Wydawnictwo Claroscuro

Słowem wstępu

Kobiety bez mężczyzn irańskiej pisarki wzbudził tak silny sprzeciw władz kraju, że książki zakazano i nie można jej było zdobyć w legalnym obiegu. Co więcej, wydawnictwo, które wydało powieść, zostało zamknięte, a autorce został wytoczony proces. Chcąc ukrócić szykany, Shahrnush Parsipur wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych.

Kilka słów o fabule

Akcja powieści rozgrywa się w Iranie w 1953 roku. Bohaterki powieści to pięć zupełnie niepodobnych do siebie kobiet. Nauczycielka z wyższej klasy średniej. Jej rówieśniczka, której marzeniem jest dobre zamążpójście. Starsza od nich panna, żyjąca pod czujnym okiem apodyktycznego brata. Wykształcona żona urzędnika państwowego, która nie zaznała szczęścia w małżeństwie oraz młoda prostytutka, mająca nikłe pojęcie o normalnym życiu. Łączy je jedno — bycie permanentnie wpychanym w gorset zachowań i zasad dyktowanych przez mężczyzn i normy społeczne. Wyzwolenie się spod jarzma oceny otoczenia jest niezwykle trudne. A każde łamanie, a wręcz próba przekraczania granic, wiąże się z byciem wytykaną, a nawet zhańbioną.

Każda z nich w inny sposób radzi sobie ze społecznym batem. Ich życiowe drogi w pewnym momencie prowadzą w jednym kierunku. Karadż to rajski ogród, który staje się kobiecą ostoją, miejscem wolnym od trosk i ograniczeń. Tutaj spotkają szczęście i będą mogły się zrealizować jako kobiety. Czy na pewno to będzie raj? Czy istnieje takie miejsce, które odczarowuje rzeczywistość? Co się dzieje z głęboko zakorzenionymi przyzwyczajeniami, wychowaniem i wartościami?

Kilka słów o wrażeniach

Powieść Shahrnush Parsipur jest odważna, wzbudza dyskurs, pobudza chęć analizowania postępowania bohaterek w kontekście społeczeństwa i religii, w których funkcjonują. Autorka wplata elementy magiczne, metafizyczne, które w mojej ocenie idealnie komponują się z fabułą.

Bardzo dobrze czytało mi się tę niewielką prozę. Jest kolorowa, wielowymiarowa i pełna ciekawych spostrzeżeń. Na podstawie książki powstał film. Niestety nie udało mi się go odnaleźć.

PS Nakład został wyczerpany, dlatego książki należy szukać w drugim obiegu, do czego zachęcam.

Tytuł: Kobiety bez mężczyzn
Autor: Shahrnush Parsipur
Wydawnictwo Claroscuro
Przekład: Alicja Farhadi
Forma książki: papierowa; niedostępna jako e-book
Gatunek: literatura piękna

Nie potrafię wytłumaczyć sobie, dlaczego sięgam po kolejne powieści Sergieja Lebiediewa. W sumie trochę wiem. Cały czas podskórnie czuję, że to są esencjonalne książki, napisane z literacką mądrością i dobrze przemyślane. Jednym słowem wartościowe. Ale mam z nimi jeden problem – nie poruszają mojej emocjonalnej powłoki. Jest to o tyle istotne, że szukam w literaturze właśnie takich katalizatorów słowa, które tę powłokę będą oddziaływały. Cały czas między mną a powieściami rosyjskiego pisarza tkwi przezroczysta przegroda, blokada, której nie potrafię pokonać. Przeczytałam Granicę zapomnienia, Dzieci Kronosa – ba! mam je na regale – a teraz Debiutanta. Jak widać mam czytelnicze doświadczenie z tą prozą.

Debiutant opisywany jest jako thriller psychologiczny. Wydaje mi się, że przypisane tego gatunku jest trochę mylące. Polscy czytelnicy mogą nie poczuć thrillera w tej historii. Na pewno napisany jest w „lebiedowskim stylu”, gęstym w słowa.

Strach stał się przyprawą do wszystkich dań, cieniem wszystkich uczuć, echem wszystkich dźwięków. Usunął ze świata poręcze, podpory, skradł zakorzenione już poczucie równowagi, pozbawił zręczności.

Tytułowy debiutant nie jest osobą, ale chemicznym wytworem – neurotoksyną, która zabija natychmiastowo i nie zostawia śladów bytności. Tak, ten trop mógłby prowadzić do tajemnic występujących w thrillerach, ale w mojej ocenie zbacza z tej drogi. Rodzi się pytanie, czym jest Debiutant?

To studium człowieka, naukowca, który dzierżąc w ręku śmiertelną broń, wikła się w rozgrywki na najwyższych szczeblach władzy. To również obraz jego wewnętrznej walki, gdzie na szali stawiana jest moralność.

Podsumowując – nie potrafię ocenić Debiutanta, przykładając moje subiektywne kryteria. Czuję, że nie czuję tej prozy.

Tytuł: Debiutant
Autor: Siergiej Lebiediew
Wydawnictwo Claroscuro
Przekład: Grzegorz Szymczak
Forma książki: papierowa, niedostępna jako e-book
Gatunek: thriller, wg mnie literatura piękna

Buńczuczność w literaturze nie jest zjawiskiem powszechnym. Zderzenie się z historiami wykreowanymi przez pisarzy niejednokrotnie ma znamiona powszechności i powtarzalności. Dlatego w momencie, gdy trafiam na książkę, która emanuje nowatorskim podejściem do danego tematu, czy też prowokującą iskrą, to czuję bardzo pożądane orzeźwienie.

Drżę o ciebie matadorze autorstwa chilijskiego pisarza o bardzo ciekawym dorobku artystycznym, wnosi powiew świeżości. Ta powieść czekała na mnie długo. Najwidoczniej na właściwy czas.

Kilka słów o fabule

Tamta wrześniowa noc osiemdziesiątego szóstego była gęsta jak osuwisko wyjących kojotów na ulicach, miasto wstrząsane kolejnymi wtargnięciami służb, trzaskaniem drzwi, krzykami i wystrzałami w biedniejszych dzielnicach.

Ta powieść to historia dwóch ludzi, bardzo różnych od siebie, ale patrzących w jednym kierunku.

Tam młody mężczyzna tak subtelnie męski, a tu ona taka gejspaczona, przeciotowana aż do szpiku kości, że nawet powietrze wokół niej rzedło zniewieściale. I cóż na to poradzić, skoro konała dla niego jak jedwabny arkusik zawilgocony jego tchnieniem. I cóż poradzić, skoro jej życie zawsze rozświetlane było przez to, co zakazane, przez roztańczony tangiem knebel niemożliwości.

Wspólna przyszłość bojownika partyzanckiego i starszego od niego transwestyty jest bardzo mglista. Ale czy niemożliwa?

Kilka słów o wrażeniach

Ogromnie spodobał mi się język powieści, który jest frywolny, często dosadny, ale utrzymany w ryzach. Dzięki temu historia nakreślona przez Pedro Lemebela jest odczuwalnie energetyczna i równocześnie klimatyczna. Stworzenie nietypowych, dalekich od standardów bohaterów (autor napisał powieść w 2001 (sic!) roku), pielęgnujących uczucie wbrew uprzedzeniom i postawionym przez społeczeństwo barierom, jest odważnym krokiem. Z wielką przyjemnością podążałam za autorem, zachwycając się jego stylem i pisarskim pazurem.

Po raz kolejny przekonałam się, że Wydawnictwo Claroscuro wyszukuje perełki, by potem podarować je polskiemu czytelnikowi. Moje ciepłe uczucie zaczęło się od powieści Pascala Garniera Teoria pandy i trwa do dzisiaj. Warto zwrócić czytelniczą uwagę na tytuły będące w ofercie wydawnictwa. To literatura nietuzinkowa i bardzo ciekawa.

Drżę o ciebie matadorze pozostaje ze mną na dłużej! Bardzo polecam!

PS Chylę czoła przed tłumaczem Tomaszem Pindelem, który kapitalnie wyczuł melodię oraz styl utworu i dokonał doskonałego przekładu.

Tytuł: Drżę o ciebie matadorze
Autor: Pedro Lemebel
Wydawnictwo Claroscuro
Przekład: Tomasz Pindel
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

Po każdej przeczytanej powieści Pascala Garniera, czuję wdzięczność dla Wydawnictwa Claroscuro, że wydaje powieści francuskiego pisarza. Jak się ma twój ból? oraz Teoria pandy były rewelacyjne. Nie inaczej jest z Daleko, dalej.

Ogromnie podoba mi się styl autora.

Plaża świeciła pustkami, a mimo to na piasku widać było tysiące odciśniętych śladów stóp. Anne zwróciła na to uwagę:

– Gdzie oni wszyscy są?

– Nie wiem. Poszli dalej.

– Spieszyli się. Zawsze się spieszą. Bo jak się zatrzymają, to umrą.

Nie mówił też nic o sobie. Był to człowiek, który znał życie, ale dawno temu zgubił jego adres.

Poza tym historie, które kreuje są wyjątkowe i szalenie niebanalne. To powieści, które pod warstwą oczywistości i łatwo odczytywalnych znaków, kryją dwuznaczny przekaz. Odkrywanie jego myśli daje mi wielką frajdę i czytelniczą euforię.

Kilka słów o fabule

Daleko, dalej to historia drogi sześćdziesięcioletniego Marka i jego córki Anne ku temu, co nieuchronne i mające obydwojgu przynieść radość oraz spełnienie. Nie informując nikogo, Mark zabiera Anne z zakładu psychiatrycznego w podróż nad morze. Z każdym kilometrem, nowym miejscem postoju, poznają lepiej swoje pragnienia. Wielokrotnie są one dla nich zaskakujące.

Pascal Garnier nie stara się bawić z czytelnikiem. Dozuje informacje i mówi półsłówkami. Ten filtr nałożony przez autora jest niesamowicie frapujący.

Kilka słów o wrażeniach

Autor w mistrzowski sposób potrafi wplatać w swoje historie mroczność ludzkiej duszy i zachowań. W żonglowaniu codziennym szaleństwem jest niezastąpiony. Użyte na skrzydełku papierowego wydania określenie „malarz atmosfer”, idealnie do tego pisarza pasuje.

Jestem przekonana, że sięgnę po kolejne powieści, jeśli tylko zostaną wydane w języku polskim. Twórczość Pascala Garniera naprawdę warto poznać. Polecam serdecznie!

Tytuł: Daleko, dalej
Autor: Pascal Garnier
Wydawnictwo Claroscuro
Przekład: Gabriela Hałat
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

Kilka słów o autorze

Nie boję się użyć sformułowania, że powieści Siergieja Lebiediewa to literatura z wyższej półki. Jego proza jest niezwykle gęsta. To dzieła nasycone, dostarczające czytelnikowi tylko najcenniejszych literackich ekstraktów. Nie są produktem instant, służącym szybkiemu zaspakajaniu potrzeb. Jest to literatura, przy której zatrzymujemy się, pochylamy i powoli badamy. Co więcej, autor czaruje stylem – bardzo pięknym, wysublimowanym, wymagającym od czytelnika uwagi i skupienia.

… lecz sam zaułek oddychał innym powietrzem, specyficznie moskiewskim, szarym, wróblowym, wierzbowym, krótkowzrocznym, oddającym lepiej starcze szuranie podeszew niż dźwięk monety.

Kilka słów o fabule

„Dzieci Kronosa” to historia rodzinna. Ukazuje losy przodków Kiryłła. Mężczyzna przeczesuje archiwa oraz śledzi drogę jaką przebyli członkowie jego rodu. Przeszłość odkrywa przed nim niezwykle ciekawe, wielokrotnie bolesne i tragiczne koleje losu. Kiryłł przerzuca most pomiędzy Rosją, a Niemcami. Cofa się do XIX wieku. Staje na niejednym zapomnianym cmentarzu oraz wyciąga z zakurzonym dokumentów i pamiątek fakty o swoich przodkach. Tworzą one wielobarwny kolaż ludzkich losów i zmagań z rzeczywistością w opresyjnym państwie.

Lecz on widział, jak ludzie przez dziesięciolecia wycinali, wyskrobywali z siebie kawałki biografii, dokonywali aborcji przeszłości; czuł, że stał się świadkiem przestępstwa popełnionego przez śmiertelny strach i małoduszność.

„Dzieci Kronosa” to powieść o pamięci. Opowiada o tym, co wydarzyło się kiedyś i miało wpływ na to, w jakim miejscu jesteśmy teraz. Bohater w czasie swojej wędrówki w przeszłość staje się papierkiem lakmusowym, który pokazuje jak zmieniał się jego kraj.

Gdy po piętnastu latach zastanawiał się nad swoim pokoleniem (…) czuł, że dawna alchemia historii jest wciąż żywa. (…) byli przejściowym pokoleniem, gdy monstrum rosyjskiej państwowości prawie wyzionęło ducha, stało się słabe i widmowe. I gdy atmosfera uległa zmianie, a potem tlen do oddychania w ogóle zniknął, okazało się, że nie mają żadnej opory – są zaledwie wytworami podmuchów powietrza.

Jeśli zawierzycie kunsztowi pisarskiemu Siergieja Lebiediewa i będziecie chcieli spędzić długie godziny z literaturą ambitną, wartościową i niełatwą to „Dzieci Kronosa” są dla Was.

PS Polecam również inną powieść autorstwa rosyjskiego pisarza. To „Granica zapomnienia„.

Tytuł: „Dzieci Kronosa”
Autor: Siergiej Lebiediew
Wydawnictwo Claroscuro
Przekład: Grzegorz Szymczak
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

Skoro sięgam po kolejną książkę autora w jednym roku, to znaczy, że musiał mnie oczarować. I tak właśnie było. „Teoria pandy” Pascala Garniera wabiła, pięknie zachęcała, tańczyła w rytm niezwykłej, wysublimowanej melodii, by potem chwycić czytelnika w sidła zaskoczenia i zauroczenia.

Przyszedł czas na „Jak się ma twój ból?” I ponownie zostałam wessana przez na pozór nieskomplikowaną historię, która rozrosła się do rozmiarów literackiej szkatuły pełnej cennych skarbów.

Ledwo słyszalny odgłos, który wyłania się z otchłani nocy, wystarcza, by sen prysł.

Poznajemy Simona, którego profesja polega na likwidowaniu szkodników i wszelkiego zła tego świata. On zaś spotyka młodego, trochę naiwnego Bernarda. Jest on człowiekiem bardzo serdecznym i uczynnym. Pomiędzy mężczyznami wywiązuje się nić porozumienia i wzajemnego zrozumienia, która sprawia, że jeden proponuje drugiemu pracę, a drugi ochoczo ją przyjmuje. Dodatkowo wizja otrzymania wynagrodzenia, a w konsekwencji możliwość pomocy matce sprawiają, że Bernard będzie kierowcą Simona i wspólnie wyruszą w podróż nad morze.

Pascal Garnier ma niebywałą umiejętność kreślenia prostych opowieści. Wrzuca czytelnika w miejsce akcji, w którym spotykają się przypadkowe osoby. I pomału, krok po kroku poznajemy drogę do tego, co zostało zaserwowane już na samym początku. A jest to nietuzinkowe otwarcie, które sprawia, że skupiamy całą swoją uwagę na opowiadanej historii.

Po przeczytaniu dwóch powieści Pascala Garniera wiem, że styl francuskiego pisarza bardzo mi odpowiada. Jego kapitalna kreacja bohaterów, miejsca akcji oraz oszczędnego i przemyślanego dozowania kolejnych puzzli układanki, dają czytelnikowi ogromną radość z odkrywania zamiarów autora.

Otwieramy książkę, jak drzwi do innego świata i w jednej chwili jesteśmy w historii. Autor nie pieści się z czytelnikiem, ale niemal od razu uderza w niego postaciami mówiąc – patrz, to jest Simon, a teraz poznaj Bernarda.

Bernard był jak impregnowany swoim nowiutkim szczęściem. Imbecyl uśmiechał się do wszystkiego, do samochodów, które mu zajeżdżały drogę, do zachmurzonego nieba, które tylko czekało, żeby lunąć ulewą, do znudzonych, ponurych budynków po jednej i drugiej stronie drogi, do policji czającej się za platanami. Słychać było, jak w głowie dzierga sobie świetlaną przyszłość z jakąś małą robótką, małym domkiem, słodką żonką i córeczką…

Książki Pascala Garniera są jak obszerne opowiadania, albo mocno skondensowane powieści. W tak niewielkiej objętości autor potrafi umieścić mnogość rożnych emocji i tonę wrażeń. Szacunek. Polecam serdecznie!

Tytuł: „Jak się ma twój ból?”
Autor: Pascal Garnier
Wydawnictwo Claroscuro
Tłumaczył: Gabierla Hałat
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna

Sięgając po „Teorię pandy” Pascala Garniera wiedziałam tylko, albo aż tyle, że warto, że świetna i z pewnością mi się spodoba. Nie mylili się wszyscy ci, którzy do zakupu książki mnie namówili, bo jest to naprawdę kapitalna proza, do której na pewno jeszcze wrócę.

„Teoria pandy” oferuje nam skondensowany klimat małej miejscowości w Bretanii, a w niej kilku bohaterów będących i żyjących tu i teraz. Każdy z nich przeżywa swoje troski, boksuje się z problemami i wspina się na własną wysoką górę. Między tych mieszkańców wkracza on, który znalazł się nie wiadomo skąd. Kim jest? Co robi? Do czego zmierza? Uzdolniony kulinarnie, obdarzony wielką charyzmą jest cichym obserwatorem i uczestnikiem małych dramatów, swoje chowając głęboko w pamięci. Jest spoiwem, które wiąże poszczególne elementy historii, jak i czynnikiem, który potrafi wstrząsnąć niejednym światem.

Historia opowiedziana przez Pascala Ganiera jest nieszablonowa. Stopniowo i niespiesznie odkrywa swoje prawdziwe oblicze. A to co ukazuje się czytelnikowi w finale, jest jak krajobraz po bitwie. Pytanie – kto wyjdzie z niej cało?

Pomysł na fabułę oraz styl Pascala Garniera, totalnie mnie przekonał. Autor wabi, pięknie zachęca, tańczy w rytm niezwykłej, wysublimowanej melodii, by potem chwycić czytelnika w sidła zaskoczenia i zauroczenia. Nie czujemy się jeńcami, ale kimś, kto pragnie poznać inne odsłony jego prozy.

Śladów stóp można szukać na śniegu, na piasku, ale w mieście?… Chodniki całe są nimi pokryte, asfalt jest od nich napuchnięty, obrzmiały, zdeformowany. Idą, przychodzą, odchodzą, wracają, drepczą, szurają, wloką się. A potem, po chwili wahania zrywają się i znikaj gdzieś na zawsze, wysoko w górze…

Tak niepozorna książka, z tak plastyczną narracją i nieskomplikowaną fabułą, która okazuje się wielowarstwowym i wielokolorowym dziełem literackiego umysłu, sprawiła, że zanurzyłam się w niej i nie chciałam jej opuszczać. Jestem niemalże zmuszona do kupienia kolejnej książki autora „Jak się ma twój ból?”.

Jestem pod ogromnym wrażeniem.

Tytuł: „Teoria pandy”
Autor: Pascal Garnier
Wydawnictwo Claroscuro
Tłumaczył: Gabriela Hałat
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna

Od bardzo dawna nie siedziałam tak długo nad pustą kartką, na której chciałam napisać o wrażeniach z przeczytanej lektury. Dlaczego? Odwiedź jest banalna. Nie potrafię należycie docenić dzieła autora, jednocześnie mając świadomość, że to co przeczytałam jest bardzo dobrą powieścią, która aż się prosi o peany na jej cześć.

Dlatego też po raz pierwszy chyba, na końcu wpisu odsyłam Was to trzech różnych recenzji „Granicy zapomnienia” Siergieja Lebiediewa, które choć różne, to mają ten sam wydźwięk.

Widzisz i wspominasz; i ten tekst jest jak pomnik, jak ściana płaczu skoro martwi i opłakujący nie mogą spotkać się nigdzie indziej, jak tylko pod ścianą słów – ścianą łączącą martwych i żywych.

Bohaterem powieści jest mężczyzna, geolog, który rozpamiętuje swoje dzieciństwo i bliską jemu i rodzinie osobę Drugiego Dziadka. Wyrusza w daleką podróż na północ Rosji, aby poznać historię człowieka, dzięki któremu żyje. To co spotka u kresu swojej wyprawy jest zagrzebanym w okrucieństwie i tragizmie obrazie, który nie uprasza się o odkurzenie. Konfrontacja z rzeczywistością jest niebywale bolesna.

(…) świat się zmienił, ludzie woleli niczego nie pamiętać, niż pamiętać ze strachem lub ze smutkiem.

Lektura „Granicy zapomnienia” jest niełatwa. To nie jest książka, którą można przeczytać „na raz”. Wymaga od czytelnika skupienia, ciszy i oddania się historii. Emocje płynął w obydwu kierunkach. Zachwyca plastycznością opisów oraz wnikliwością obserwacji otaczającego krajobrazu i rzeczywistości. Nagromadzenie i zagęszczenie myśli czynią ją powieścią wielowymiarową, poetycką, a przez to wyjątkową.

Debiut Siergieja Lebiediewa można nazwać spektakularnym. Nie każdemu się spodoba, nie każdy go doceni. Jednak uważam, że należy takie powieści polecać i zachęcać do ich przeczytania. Brawurowe podejście do tematu utraty pamięci narodowej i jej moralnych konsekwencji dla jednostki sprawia, że czytelnik wchłonie kawał dobrej literatury i poćwiczy intelektualne mięśnie. Polecam.

O „Granicy zapomnienia” pięknie i zamaszyście napisali między innymi:

Dominika http://bookiecik.pl/w-poszukiwaniu-tozsamosci-granica-zapomnienia-siergiej-lebiediew/

Elwira http://naregale.com.pl/na-krancu-jezyka-czyli-liryczne-cudo-ksiazkowe/

Jarosław http://krytycznymokiem.blogspot.com/2018/05/granica-zapomnienia-siergiej-lebiediew.html

Tytuł: „Granica zapomnienia”
Autor: Siergiej Lebiediew
Wydawnictwo Claroscuro
Tłumaczył: Grzegorz Szymczak
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna

Ocena: 5/6