej atmosferze strachu, cierpienia i niepewnej przyszłości przemoc seksualna w trakcie wolny schodziła na dalszy plan – a w rezultacie stawała się codziennością.

Czytam książki głównie dla przyjemności. Ta należy do kategorii „czytam, bo chcę wiedzieć”. Uważam, że jest bardzo ważnym dokumentem, świadectwem naszej historii, o którym należy pamiętać.

Tytuł: „Przemilczane. Seksualna praca przymusowa w czasie II Wojny Światowej”
Autor: Joanna Ostrowska
Wydawnictwo Marginesy
Forma książki: papierowa, dostępna również w formie ebooka
Gatunek: literatura faktu, dokument, historia

Ocena: 5/6

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Kryminał

„Wiatraki” Krzysztof A. Zajas – Kryminalna zagadka z gangsterskimi zatargami w tle

przez Katarzyna Denisiuk

„Wiatraki” Krzysztofa A. Zajasa, to swoista pamiątka z Pomorza w postaci obrazu, który jest stworzony przez kalejdoskop wrażeń. Jego solidne ramy tworzy wątek kryminalny. Naprężone i zagruntowane płótno, to zatargi gangstersko-policyjne i animozje, które mocno przebijają i rzutują na charakter i odbiór bieżących wydarzeń. Na tak przygotowanym materiale autor mocnymi pociągnięciami pędzla namalował głównych bohaterów, którzy są wyraziści, nietuzinkowi, momentami zaskakujący i skomplikowani. Gdy chcemy ocenić ich barwę, to wcale taka oczywista nie jest. Dodatkowo autor w niektórych miejscach namalował grube, wypukłe fragmenty. To przeszłość, która upomina się o uwagę i krzyczy o sprawiedliwość. A żeby było jeszcze bardziej ekscytująco, to obraz … nie jest dokończony!

Krakowski duet policjantów Bałyś-Krzycki jest wzorem dla wielu specjalistów w branży. Ich praca jest doceniana i podziwiana i niejeden chciałby mieć takie wyniki w policyjnych statystykach. Inspektor Krzycki zostaje zaproszony na Pomorze, aby aktywnie uczestniczyć w konferencji. Wysyła podkomisarza Bałysia, który nie dość, że wplątuje się w lokalne, gangsterskie porachunki, to znika… Krzycki wyrusza na poszukiwanie przyjaciela i żeby stawić czoła przeznaczeniu.

Małe miejscowości, tajemnicze zabójstwa, wojenki o gangsterskie wypływy, wiatraki, które doskonale wpisują się w krajobraz krainy, przekładają się na wielobarwne, wielowątkowe elementy tworzące bardzo ciekawy kryminał.

Bardzo się cieszę, że „Wiatraki” są początkiem nowej trylogii na kryminalnym rynku. Duet policjantów mnie uwiódł, chociaż niejednokrotnie byłabym w kontrze do ich poglądów i zachowań. Klimat książki przyprawiał momentami o dreszcze, co oznacza, że autor zadbał o czytelnika. Jedynie, co nie zyskało mojego uznania, to sensacyjne sceny, które może i nieźle sprawdziłyby się na szklanym ekranie, jednak na kartach powieści nie bardzo mi pasowały. Ten sensacyjny sznyt mógłby zostać ograniczony.

Podsumowując, to co wymyślił i stworzył Zajas bardzo dobrze się kręci, jak tytułowe wiatraki przed wkroczeniem zabójcy.

Tytuł: „Wiatraki”
Autor: Krzysztof A. Zajas
Wydawnictwo Marginesy
Forma książki: ebook, Legimi
Gatunek: kryminał
Seria: Trylogia pomorska (1)

Ocena: 5/6

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Pół życia” Mats Strandberg Trudne wybory i kłamstwa kładące się cieniem na życiu rodziny

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Pół życia”
Autor: Mats Strandberg
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Justyna Czechowska
Forma książki: papierowa
Gatunek: literatura piękna
Premiera: 18 lipiec 2018
 
fot. Katarzyna Denisiuk
„Pół życia” szwedzkiego pisarza i dziennikarza Matsa Stranberga, to książka o wielu twarzach, a nawet wielu osobowościach. Z jednej strony spokojna, refleksyjna, dająca możliwość pogrzebania w ludzkiej naturze, zestawienia człowieka jako jednostki z tym co dyktuje społeczeństwo, konwenanse, wzorce i utarte zachowania, z drugiej zaś pretenduje do bycia po trosze sensacją? A może thrillerem? Obie odsłony lubię, ale … osobno, nie w tym zestawieniu, nie w tej historii. Z powodzeniem, dwa główne wątki pogłębione i rozbudowane mogłyby pójść swoimi ścieżkami i powstałyby dwie książki. Jedną brałabym w ciemno, nad drugą musiałabym się chwilę zastanowić.

 

Jessica utraciła radość życia. Nie była gotowa na samotność i pustkę spowodowaną zniknięciem bardzo ważnego mężczyzny w jej życiu – Jacoba. Dlaczego to zrobił? Co nim powodowało? Dlaczego zostawił ją samą bez słowa wyjaśnienia? Dlaczego milczy? Życie toczy się dalej, ale od razu ciśnie się na usta pytanie „co to za życie?” Wyzute z pozytywnych emocji, bez endorfin, ot taka egzystencja dzień po dniu, na siłę. Tkwiąc pod duszącym kocem smutku, krępującym ruchy i niepozwalającym na głęboki oddech daje przyzwolenie, żeby życie przeciekało jej przez palce i równocześnie nie zauważa, że odchodzi jej babcia Viola. Przed śmiercią zostawia coś wnuczce, coś bardzo osobistego, będącego formą ostatniej spowiedzi. Ta wiadomość, spisana jako pamiętnik, opisuje historię życia Violi i uświadamia wnuczce, z jakimi dylematami, trudnymi wyborami i dramatami musiała mierzyć się jej rodzina.
Wątki Jessica-Jacob oraz Jessica-Viola płyną osobnymi korytami. Łączy je niełaskawy, porywisty nurt, który potrafi wywrócić życie do góry nogami. Rodzi się pytanie, czy z tej podróży można wyjść bez szwanku?
Starndberg pisze bardzo plastycznym językiem. Rozdziały powieści nie są zbudowane jak spod sztancy, co stanowi jej wartość dodaną. Jednak patrząc na opisaną historię w moim odczuciu książka jest nierówna. Pierwsza połowa była fascynująca i elektryzująca. Zapytana o wrażenia, bez mrugnięcia okiem odpowiedziałabym, że była świetna, że mnie porwała, że nie mogłam się doczekać finału historii. Z każdą kolejną stroną mój entuzjazm był tłumiony przez przybierający na sile wątek Jessica-Jacob, który o ile początkowo był udany i frapujący, w trakcie rozwijania się tracił na walorach. Oceniając książkę jako całość, wystawiam jej ocenę dobrą z plusem, czując żal, że autor tak a nie inaczej poprowadził jeden z wątków i nie rozwinął drugiego z nich.
Ocena: 4,5/6

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura współczesna

„Nawrócona” Stefan Hertmans Poruszająca i hipnotyzująca historia życia

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Nawrócona”
Autor: Stefan Hertmans
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Alicja Oczko
Forma książki: papierowa, dostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura współczesna
fot. Katarzyna Denisiuk
Nie mogłam się lepiej wstrzelić z lekturą, gdyż Stefan Hertmans jest tegorocznym gościem Big Book Festival oraz Festiwalu Malta w Poznaniu. W Polsce znany jest z wydanej w 2016 roku. „Wojny i terpentyny”, która ukazała się w szesnastu krajach i dostała nominację do Nagrody Bookera oraz wydanej w 2017 roku powieści „Głośniej niż śnieg”. Twórczość jednego z najbardziej cenionych pisarzy języka niderlandzkiego zainteresowała również mnie, dlatego sięgnęłam po „Nawróconą” – tegoroczną premierę belgijskiego pisarza.

 

Historia opowiedziana przez Hertmansa jest poruszająca i hipnotyzująca. Ubranie w słowa faktów historycznych z dodatkiem fikcyjnej, wysublimowanej otoczki, używając pięknego, literackiego języka sprawia, że obcujemy z literaturą na wysokim poziomie.
Znowu przemierzam uliczki ich śladem, oddycham głęboko. Historia leży na ulicy, jest rzeczą płochliwą, czymś jak plama światła w ludzkim zarysie, otoczona niejednym mrocznym, straconym życiem.
Stefan Hertmans natrafił na ślady życia kobiety, chrześcijanki, która żyjąc w XI wieku poszła za głosem serca i związała się z żydowskim mężczyzną. Nie bacząc na otaczający ją świat, wartości, którymi była pojona od małego, zagrożenia jakie niosło ze sobą uczucie do człowieka wyznającego inną wiarę, porzuciła wygodne życie i wstąpiła na drogę, która przyniosła śmierć, cierpienie, głód, okrucieństwo i nienawiść. A my, razem z autorem podążamy ścieżkami wydeptanymi przez Chamutal i Dawida, na których jak kłęby suchej trawy na pustyni, szaleją namiętność i dojmujący smutek, radość i tragedia. Podróż „Nawróconej” jest jak niekończąca się droga krzyżowa. Wydawałoby się, że dotarła do celu, a jednak los ma na ten temat zupełnie odmienne zdanie.
Hertmans w cudowny sposób balansuje pomiędzy przeszłością i współczesnością, przeplata fikcję literacką z wydarzeniami historycznymi, które miały miejsce i odcisnęły niezatarte piętno na życiu milionów ludzi. „Nawrócona” to książka nieprzeciętna, niełatwa, a jednak przystępna. Zostawia czytelnika w uczuciu, że przeczytał bardzo dobrą, wartościową powieść. A, i jeszcze jedno – ta historia jest uniwersalna, bo fortuna kołem się toczy.
Warto sięgnąć! Warto przeczytać! Jestem pod wielkim wrażeniem kunsztu Hertmansa i zapisuję „Wojnę i terpentynę” na listę „do przeczytania”.
Ocena: 5,5/6

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Podróż zimowa” Jaume Cabré Podróż pełna wrażeń, emocji i dźwięków

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Podróż zimowa”
Autor: Jaume Cabré
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Anna Sawicka
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna
fot. Katarzyna Denisiuk
Przeczytać książkę jednego z ulubionych pisarzy w zupełnie innej niż dotychczas formie i nadal pozostawać w zachwycie – bezcenne! Mowa o katalońskim pisarzu, który oczarował mnie powieścią „Wyznaję”. Po drodze były kolejno „Głosy Pamano”, „Jaśnie pan”, „Cień eunucha”, „Agonia dźwięków”, aż przyszła pora na zbiór opowiadań „Podróż zimowa”. Kolejność ta wynika z chronologii ukazania się książek autora na polskim rynku wydawniczym. A kolejność ich powstania jest zupełnie inna. Przykładowo, najbardziej znane i najwyżej oceniane „Wyznaję” jest ostatnią powieścią Cabré a pierwszą, która ukazała się w Polsce.
Razem z Cabré podążamy śladami Rembrandta, wsłuchujemy się w muzykę Schuberta i Bacha, jedziemy do Amsterdamu, Treblinki. Towarzyszą nam radość, humor, smutek, przerażenie, strach, złość, niedowierzanie. Istny kalejdoskop miejsc i doznań. A to wszystko w czternastu opowiadaniach. Wydawałoby się, że te kilkanaście stron to za mało, żeby opowiedzieć jakąś historię, która będzie pełna, a zarazem da upust naszej wyobraźni. Autorowi doskonale się to udało. Jak sam pisze „bo żyć w granicach opowiadania to jakby spędzić całe życie w jednym z tych japońskich hoteli, które przypominają komorę dekompresyjną nurków głębinowych. Ale to tylko pierwsze wrażenie. Bohaterowie opowiadań i ich perypetie bazują w dużym stopniu na tym, co nie został wprost sformułowanie, ale jednak tam jest.”
„Podróż zimowa” zadziwiła mnie swoją różnorodnością zarówno jeśli chodzi miejsca i czas fabuły jak i wagę, wydźwięk i ładunek emocjonalny. Autor żongluje językiem z precyzją sztukmistrza światowej sławy i gra na uczuciach jak prawdziwy wirtuoz.
Na koniec autor serwuje kapitalny epilog, który jest równie pasjonujący jak sama książka. Co w nim jest? Przekonajcie się sami. „Prezentów” jest więcej. Od tłumaczki pani Anny Sawickiej otrzymujemy „indeks postaci, rekwizytów i innych tropów”, który jest bardzo udaną i przydatną formą ściągawki i kierunkowskazem w meandrach „Podróży zimowej”.
To była iście królewska uczta oraz symfonia dźwięków, obrazów i emocji. Jeśli nie znacie twórczości autora, to myślę, że ten zbiór odpowiadań wiele Wam powie o stylu pisarza, wrażliwości, umiejętności grania na emocjach i może być dobrym początkiem podróży w świat Cabré. Jeśli będzie w przyszłości poszukiwał współtowarzyszy podróży, jadę z nim w ciemno!
Ocena: 5,5/6

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Biografia

„Tatuażysta z Auschwitz” Heather Morris Przejmująca tematyka, odbiór daleki od oczekiwanego

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Tatuażysta z Auschwitz”
Autor: Heather Morris
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Katarzyna Gucio
Forma książki: papierowa, dostępna w formie ebooka
Gatunek: biografia/na faktach
fot. Katarzyna Denisiuk
Rzadko sięgam po literaturę obozową, ale fakt, że „Tatuażysta z Auschwitz” jest prozą opartą na faktach, opisującą przeżycia byłego więźnia, za którą stoi wielu zachwyconych czytelników, zachęcił mnie do sięgnięcia po tę powieść.
 
Po śmierci swojej żony Gity, Lale Sokołow zdecydował się opowiedzieć o swoich przeżyciach w nazistowskim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau pochodzącej z Nowej Zelandii scenarzystce Heather Morris. Dla Lalego i współwięźniów było to piekło na ziemi, a dla większości ostatni przystanek na ścieżce życia. Wydaje się, że w takim miejscu miłość nie ma szans, przygnieciona panoszącym się wszechogarniającym, dojmującym poczuciem pustki. Pojawiła się Gita Furman. Lale się zakochał. Lale chciał żyć, chciał przeżyć, chciał zestarzeć się z Gitą na wolności. Tatuował więźniów. Tysiące kobiet i mężczyzn.
 
Przyznam, że wiele myśli kołatało mi się po głowie po przeczytaniu „Tatuażysty z Auschwitz”. Najbardziej natrętną wcale nie była ta, czy jest to „niesamowita historia miłosna niezwykłego człowieka i apoteoza człowieczeństwa”, ale co sprawiło, że ja tej książki nie przeżyłam tak jak większość czytelników?
Historia człowieka, który przeżył zagładę, cieszył się z każdego kolejnego dnia na ziemi, zgrabnie ubrana w słowa przez Morris, była dla mnie jedynie „letnim” przeżyciem. Nie poczułam trwogi jaka towarzyszyła więźniom, tragizmu ich sytuacji, okrucieństwa katów, za murami więzienia Auschwitz-Birkenau. Nie targały mną emocje jakie powinny zostać wyzwolone. Nie poczułam, że ta historia wydarzyła się naprawdę.
 
Autorka z pewnością spędziła niesamowity czas w towarzystwie Lalego, podczas wielogodzinnych spotkań, kiedy to przeżywał przeszłość kolejny raz. Ponowne sięgnięcie w głąb pamięci, odgrzebanie wspomnień o traumatycznych przeżyciach, o których zapewne chciałby na zawsze zapomnieć, kosztowało byłego więźnia mnóstwo sił i wymagało wielkiego poświęcenia. Niestety, w moim odczuciu, nie udało się autorce tak sfabularyzować usłyszanych historii, aby były one elektryzujące i ściskające za serce. Nastawiłam się, że ta powieść emocjonalnie mnie przeczołga, zagnieździ się w pamięci i nie da o sobie zapomnieć przez długi czas . Nic z tego…
Ocena:4/6
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Thriller

„Żmijowisko” Wojciech Chmielarz Nowe oblicze polskiego thrillera

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Żmijowisko”
Autor: Wojciech Chmielarz
Wydawnictwo: Marginesy
Forma książki: papierowa
Gatunek: thriller
Premiera: 9 maj
 
fot. Radek Denisiuk
 
Najchętniej napisałabym tylko PETARDA, czytajcie, ale myślę, że dla niektórych może to być za mało, a chciałabym zachęcić do sięgnięcia po najnowszą książkę Wojciecha Chmielarza. Autor chwilowo „porzucił” komisarza Mortkę, nie spotyka się z detektywem Dawidem Wolskim za to napisał thriller psychologiczny pt.: „Żmijowisko”. Wiedząc, że kryminały spod pióra Chmielarza są rewelacyjne, jedną myśl miałam w głowie – to musi być dobre, no nie ma innej możliwości. I dokładnie tak jest. Co więcej ona nie jest dobra, ona jest kapitalna. Jak zaczęłam, tak nie mogłam się od niej oderwać. Całe szczęście, że miałam więcej wolnego czasu, bo inaczej konieczność odkładania powieści byłaby bardzo frustrująca.

 

Żmijowisko, mała letniskowa miejscowość, gdzie spotkali się znajomi ze studiów wraz ze swoimi rodzinami. Łączy ich nie tylko miło spędzony czas na uczelni, ale również wzajemne animozje i skrywane tajemnice. Podczas wieczoru obficie zakropionego alkoholem dochodzi do kłótni, doprowadzającej do wywleczenia na wierzch wszystkich pretensji i niewypowiedzianych wcześniej żali. Wesoła atmosfera ulatnia się jak krążący wcześniej dym ze skręta. Przykre słowa można wybaczyć, wiele spraw można wyjaśnić, jednak nic nie cofnie zdarzenia jakim jest zaginięcie córki jednej z par. Ada zniknęła. Tragedia ta uruchamia lawinę wydarzeń.
Po roku do Żmijowiska przyjeżdża ponownie ojciec Ady, żeby jeszcze raz spróbować odnaleźć córkę. Może jakimś cudem wyjdą na jaw nowe wskazówki, nowe tropy, które doprowadzą do wyjaśnienia sprawy.
W tej książce jest wszystko co bardzo lubię. Akcja biegnie kilkoma torami, bohaterowie są wyraziści i nakreśleni grubą, mocną kreską. Od razu wiemy, czy dana osoba przypadła nam do gustu, czy też nie. Język, to trochę taka „słowna łobuzerka”, która rewelacyjnie pasuje do środowiska, bohaterów i wzajemnych relacji. Autor bawi się z czytelnikiem, wodzi go za nos, wrzuca takie akcje, że momentami wstrzymywałam oddech (serio!).
Jak autora i jego sposób pisania bardzo lubię, tak po przeczytaniu „Żmijowiska” lubię go jeszcze bardziej. Rewelacyjny thriller! W mojej ocenie poletko pod nazwą polski kryminał na rynku wydawniczym jest mocno obsadzone i na jednym wydechu potrafię wymienić kilka nazwisk pisarzy, którzy nie zawodzą i każdy entuzjasta tego gatunku znajdzie coś dla siebie, tak z thrillerem psychologicznym nie jest już tak „różowo”. Wojciech Chmielarz wspaniale wzbogaca zbiór tego typu powieści. Gdy echo Wolskiego już przeminie, Mortka odejdzie na zasłużoną emeryturę, Chmielarz spokojnie może pisać kolejne thrillery. Biorę w ciemno! Petarda!
Ocena: 6/6

 

2 komentarze
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Kryminał

„Kości proroka” Ałbena Grabowska Kryminał z historią w tle, a może historia z kryminałem w tle?

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Kości proroka”
Autor: Ałbena Grabowska
Wydawnictwo: Marginesy
Forma książki: papierowa
Gatunek: kryminał
Premiera: 18 kwiecień

 

fot. Katarzyna Denisiuk

 

Jednym z impulsów do sięgnięcia po „Kości proroka” było nazwisko autorki – Ałbena Grabowska. Z tą polską pisarka mającą bułgarskie korzenie spotkałam się wcześniej czytając trylogię „Stulecie Winnych”. Już wtedy wiedziałam, że z jej piórem będzie mi po drodze. Drugim impulsem była krótka notka wydawnicza, która nakreśliła fabułę powieści. To co przeczytałam było intrygujące i zaostrzyło apetyt na historię napisaną z wielkim rozmachem. Czy moje oczekiwania zostały zaspokojone?
Akcja „Kości proroka” biegnie trójtorowo. W czasach współczesnych jesteśmy w bułgarskim Płowdiwie, gdzie toczy się śledztwo w sprawie morderstwa polskiego posła z Warszawy. Jego ciało pokryte trackimi symbolami zostało znalezione w teatrze antycznym. Jako konsulnatkę-specjalistkę sprowadzono z Polski Margaritę Nowak, córkę najlepszej bułgarskiej archeolożki. Cofamy się w czasie do XII wieku do Cesarstwa Bizantyjskiego, gdzie spotykamy bogomiłów i towarzyszymy im w wędrówce do Konstantynopola. Ich celem jest dwór Cesarza, a misją dostarczenie Tajemnej Świętej Księgi. Brat Cyryl ma swój prywatny priorytet – zanieść kości brata Alberta, aby spoczęły w świętej ziemi. A co dzieje się w I wieku na Ziemi Świętej? Apostołowie wraz z nauczycielem wyruszają na spotkanie z mesjaszem.
Początkowo trzy historie, trzy wątki wydają się całkowicie ze sobą niepowiązane. Tasują się ze sobą i dają poczucie, że czytamy równolegle trzy różne powieści (wspomniałam – jest rozmach!). Zabieg bardzo ciekawy, powodujący ciągły wzrost poziomu zainteresowania. Z każdą kolejną stroną jesteśmy bliżej zakończenia, a w głowie coraz wyraźniej rysuje się jeden spójny obraz mający postać trójelementowych puzzli. A może będą to trzy matrioszki?
Przez chwilę zastanawiałam się, który okres najbardziej mi się podobał? Wybór trudny, bo każdy z nich jest inny, na swój sposób wyjątkowy. Jednak ze względu na nieznajomość i egzotykę wydarzeń z przeszłości, te dwa wątki były bardzo frapujące.
W „Kości proroka” mamy historię splątaną z wątkiem kryminalnym. Dało to bardzo ciekawy efekt, a w mojej głowie zrodziło kolejne pytanie „jaki to gatunek”? Kryminał? Powieść historyczna? Ciężko postawić tę książkę na jednej konkretnej półce.
„Kości proroka” imponują rozmachem (tak, wiem, piszę to po raz trzeci i zupełnie świadomie), dopracowaniem, przemyślaną, bardzo ciekawą konstrukcją. Ta powieść przeszła moje najśmielsze oczekiwania. Polecam!
Ocena: 5/6

 

1 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Szpadel” Lize Spit Mroczna, okrutna, brutalna podróż w głąb ludzkiej psychiki

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Szpadel”
Autor: Lize Spit
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Łukasz Żebrowki
Forma książki: ebook, dostępny w Publio pod linkiem
Gatunek: literatura piękna
Premiera: 4 kwiecień 2018
 
 
fot. Radek Denisiuk
 
Tym razem zacznę nietypowo, bo od wybranych fragmentów notki o książce ze strony wydawnictwa.
„W belgijskiej wsi w 2002 roku urodziła się trójka dzieci: Eva oraz dwóch chłopców, Pim i Laurens. Cała trójka wychowywała się razem, dlatego sąsiedzi nazywali ich „trzema muszkieterami”. (…) Byli nierozłączni, ale w okresie dojrzewania, za sprawą szalejących hormonów, ich drogi zaczęły się rozchodzić… To wtedy chłopcy wpadli na pomysł okrutnej zabawy polegającej na tym, żeby zadawać dziewczynom tę samą zagadkę, którą wymyśliła Eva. Za prawidłową odpowiedź czeka dwieście euro. W przypadku błędu – należy zdjąć część ubrania. Nadchodzą wakacje, które wszystko zmienią. Eva starając się zaprzyjaźnić z Elisą, wyniosłą dziewczyną z dużego miasta, wyjawia jej rozwiązanie zagadki, ona zaś wykorzystuje tę wiedzę, aby zakpić sobie z całej trójki. Bardzo boleśnie. (…) Trzynaście lat po wydarzeniach, które wymknęły się spod kontroli, Eva wraca do rodzinnego domu z blokiem lodu w bagażniku. Powoli staje się jasne, że tym razem to ona ustala zasady i okazuje się, że wizyta stanie się okazją do zemsty za to, co wydarzyło się w przeszłości.”
To czym wabi opis jest ciekawe, intrygujące, podszyte warstwą niepewności, rodzi wiele pytań i mnoży domysły … Uwierzcie mi, że wyobrażenia dotyczące fabuły z rzeczywistością mają niewiele punktów stycznych. Owszem, podążają w tym samym kierunku, ale to co dostajemy jest wielokrotnością naszych myśli. Są jak porównanie filmu dla nastolatków z filmem dla dorosłych wyświetlanym po godzinie 22.
Przeszłość. Mała, senna miejscowość w Belgii, grupka dzieciaków, sielankowy obraz. Teraźniejszość. Eva mieszka z Brukseli. Z nikim nie jest związana. Wiemy o niej tyle co nic. Wraca do rodzinnego miasta z przedziwnym ładunkiem w bagażniku. W głowie mamy natarczywe pytania – w jakim celu? Co jest grane?
Od samego początku książka działa na wyobraźnię, niepokojąco przyciąga. Oszczędny styl, lapidarność języka, surowa charakterystyka bohaterów, rodzinnych relacji, roztaczają nad fabułą uczucie mroku i przeświadczenie, że coś złego się wydarzy. I to się dzieje.
Książka szokuje. W kulminacyjnych momentach naszpikowana okrucieństwem, bólem przez co wydaje się mało wiarygodna, a wręcz skrajnie nieprawdopodobna. Ciężko przyjąć do wiadomości, że wszyscy wkoło są naiwni, źli, sadystyczni i wpadają w wir przemocy.
Mam z tą książką problem, bo z jednej strony autorka operuje bardzo ciekawym stylem, który buduje wyczuwalny, określony klimat i sprawia, że to co czytamy jest jakieś, nie jest miałkie, a z drugiej strony zbyt duże nagromadzenie swego rodzaju patologii, sprawia, że książka potrafi od siebie odrzucić.
Czy trzeba szokować, żeby przyciągnąć czytelnika? Nie pamiętam kiedy tak bardzo chciałam poznać opinie innych czytelników o danej książce. Jestem niezmiernie ciekawa jak „Szpadel” zostanie odebrany. Po lekturze targają mną całkowicie sprzeczne emocje i odczucia. Z jednej strony nie mogę wysoko ocenić zachowania, na które nie daję przyzwolenia, a dodatkowo balansującego na granicy wiarygodności, a z drugiej strony tworzenie napięcia i zbudowanie z drobnych elementów zaskakującego obrazu całości są na bardzo wysokim poziomie. 
Ocena: 4/6
 
fot. Radek Denisiuk
 
2 komentarze
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura piękna

„Agonia dźwięków” Jaume Cabré Pięknie brzmiąca historia

przez Katarzyna Denisiuk
Tytuł: „Agonia dźwięków”
Autor: Jaume Cabré
Wydawnictwo: Marginesy
Tłumaczył: Anna Sawicka
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna
fot. Katarzyna Denisiuk
Sprawdziłam, które książki Jaume Cabré przeczytałam do tej pory i wychodzi na to, że jestem prawdziwą fanką Katalończyka. Po jego książki sięgam bez wcześniejszego zapoznania się ze skrótem fabuły, bo wiem, że czas z Cabré zawsze jest wyjątkowy. Tak przynajmniej było do tej pory. „Agonia dźwięków” jest ostatnią wydaną na polskim rynku i ostatnią, która na mnie czekała. Po lekturze stwierdzam, że znów było pięknie, klimatycznie i wyjątkowo. Autor urzekł mnie finezją i niebywałymi umiejętnościami opowiadania o czymś, co mniej wprawny pisarz mógłby sprowadzić do płaskiej historii, w której nie ma miejsca na refleksję i chwilę zadumy. Cabré w swoich powieściach tworzy kolejny wymiar i otwiera drzwi do nieograniczonej przestrzeni.
„Agonia dźwięków” zabiera nas do Hiszpanii lat trzydziestych. Głównym wątkiem jest rozprawa, gdzie na ławie oskarżonych zasiada brat Junoy, spowiednik w żeńskim zakonie mniszek klauzurowych, do którego został swego czasu zesłany. Klasztor jest domem dla sióstr, które muszą podporządkować się bardzo surowym, niemal drakońskim, regułom spisanym w Zwyczajniku, a pieczę nad ich przestrzeganiem sprawuje nieprzejednana i ponura matka przełożona. Nie wszystkie potrafią poddać się umartwianiu zmysłów. Ksiądz Junoy przeżywa konflikt wewnętrzny, bo z jednej strony wie, że umartwianie się, czyli istota tego co dzieje się w zakonie, ma przybliżać do Boga, a z drugiej jego rozmiar może doprowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. Przez swoje przekonania popada w konflikt z matką przełożoną i zostaje oskarżony o herezję, samowolę i nadużycia.
Bohaterowie występujący w powieści są wielowymiarowi, tak jak historia, w której uczestniczą. Nowicjuszki – siostry Clara i Rozalia, matka przełożona – Dorothea, brat Junoy, biskup Feixes – monsinior Maurycy, rodzina Rigau – z której pochodzi siostra Clara, mają swoje tajemnice i skrywane oblicze.
Największą udręką brata Junoya nie jest samotność, lecz cisza. Namiętnie wsłuchuje się w oszałamiającą skargę cykad i dziękuje niebiosom, kiedy wieje lewanter, ponieważ porusza wątłe liście na kilku rachitycznych drzewach, nazywanych na wyrost ogrodem, a ów suchy dźwięk, namiastka melodii, jest balsamem dla jego spragnionej duszy.
W „Agonii dźwięków” jest miejsce na własne przemyślenia, interpretację faktów, czy stworzenie własnego scenariusza na dalszą część opowieści. Powieść czyta się wybornie. Język i styl autora jak zawsze oczarowuje. Jestem bardzo zadowolona, że właśnie teraz ta książka o sobie przypomniała, choć na czytniku była już od dawna. Bardzo polecam!
Próbował zapomnieć o świecie, odtwarzając w myślach preludium Bacha, ale klawikord jego duszy zardzewiał i głowę wypełniały mu tylko własne upokarzające westchnienia.
 

Ocena: 5,5/6

fot. Katarzyna Denisiuk

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail