Wydawnictwo Sonia Draga

Książkowe premiery to niepewność. Jeśli autorka/autor jest nam znana/znany, to wątpliwości mamy mniej. Jeszcze większą niespodzianką są książki, o których niewiele się pisze i nie ma wokół nich medialnego szumu. Niejakim wyznacznikiem, czy punktem startu są oceny przyznane przez czytelników na książkowych portalach. Jednak, jeśli dany tytuł poleca tylko jedna osoba, której rekomendacje cenimy, to zawsze warto po ten tytuł sięgnąć.

Powyższy wstęp służy stwierdzeniu, że Sztuka tracenia była dla mnie wielką niewiadomą. Zaczęłam ją czytać po rekomendacji trzech czytelniczek, nie zagłębiając się wcześniej w opis fabuły. Czy było warto? O tak!

Kilka słów o fabule

Powieść francuskiej dramatopisarki, scenarzystki i autorki powieści, chociaż fikcyjna, przybliża czytelnikowi historię Algierii i jej mieszkańców. Naïme jest przedstawicielką kolejnego pokolenia, które swoje korzenie zostawiło w afrykańskim kraju. Mieszka we Francji, zamknięta na przeszłość dziadków i rodziców. A przecież tak wiele ciekawych i ważnych momentów w  historii jej przodków jest do odkrycia.

Tego dnia, mimo że nie jest tego świadomy, rozpoczyna życie z zaciśniętymi w ciszy zębami i pięściami, życie bez łez, życie mężczyzny. (Później, powielając wzorzec kulturowy, będzie nieraz mówił: „Płakałem”, by dać do zrozumienia, że jest wzruszony, ale tak naprawdę jego oczy wyschły ostatecznie, gdy skończył pięć lat).

Dziewczyna postanawia pokolorować białą kartę wspomnień i wypełnić ją faktami. Dzięki temu dowie się, dlaczego ojciec ma zasznurowane usta, a babcia mówi w niezrozumiałym dla niej języku.

Rodzina, która trzymała się razem w rytmie pór roku, rozpada się: wojna przecina ją jak motyka grudę ziemi i rozbija na tysiące pożegnań.

Kilka słów o wrażeniach

Sztuka tracenia to piękna i niebywale ciekawa podróż w przeszłość. Poznając rodzinę Naïme, dotykamy historii Algierii oraz kolonialnych wpływów Francji. Dostajemy odpowiedź na pytanie: jaką wartość ma odkrywanie korzeni oraz własnej tożsamości?

Co się zdarzyło od momentu, gdy Ali postawił stopę we Francji we wrześniu 1962 roku, a momentem, gdy Naïma zdała sobie sprawę, że zna historię swojej rodziny równie słabo, jak ja przypominam sobie Eneidę?

Powieść Alice Zeniter czyta się bardzo przyjemnie. Dzięki podzielonej fabule na kilka części, z których każda dotyczy kolejnego pokolenia, podróżujemy w czasie, przemieszczając się pomiędzy Algierią i Francją. Dodatkowo opisanie losów kabylskiej rodziny przekłada się na obraz kolonialnej przeszłości Francji, co stanowi walor poznawczy.

Dodatkowo styl autorki wpływa na bardzo pozytywny odbiór powieści. Jest spokojnie i płynnie. Ciekawie i pouczająco. Temat poszukiwania korzeni i własnej tożsamości często spotykamy w literaturze. W mojej ocenie Alice Zeniter tchnęła powiew świeżości i sprawiła, że Sztukę tracenia czyta się zaangażowaniem i zainteresowaniem. Bardzo polecam!

Co sobie wyobrażałaś? Że kraj ma się we krwi? Że masz język kabylski zapisany gdzieś głęboko w chromosomach i że się przebudzi, gdy dotkniesz ziemi?

Tytuł: Sztuka tracenia
Autor: Alice Zeniter
Wydawnictwo Sonia Draga
Przekład: Agnieszka Rasińska-Bóbr
Forma książki: e-book
Gatunek: literatura piękna

Słowem wstępu

O powieściach algierskiego pisarza Mohammada Moulessehoula słyszałam już dawno. Jednak dopiero teraz zdecydowałam się przeczytać jedną z jego książek i niezmiernie się z tego cieszę. Co więcej, myślę, że po lekturze „Aniołowie umierają od naszych ran” sięgnę po inne wydane w Polsce powieści tego autora. Mam nadzieję, że będą równie dobre.

Kilka słów o fabule

Bohaterem książki jest Turambo, chłopak, którego imię to nazwa rodzinnej wioski w Algierii. Pochodzi z ubogiej rodziny, nie uczęszczał do szkoły, nie nauczył się czytać. Podejmował się różnych zajęć, ale zawsze, był postrzegany jako ten zły „czarny” i szybko z tych prac był wyrzucany. Jednakże miał pewną umiejętność, która go wyróżniała spośród innych. Posiadał piekielnie mocny „lewy prosty”.

Został dostrzeżony przez ludzi ze środowiska bokserskiego i wzięty pod ich skrzydła. Bardzo szybko rozwinął swoje umiejętności i swobodnie kroczył drogą ku sławie. Ale boks nie był sensem życia Turambo. Pragnął miłości i kobiety, z którą mógłby się zestarzeć. Niestety los bywa okrutny i często pisze ludziom scenariusze niepokrywające się z ich marzeniami. Turambo doświadcza traumatycznych przeżyć i bierze na plecy bagaż, który będzie mu ciążył do końca życia.

Kilka słów o wrażeniach

Powieść Khadry serwuje nam obraz Algierii okresu międzywojnia. Państwa pełnego kontrastów, w którym ścierają się bieda i dostatek. Kraju obciążonego wyzyskiem kolonizatorów.

Na tym tle poznajemy historię młodego człowieka, który z jednej strony był prowadzony, a z drugiej walczył o swoje uczucia i szczęście. Człowieka, który popełniał błędy i liczył się z ich konsekwencjami.

„Aniołowie umierają od naszych ran” doskonale się czyta. To połączenie brutalności i siły boksu, z delikatnym i romantycznym aspektem miłości, wspaniale zagrało. Do tego klimat Algierii, wątki obyczajowo-historyczne i dostajemy świetną książkę. Jestem na duże tak!

PS Yasmina Khadra to imiona żony pisarza. Do 2001 ukrywał swoją tożsamość i płeć ze względu na algierską cenzurę.

Tytuł: „Aniołowie umierają od naszych ran”
Autor: Yasmina Khadra
Wydawnictwo Sonia Draga
Przekład: Bożena Sęk
 Forma książki: e-book
Gatunek: literatura piękna

Proza Delphine de Vigan

Prozę francuskiej pisarki poznałam czytając „Prawdziwą historię„, która została zekranizowana przez Romana Polańskiego. Po jej lekturze wiedziałam, że na tej jednej nie poprzestanę. I kiedy zobaczyłam w wydawniczych zapowiedziach, że na polskim rynku ukaże się powieść „Wdzięczność”, to postanowiłam ją przeczytać. Teraz wiem, że to była bardzo dobra decyzja.

Kilka słów o fabule

Bohaterem „Wdzięczności” jest Michka – starsza pani, trzydziestopięcioletni logopeda Jérôme oraz młoda kobieta – Marie. Co łączy te trzy osoby? Michka mieszka sama. Jej wiek oraz coraz większe problemy zdrowotne zmuszają ją do zamieszkania w domu opieki. Tam odwiedza ją Marie, która bardzo dużo zawdzięcza starszej pani, ale tym, co łączy je najmocniej jest więź przyjaźni i wzajemnego szacunku. Jérôme pracuje w domu opieki „ze słowami i milczeniem. Z tajemnicami, wstydem, zwierzeniami, strachem przed śmiercią”.

Na kartach powieści poznajemy relacje pomiędzy trójką bohaterów, odkrywając ich przeszłość, zamknięte przed pamięcią traumatyczne wydarzenia i osoby, które były dla nich ważne, jak nie najważniejsze.

Kilka słów o wrażeniach

Powieść Delphine de Vigan uderza w wiele czułych punktów wywołując silne emocje, dające do myślenia, i obok których nie da się przejść obojętnie. Otwiera oczy do środka człowieka, by móc zobaczyć to wszystko, co głęboko zalega w duszy, której oczyszczenie dałoby ukojenie i spokój.

„Wdzięczność” to również powieść o starzeniu się, o nieuchronności zmian jakie w nas zachodzą. Czy można się do tego etapu życia przygotować i przeżyć jak najlepiej?

Starzenie się to nauka tracenia.

Dostrzegania niemal tydzień po tygodniu nowych deficytów, nowych niedomagań, nowych szkód. Tak właśnie to widzę.

I nic już nie figuruje w kolumnie zysków.

Lektura powieści z jednej strony jest smutna i nostalgiczna. Z drugiej zaś refleksyjna i z dobrym, pozytywnym zakończeniem. Bardzo mi się podoba ta jej ludzka twarz i sposób w jaki autorka pisze o codzienności.  Na pewno sięgnę po „Lojalność”, bo we „Wdzięczności” autorka kontynuuje podjęte rozważania na temat tego, co czyni nas ludźmi. A to w jaki sposób to robi, idealnie trafia w mój gust. Polecam! 

Tytuł: "Wdzięczność"
Autor: Delphine de Vigan
Wydawnictwo Sonia Draga
Przekład: Krystyna Szeżyńska-Maćkowiak
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

Pewniak, czyli kto?

Dobrze jest mieć w zanadrzu kilku sprawdzonych pisarzy, o których wiemy, że nas do tej pory nie zawiedli i jeśli po ich dzieła literackie sięgamy, to rozczarowania nie będzie (teoretycznie). Gorzej jest, gdy przeczytaliśmy już wszystko, co nasz ulubieniec napisał. Jednym z moich pewniaków jest Jeffrey Eugenides – amerykański pisarz grecko – irlandzkiego pochodzenia. Jak dotąd przeczytałam Middlesex oraz Intrygę małżeńską jego autorstwa. Po lekturze „Przekleństw niewinności”, również ten tytuł dorzucam do przeczytanych i godnych polecenia.

Pisarstwo Eugenidesa jest niemal bezszwowe; łatwo jest podążać za jego rytmem, zapaść się w książkę tak, jak zapada się w sen. Jedną z największych przyjemności z lektury powieści Eugenidesa są szczegóły: pokoje, ulice i osiedla autor odtwarza wręcz co do piksela. Każdy opis, każdy przedmiot zdają się dokładnie takie jak w rzeczywistości. /Emma Cline – fragment ze wstępu/

Bardzo podoba mi się styl pisarza i to w jaki sposób operuje słowem.  Również to, w taki sposób opisuje wydarzenia i otoczenie sprawia, że czytelnik od razu wchodzi w tę historię i staje się jej aktywnym uczestnikiem.

Co się stało na przedmieściach gdzieś w Ameryce?

Co wydarzyło się w małym miasteczku w Ameryce (które z powodzeniem mogłoby być miejscowością gdziekolwiek w Europie), wiemy od razu. Pierwszym zdaniem powieści autor wbił gwóźdź w historię, którą będzie dane nam poznać. W jednym momencie wybucha pytanie: dlaczego siostry Lisbon popełniły samobójstwo? Jego konsekwencją są kolejne, piętrzące się wątpliwości. Jak to się stało? Kto do tego dopuścił? Nie było żadnych alarmujących sygnałów, na które nie odpowiedziała rodzina i społeczność lokalna?

Jak widzi to autor?

Samemu aktowi odebrania sobie życia przez dziewczęta autor nie poświęca wiele uwagi. Podaje je jako suche fakty, serwując oszczędny opis. W jego mniemaniu jest to wydarzenie, o którym się nie dyskutuje. Lawina domysłów, dociekań i rozważań zaczyna się kiedy pomyślimy o przyczynach.

Kto jest narratorem powieści?

Narratorem historii są chłopcy (a potem mężczyźni wspominający swoją przeszłość), a zarazem koledzy z sąsiedztwa i szkoły. To oni opisują kim były siostry, jakie były oraz jaka była ich rodzina.

Początkowa osobliwa więź dziewczęta-chłopcy ewoluuje, doprowadzając do metaforycznego rozdziału grupy i nadania poszczególnym osobom imion. Z czasem coraz więcej dowiadujemy się jaka była Cecilia (13 lat), Lux (14), Bonnie (15), Mary (16) i Therese (17), jednak historia zostawia czytelnika z ogromem niedopowiedzianych słów. Czy wyjaśnienie wszystkiego jest w tej opowieści niezbędne? W mojej ocenie nie. Dzięki temu zyskuje na tajemniczości, a przede wszystkim może być przyczynkiem do własnej interpretacji wydarzeń i dyskusji na ich temat.

„W przypadku większości osób – napisał – samobójstwo jest jak rosyjska ruletka. Pocisk jest tylko w jednej komorze. Natomiast w przypadku córek Lisbonów magazynek był pełny. Kula za psychiczne maltretowanie w rodzinie. Kula za uwarunkowania genetyczne. Kula za historyczny marazm. Kula za nieuchronny pęd ku autodestrukcji. Brak określenia dla dwóch pozostałych kul, ale to wcale nie oznacza, że komory były puste”.

Słowem podsumowania

Lektura „Przekleństw niewinności” dostarczyła mi osobliwych wrażeń. To nie jest powieść mocno stąpająca po ziemi. Wprowadza czytelnika w wir emocji i wywołuje trochę magiczne, niecodzienne obrazy. Czas spędzony z powieścią był bardzo ciekawym doznaniem. Podobało mi się!

Tytuł: „Przekleństwa niewinności”
Autor: Jeffrey Eugenides
Wydawnictwo Sonia Draga
Tłumaczył: Witold Kurylak
Forma książki: e-book
Gatunek: literatura piękna

Twórczość hiszpańskiej pisarki Marty Orriols „polega na odzwierciedlaniu złożoności międzyludzkich relacji w sposób delikatny i harmonijny, lecz niepozbawiony emocjonalnej intensywności”.

Po przeczytaniu „Porozmawiaj z roślinami” wiem, że to nie są puste słowa i wabik na czytelnika. Proza Marty Orriols jest ogromną dawką pięknych słów, nasączona wrażliwością i niebywale umiejętnym ubraniem w słowa ludzkich uczuć i zachowań.

Umieranie nie jest mistyczne. Umieranie jest fizyczne, jest logiczne, jest prawdziwe.

Mauro umarł. Paula Cid została sama. Została sama ze swoją pracą, w której całe serce i energię oddaje małym pacjentom oddziału neonatologicznego, roślinami, o które dbał jej mąż i życiem roztrzaskanym na milion kawałków. Jej „teraźniejszość jest pustynią”. Ale jest bardzo dzielna. Próbuje zbudować siebie na nowo, poukładać rozsypane elementy. Chce istnieć, chce mieć „ciało fizyczne i skórę jak wąż, iść do przodu i zostawić zaschnięty strój żalu za sobą”.

Światło na mej twarzy zgasło. Stchórzyło.

Nie jest jej łatwo, bo śmierć osłabia relacje i je zrywa. Ale Paula nie poddaje się. Nie zamyka się w czterech ścianach i nie zaraża smutkiem. Ma świadomość, że jej życie się nie kończy, chociaż śmierć „jest wielką projektantką dziwnych chwil wypełnionych rozmowami, które powinny odbyć się w innym czasie”.

Powieść Marty Orriols zahipnotyzowała mnie stylem, pięknym literackim językiem, wyważonymi osądami i narracją. Smakowałam ją, a zarazem chłonęłam, bo historia kobiety w obliczu życiowych porażek i tragedii porażała autentycznością. Autorka w doskonały sposób odczytuje ludzkie słabości i emocje, co sprawia, że jej głos przebija zza tkanki tekstu.

Wspaniała, refleksyjna i intymna proza. Zwyczajna, a zarazem niezwykła. Długo o niej nie zapomnę.

Tytuł: „Porozmawiaj z roślinami”
Autor: Marta Orriols
Wydawnictwo Sonia Draga
Tłumaczył: Katarzyna Sosnowska
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna