Wydawnictwo Nisza

Jeśli Twoim celem/pomysłem/planem jest czytanie powieści polskich autorów, to pragnę zwrócić Ci uwagę na książkę Ahsana Ridha Hassana zatytułowaną Powrót Orfeja. Przyznaję, że mignął mi ten tytuł (promocja na pewno nie była nachalna, czytaj: mogłaby być lepsza) w czeluści bookstagrama, ale cały czas mając sporo czekających na uwagę powieści, nie wpisałam na listę „tbr” (to be read, czyli do przeczytania). Odezwał się do mnie sam autor i zanęcił opisem fabuły. Bardzo się cieszę, że dałam się skusić, bo Powrót Orfeja to w mojej ocenie bardzo sprawnie napisana powieść i to, co ją wyróżnia to główny temat, wokół którego opleciona jest fabuła.

Znasz zjawisko wywodzące się z Japonii o sympatycznie brzmiącej nazwie hikikomori? Do momentu przeczytania Nazwałem go Krawat Mileny Michiko Flašar (nieustannie polecam), nie znałam. Teraz już wiem, że polega na izolowaniu się od społeczeństwa, zamknięciu się przez długi czas wewnątrz własnego domu lub pokoju i niemożności uczestnictwa w życiu społecznym.

Kilka słów o fabule

Właśnie z takim problemem – bo to jest poważny problem uniemożliwiający swobodną i radosną egzystencję – oraz zaburzeniami psychicznymi i depresją mierzy się Emil, bohater powieści Ahsana Ridha Hassana. Każde wyjście z mieszkania to dla niego niemal traumatyczne przeżycie, które musi potem odchorować. Wystarczy sobie wyobrazić, z czym się boryka, jakie strachy musi pokonać, jak żarliwe dyskusje przeprowadzić z samym sobą, żeby chociaż odrobinę współodczuwać jego codzienne wdrapywanie się na psychiczny Mount Everest.

W pewnym momencie w szaro-czarną codzienność Emila dostają się (przypadkowo) kolory i to całkiem  (momentami) wesołe. Jest nimi osoba Zosi, która nawiązuje z mężczyzną nić porozumienia w czasie rozmów telefonicznych. Ten kontakt zaczyna się coraz mocniej wdrukowywać w życie obu bohaterów. Jeśli myślisz, że te relacja pogna w kierunku spektakularnego happy endu z confetti, balonami i „żyli długo i szczęśliwie” to nic bardziej mylnego. Autor trzyma formę przez cały czas i nie tworzy kiczowatej opowiastki. Stawia na realność sytuacji, postaci i relacji. A że potrafi w tę trudną i smutną tematykę wpleść inteligentny humor, to dodatkowo podnosi walory lektury.

Zanęta

Jeśli tylko masz ochotę i przestrzeń na smutną książkę, która otwiera drzwi do wielu tematów, z którymi musi się mierzyć człowiek samotny, z wybuchającymi co jakiś czas w jego głowie wulkanami beznadziei, to Powrót Orfeja jest dla Ciebie. Pierwszoosobowa narracja w postaci monologu głównego bohatera daje książce odpowiednią wagę.

Ahsan Ridha Hassan – Polak z irańskimi korzeniami – napisał bardzo ciekawą powieść. Pomimo niewielkich rozmiarów, obdarowuje czytelnika ogromem emocji. Jestem na tak!

PS Przyznaję, że okładka idealne współgra z treścią.

Tytuł: Powrót Orfeja
Autor: Ahsan Ridha Hassan 
Wydawnictwo Nisza
Forma książki: e-book
Gatunek: literatura piękna
Współpraca barterowa z autorem

Jeśli spotkaliście się ze stwierdzeniem, że „Mapa” Barbary Sadurskiej jest nietypowa, to potwierdzam. Pierwsza strona, pierwsze zdania, wodzę oczami po tekście i zastanawiam się, czy z moim egzemplarzem jest coś nie tak. Bardzo szybko przychodzi refleksja, że właśnie tak ma być, że to ma sens, że to jest po prostu świetne! A w momencie, kiedy złapałam wspólny rytm z autorką, to czułam się obdarowana najwspanialszym prezentem.

Ogromną siłą książki jest jej konstrukcja. To siedem opowiadań połączonych motywem siedemnastowiecznej mapy, które tak naprawdę tworzą jedną, piękną historię. Czytając lawirujemy pomiędzy subtelnymi znakami, wskazówkami, niteczkami, które łączą fragmenty fabuły. To nie tylko prezent jaki daje autorka, to nagroda za uważne czytanie i wsłuchiwanie się w melodię opowieści. Cudo!

Pierwszy raz spotkałam się z taką formą snucia opowieści, która nie tworzy monolitu, jednolitej fabuły, ale zlepiona jest z mniejszych fragmentów, które tak naprawdę również nie mają ostrych kantów, a mimo to, doskonale się ze sobą komponują.

Książką nie rządzi chaos. Tutaj wszystko jest przemyślane w taki sposób, żeby zbaczać z utartego, literackiego szlaku, a równocześnie dawać radość z poznawania nowych ścieżek i terytoriów.

Barbara Sadurska nie tylko zabiera czytelnika w różne rejony świata. Porywa go również w podróż w czasie. Podróżujemy, śledzimy losy bohaterów, ich poczynania i badamy, jak podjęte decyzje wpływają na dalsze wydarzenia. Raz tu, raz tam. Świat stoi dla nas otworem i nic nas nie ogranicza – ani ramy, ani konwenanse.

„Mapa” jest zaczarowana. Jest książką, którą po skończeniu chce się czytać na nowo. Jeśli obawiacie się nielinearności, to zachęcam do odłożenia strachów na bok. Podjęcie próby podążania na autorką jest tego po stokroć warte. Warto również dodać, że „Mapa” jest literackim debiutem. Czapki z głów!

Tytuł: „Mapa”
Autor: Barbara Sadurska
Wydawnictwo Nisza
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

Czerwona okładka z narysowanym „lekką ręką”, z nonszalancją … No właśnie czym? Tylko krzyż można łatwo rozpoznać i zinterpretować, a cała reszta? A tył okładki? Rzadko kiedy już sama obwoluta, bez zaglądania i podpatrywania treści, może wywołać dyskusję. Czy treść jest równie dwuznaczna?

O czym są „Tłuczki”? O rodzinie, mocno dysfunkcyjnej, w której niemal każdy z członków jest kolokwialnie pisząc popaprany. Apodyktyczny Wincenty, który „Razem z miłością do gór (…) wpoił im (wnuczkom) pogardę dla ludzkich słabości” i dla którego godzina trzynasta jest „świętą”. Wtedy zaczyna się obiad i nic innego i nikt inny się wtedy nie liczy. Jego żona Teresa, która chce być dla wnuczki Łucji jak matka. I ich córka Maria.

Nie była matką, matczyną. Nie mogła się przemóc żeby, chodzić na czworaka po mieszkaniu, rżeć jak koń. Parę razy przyłapała Łucję na wpatrywaniu się w sufit. Dobiegało stamtąd rżenie Sąsiadki od Masy Bachorów, matki czworga dzieci. Dla każdego z nich robiła z siebie kretynkę, udając konia, wychodząc na dwór w czapce z uszami Myszki Miki.

Nieoczywista narracja, przeskoki w czasie, rzucone, wydawałoby się od niechcenia myśli, tworzą bardzo niepokojącą i niełatwą powieść. Jednak bez obaw, wystarczy chwila skupienia i cały obraz niemoralnych, złych, obrzydliwych zachowań i relacji wypływa na wierzch jak zatruwająca wodę warstwa oleju.

Babrzemy się w tym brudzie wyłuskując z historii bolesne i uwierające drzazgi oraz interpretując na swój sposób zachowania bohaterów. Autorka nie idzie nam na rękę, zmuszając do przepracowania występków głównych bohaterów. Daje nam przestrzeń do własnych przemyśleń. Mocne słowa konstruują mocne zdania, a te działają z ogromną siłą. 

Piotr Kofta napisał: „Niech was nie zwiedzie subtelna ironia tej powieści. Świat Tłuczków będzie wam się śnił po nocach, w tych snach będziecie z niego uciekać z wrzaskiem. Ale najpierw przeczytajcie do końca, bo to mocna rzecz – historia pokoleniowej sztafety perfidnej przemocy pod patronatem samego Pana Boga.”

Świat „Tłuczków” co prawda nie śnił mi się po nocach, ale zgadzam się, że to mocna rzecz. Poza tym uważam, że to obrzydliwie dobra proza, działająca na wyobraźnię i wywołująca refleksję. Debiut literacki? Życzę sobie tylko takich!

Tytuł: „Tłuczki”
Autor: Katarzyna Wiśniewska
Wydawnictwo Nisza
Forma książki: papierowa, dostępna również w formie ebooka
Gatunek: literatura piękna

5,5/6