Wydawnictwo Pauza

Szwedzka pisarka jest autorką trzech książek. Wszystkie ukazały się w Polsce nakładem Wydawnictwa Pauza. O dziwo, Utonęła to debiutancka powieść Therese Bohman. Styl jakim się posługuje jest oszczędny, a równocześnie obrazowy i kompletny. Dodatkowo to co może wyróżniać jej prozę, to skupienie się na życiu kobiet i ich wewnętrznych oraz zewnętrznych przemianach. Dwie poprzednie powieści, czyli O zmierzchu i Ta druga, przypadły mi do gustu, dlatego chciałam poznać Utonęła.

Kilka słów o fabule

Bohaterką powieści jest Marina. Chcąc złapać chwilę oddechu od miasta, pracy, nie do końca udanego związku, wyjeżdża ze Sztokholmu i jedzie do siostry. Wkracza w progi domu pełnego książek i roślin. Opiekę nad nimi sprawuje Stella oraz jej nowy partner, do tej pory nieznany Marinie. Kobieta staje się świadkiem niezrozumiałej dla niej relacji. Z czasem zostaje złapana w niebezpieczną sieć zmysłowości i uczucia.

Kilka słów o wrażeniach

Therese Bohman w nietuzinkowy sposób potrafi wykreować tajemniczą przestrzeń, w której ściera się wiele światów. Jest ona niewielka, wręcz duszna. Z każdej strony można wyczuć klimat niedopowiedzenia i nieoczywistości.

W Utonęła pod płaszczykiem zwyczajnego życia skrywane są trudne tematy. Odkrycie ich nie jest łatwe, a ich ujawnienie wciąga i angażuje.

Debiutancką powieść szwedzkiej pisarki czytało się świetnie, bo autorka potrafi przykuć uwagę, oszczędnie dawkując kolejne odsłony fabuły. Podobał mi się również język powieści i jej obrazowość, o czym już wspomniałam.

W samochodzie milczymy. Krajobraz jest odmieniony, pola, które latem były żółte, teraz są czarne i potargane, poranione, jakby ktoś rozdrapał je paznokciami długimi jak szpony.

To, co momentami mnie uwierało i nie do końca pasowało, to nierealność (w mojej ocenie) zachowania bohaterek. Jednak te fragmenty nie zepsuły mi odbioru całości. Zepchnęłam je na margines, skupiając się na tym, co autorka chciała nam przekazać.

Słowem podsumowania

Utonęła to dobra proza. Jak na debiut – bardzo dobra. Smutna, niebezpieczna, uzależniająca. Jeśli lubicie powieści o trudnych, chorobliwych relacjach, to polecam ten tytuł uwadze.

Tytuł: Utonęła
Autor: Therese Bohman
Wydawnictwo Pauza
Przekład: Justyna Czechowska
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka i audiobooka
Gatunek: literatura piękna

Fabularne rozwiązania

Bardzo lubię, kiedy oprócz oczywistych przyjemności jakie dostarcza lektura książki, autor serwuje nieszablonowe, fabularne rozwiązania. „Turbulencje” brytyjskiego pisarza (urodzonego w Kanadzie) Davida Szalaya są zbiorem opowiadań, połączonych bardzo subtelną i delikatną nicią. Wspólnym mianownikiem są w nich ludzie, których obserwujemy w jednym z momentów ich życia. Nie wiemy, czy są to przełomowe chwile, ale z pewnością znaczące.

Życie i jego turbulencje

Nasze życie jest na tyle skomplikowane, że wcześniej, czy później występuje w nim czas niepewności, zachwiania równowagi, a nawet wstrząsu. Rzeczywistość po takiej zawierusze zawsze jest inna. Zmieniamy się, bo cały czas rezonują w nas te przeżyte wydarzenia. Bogatsi o nowe doświadczenia, będziemy je mogli wykorzystać kiedyś, w przyszłości.

Domino Davida Szalaya

David Szalay stworzył bardzo ciekawą układankę ludzkich losów. Wydawałoby się, że są przypadkowe, ale ich cząstka zostaje przekazana dalej. Książka napisana jest w bardzo przyjemnym stylu, który sprawia, że płyniemy, żeby nie napisać lecimy, przez nią błyskawicznie. Te porty, do których zawijamy, są tłem dla wydarzeń w życiu bohaterów. Całość utrzymana jest w lekkiej tonacji, bez mocnych, czy wstrząsających momentów, ale co ważne nie jest beznamiętna.

Słowem podsumowania

Lektura „Turbulencji” była bardzo przyjemna. To co podobało mi się najbardziej, to jej konstrukcja oraz … tytuły rozdziałów, podpowiadające miejsce akcji. Przed każdym nowym rozdziałem, nową historią, z dreszczykiem emocji czekałam na jej rozwinięcie. Kogo autor zrobi bohaterem opowiadania i jak pokieruje jego losem? Tych odpowiedzi wyczekiwałam. Czas spędzony z „Turbulencjami” uważam za dobrze spędzony, ale czuję, że o samej fabule szybko zapomnę. To książka idealna dla czytelnika, który będzie chciał się rozgrzać przed poznaniem innych powieści Wydawnictwa Pauza, znanego z mocnych i bardzo mocnych historii.

PS Na blogu znajdziecie wpis o polecanych chudzinkach.  „Turbulencje” również się tam znalazły. To dobry drogowskaz dla tych, którzy zastanawiają się nad czytaniem tej powieści.

Tytuł: „Turbulencje”
Autor: David Szalay 
Wydawnictwo Pauza
Tłumaczył: Dobromiła Jankowska
Forma książki: e-book
Gatunek: literatura piękna

Cienka, nie znaczy gorsza

Bardzo lubię grube, obszerne powieści. Tak samo lubię te cienkie, krótkie, mocno skondensowane.  Tylko wtedy nieobszerna powieść będzie interesująca, gdy autor napisze ją „w punkt”, bez zbędnych wątków, akapitów, czy nawet wyrazów. Czytelnik siada, zaczyna czytać i od razu, od pierwszej strony, splata swój czas z zapisaną historią.

Lubimy skandynawskich autorów

Marie Aubert debiutowała zbiorem opowiadań, który trafił na norweskie listy bestsellerów. „Dorośli” to pierwsza powieść w dorobku pisarki. Jest krótka, jest esencjonalna i treściwa. Można w niej dostrzec kunszt pisania świetnych krótkich form.

Kim są tytułowi dorośli?

Ida to dojrzała, bezdzietna architektka. Jej młodsza siostra Marthe jest mężatką i ma szansę na bycie kobietą jaką Idzie prawdopodobnie nigdy nie będzie dane być. Akcja powieści skupia się na kilku dniach spędzonych w rodzinnym gronie, kiedy siostry świętują z rodzicami urodziny ich mamy. Łagodny klimat i sielankowość szybko tracą pozytywny wydźwięk i zmieniają się w psychologiczną wojnę.

Co znajdziemy w „Dorosłych”?

„Dorośli” mają w sobie wszystko to co lubię i cenię w literaturze. Pokazują życie w całej palecie barw oraz wachlarzu uczuć i emocji. Autorka przedstawia różne punkty widzenia, przygląda się trudnym zagadnieniom z każdej strony. W końcu oklepane powiedzenie: „punkt widzenia zależy od punktu siedzenia” jest naprawdę bardzo życiowe i idealnie pasuje do fabuły „Dorosłych”.

Tak naprawdę w powieści Marie Aubert nie ma niczego odkrywczego. Nie rewolucjonizuje postrzegania singielek, ani nie tłumaczy rodzinnych relacji biorąc pod lupę zachowania rodziców w stosunku do dzieci i interakcji pomiędzy rodzeństwem. Jednak autorka nie powiela klisz, nie kopiuje. Napisała powieść, która momentami boli, bardzo realistycznie przedstawiając rozterki bohaterów i ich zmagania z własnymi demonami. Wydawałoby się, że Ida jest bohaterką, która gra pierwsze skrzypce i jest motorem fabuły. Nie, tutaj każdy ma coś do powiedzenia, dlatego „Dorośli” są tak ciekawą powieścią.

Słowem podsumowania

Jeśli napiszę, że „Dorośli” to doskonały przykład skoncentrowanej skandynawskiej prozy, to będziecie zainteresowani?

Życiowa, bezpardonowa, trafiająca celnie w czułe punkty ludzkich słabości. Bardzo mi się podobała.

Tytuł: „Dorośli”
Autor: Marie Aubert
Wydawnictwo Pauza
Tłumaczył: Karolina Drozdowska
Forma książki: e-book
Gatunek: literatura piękna

Moja przygoda z powieściami wydawanymi pod szyldem Wydawnictwa Pauza, zaczęła się od Legendy o samobójstwie Davida Vanna. To jest jednocześnie jedyna powieść tego wydawnictwa, której można posłuchać w formie audiobooka. Nie wiem, czy to jest dobra strategia, ale po wysłuchaniu „Legendy” zdecydowałam, że „pauzowe” książki będę czytała, nie słuchała. Dlaczego? Bo ten kto je czyta wie, nie są łatwe, wymagają skupienia i robienia licznych … pauz, celem przetrawienia treści. Nie inaczej jest w „Brudzie”, drugiej powieści Davida Vanna – urodzonego na Alasce laureata czternastu nagród literackich.

Powieść Davida Vanna jest duszna, brudna, wręcz klaustrofobiczna. Czytelnik porusza się na wąskiej i nierównej ścieżce pomiędzy matką i synem, odbijając się od chorobliwego strachu matki przed utratą syna, a osobliwym przywiązaniem syna do rodziny. Dwudziestodwuletni Galen żyje w sztucznej bańce matczynej miłości, bez siły na wyrwanie się z życiowego impasu. Do tego dochodzą również toksyczne relacje z ciotką (siostrą matki) oraz kuzynką, której obecność w pewnym momencie życia Galena, staje się początkiem tragicznych wydarzeń.

„Brud” jest złożony i wielowarstwowy. Główny bohater nie jest życiowym ninją i nie potrafi odciąć matczynej pępowiny, ani być obojętnym na wpływy kuzynki. Splot losowych zdarzeń wywołuje lawinę niewłaściwych decyzji, które mkną w stronę tragicznego końca. Złożoność osobowości oraz wielowarstwowość rodzinnych relacji powodują, że powieść nabiera bardzo niepokojących rumieńców, a droga do szaleństwa skraca się w zastraszającym tempie.

Próżno szukać w powieści dynamizmu, za to bez trudu znajdziemy tytułowy brud oraz odkryjemy możliwość babraniny w ludzkim umyśle. „David Vann po raz kolejny zaskakuje i szokuje”. Zaprasza czytelnika w odmęty niestabilnej psychiki, potęgując niepokój i rozedrgane myśli. W tej powieści każdy z bohaterów jest jakiś, dokładając swoją osobowość do mrocznej wizji rodziny.

Mocna. Naprawdę zaskakująca. 

Tytuł: „Brud”
Autor: David Vann
Wydawnictwo Pauza
Tłumaczył: Dobromiła Jankowska
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

Twórczość szwedzkiej pisarki Therese Bohman poznałam dzięki powieści „O zmierzchu„. Wywarła na mnie pozytywne wrażenie, ale brakowało mi w niej jednego elementu, który sprawiłby, że powieść byłaby kompletna. Inaczej ma się sprawa z „Tą drugą”, która również została wydana pod szyldem Wydawnictwa Pauza. W tej powieści wszystko do siebie pasuje, doskonale się uzupełnia tworząc kompletny obraz. A jaki to jest obraz?

Therese Bohman namalowała portret młodej kobiety stojącej na rozdrożu swojego życia. Zatrudniona w szpitalnej stołówce, z niewielkim bagażem doświadczeń, prowadzi raczej nudne życie. Do czasu. Pikanterii i energii daje jej romans z żonatym lekarzem. Czas spędzony z mężczyzną stanie się okresem pełnym nowych doświadczeń, który oprócz przyjemnych chwil, dostarczy jej wiele trosk i uświadomi, że szczęście może być bardzo kruche i ulotne. Banalne?

Fabuła „Tej drugiej”, tak jak i „O zmierzchu”, jest prosta. Opisuje sytuacje życiowe, które nie są rzadkie i wyjątkowe. Jednak siłą tej powieści jest to, że autorka w ciekawy sposób pokazuje poszczególne etapy zadurzenia i fascynacji drugim człowiekiem, bez względu na podszepty racjonalisty siedzącego w głowie kobiety. Żeby było jeszcze ciekawiej, wprowadza do powieści dodatkowe postaci, których obecność nadaje historii dynamizmu i fabularnego zadziora. Dzięki temu książka dostaje drugie życie, rozwijając się w nieprzewidzianym wcześniej kierunku.

„Ta druga” to nie tylko powieść o kobiecie. To również powieść o mężczyźnie, który rani osoby ze swojego otoczenia, zachowując się jak pan sytuacji i człowiek, który robi to, na co ma ochotę, bez względu na konsekwencje. To również książka o tym co nas różni. O statusie społecznym i pochodzeniu, które to warunkują przyszłe wybory i stawiają na określonej pozycji.

Powieść Therese Bohman czyta się bardzo dobrze. Razem z bohaterką płyniemy jednym nurtem w kierunku … Sami się przekonajcie jakim. Polecam!

Tytuł: „Ta druga”
Autor: Therese Bohman
Wydawnictwo Pauza
Tłumaczył: Justyna Czechowska
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

Nie każda kobieta jest predestynowana, żeby zostać matką. Jedne, świadomie tego faktu, dzieci nie mają i nigdy mieć nie będą, inne przeciwnie. I albo odnajdują się w nowej roli, albo ta nowa dla nich sytuacja życiowa prowadzi do wielu problemów, czasami tragicznych.

„Zgiń, kochanie” argentyńskiej pisarki Ariany Harwicz, to ten rodzaj literatury i utkanej historii, którą nie jest łatwo zanalizować i zinterpretować. Myślę, że spotkanie z autorką powieści, rozmowa o książce, przybliżenie pomysłu na fabułę rozświetliłaby wiele niejasnych miejsc. A może tylko ja mam problem z ułożeniem sobie w głowie tej historii?

Sercem powieści, które bardzo mocno bije, jest kobieta pełniąca rolę matki oraz żony. W żadnej z nich nie czuje się komfortowo, a wręcz do nich nie pasuje. Ramy, w które za przyzwoleniem, została włożona, mocno ją ograniczają i boleśnie uwierają. Od przykrej rzeczywistości ucieka w świat realizmu magicznego poprzeplatanego otaczającą ją przyrodą. Codzienna egzystencja sprawia jej ból. Kłóci się ze stanem, w którym przyszło jej żyć. Mężem niezaspokajającym jej potrzeb oraz dzieckiem, którego mogłoby nie być. Ta walka z samą sobą i otoczeniem coraz bardziej wciąga ją w otchłań szaleństwa.

Podnoszę go, uśmiecham się fałszywie, zaciskam zęby. Przed dzidziusiem mama była szczęśliwa, Codziennie rano mama chce uciec od dzidziusia, a on coraz więcej płacze. Chcę iść do łazienki, ale to niekończące się stękanie i marudzenie mi to uniemożliwia.

Powieść Ariany Harwicz jest nieoczywista. Trzeba mocno zespolić się z tą historią, aby wychwycić wszystkie jej niuanse, pomimo wyraźnego głosu głównej bohaterki wołającego do czytelnika. Co więcej, często jest wołanie przechodzące w krzyk, a nie cichy i subtelny szept.

W tej niewielkiej objętościowo książce, autorka kreśli obraz kobiety, która nie jest szczęśliwa, ani w roli matki, ani partnerki. Nie potrafię jednak dostrzec wszystkich jego kolorów oraz głębi. W moich oczach jawi się jako eksponat w muzeum sztuki współczesnej, który może być przyczynkiem do wielu bardzo ciekawych dyskusji i dynamicznej wymiany poglądów. Na pewno będę śledziła opinie innych czytelników o tej powieści.

Tytuł: „Zgiń, kochanie”
Autor: Ariana Harwicz
Wydawnictwo Pauza
Tłumaczył: Agata Ostrowska
Forma książki: e-book, Legimi
Gatunek: literatura piękna

Jeśli interesują Cię inne opinie na temat powieści wydanych przez Wydawnictwo Pauza zapraszam do lektury:
"Pierwszy bandzior" Miranda July
"Pasujesz tu najlepiej" Miranda July
"O zmierzchu" Therese Bohman
"Nasz chłopak" Daniel Maragiel
"Historia przemocy" Edouard Louis
"Przyjaciel" Sigrid Nunez
"Mój rok relaksu i odpoczynku" Ottessa Moshfegh

„Mój rok relaksu i odpoczynku” Ottessy Moshfegh to powieść, która wielokrotnie wprawia czytelnika w osłupienie i stan hibernacji. To historia, która wywołuje dyskusję na temat samotności i radzenia sobie z własnymi wątpliwościami oraz brakiem szczęścia i spełnienia.

Młoda Amerykanka, będąca piękną kobietą, mająca niemalże wszystko co teoretycznie daje szczęście, tego szczęścia nie doświadcza. W takiej sytuacji wielu z nas szukałoby pomocy. Bohaterka również idzie tą drogą, jednak specjalistyczna pomoc jest tylko półśrodkiem do realizacji własnego pomysłu na poprawę jakości życia.

Odnowię się, odrodzę. Zostanę zupełnie nową osobą: wszystkie moje komórki ulegną wymianie tyle razy, że te stare staną się odległymi, niewyraźnymi wspomnieniami. Moja przeszłość snem będzie jeno, a ja zacznę od nowa, bez żalu, wzmocniona błogością i spokojem nagromadzonymi w ciągu roki mojego relaksu i odpoczynku.

Powieść Ottessy Moshfegh zadziwia pomysłem na fabułę oraz kreacją głównej bohaterki. Wielokrotnie stawia pytania o sposób radzenia sobie ze smutkiem i poczuciem beznadziei. Droga obrana przez młodą kobietę budzi niedowierzanie połączone z silnymi wątpliwościami dotyczącymi skuteczności wymyślonej metody. Jednak sam fakt jej poszukiwania potwierdza tezę, że dobrobyt, uroda i powierzchownie idealne życie szczęścia nie dają.

Historia bohaterki wciąga niczym najgłębszy sen wywołany przez silne leki. Ciężko się z niego wybudzić. Dostarcza wielu niezwykłych doznań i niecodziennych emocji. Razem z bohaterką przeżywamy piętrzące się w głowie wątpliwości oraz kolejne etapy walki w drodze do zamierzonego celu. Łatwo wpaść w trans tej powieści, ale trudniej z niego wyjść. 

Pomimo tego, że historia wzbudza nieufność w końcowy sukces terapii, to sama droga do finału, wzbogacona dużą dawką ironii, mocno przykuwa uwagę. Podobała mi się ta lunatyczna podróż w świat ludzkich niedoskonałości i strachów.

Tytuł: „Mój czas relaksu i odpoczynku”
Autor: Ottessa Moshfegh
Wydawnictwo Pauza
Tłumaczył: Łukasz Buchalski
Forma książki: e-book, Legimi
Gatunek: literatura piękna

Ponownie sięgnęłam po nagrodzoną książkę. „Przyjaciel” Sigrid Nunez w 2018 roku zdobył National Book Award. Jednak, co lepsze, nie wiedziałam o tym fakcie aż do momentu pisania opinii o tej powieści.

W pewnym momencie tego roku postanowiłam, że przeczytam wszystkie książki wydane przez Wydawnictwo Pauza. Mój plan nie doczeka się realizacji, a zaległości będę nadrabiała w przyszłym roku. Niestety, albo i dobrze, stos nieprzeczytanych urośnie, gdyż szefowa wydawnictwa Anita Musioł już zapowiedziała kolejne nowości.

Impulsem do sięgnięcia po „Przyjaciela” był ranking dwumiesięcznika „Książki”, gdzie tytuł ten znalazł się na czwartym miejscu „10 książek roku 2019”. W krótkim poleceniu możemy przeczytać: „Mała powieść o rzeczach najważniejszych. Bez patosu, z poczuciem humoru. No i z psem wielkości kucyka”. Czyż nie brzmi bardzo zachęcająco?

Przyjaźń pomiędzy bohaterką powieści, a jej zmarłym kolegą była wyjątkowa. To taki rodzaj przywiązania i czułości, który zachowuje się w sercach i duszach na zawsze. On był trzykrotnie żonaty. Po jego śmierci została wdowa oraz pies, którym nie miał kto się zaopiekować. A ona kocha zwierzęta. 

Prawie dziewięćdziesiąt centymetrów w kłębie. Osiemdziesiąt kilogramów żywej wagi. Dołączyłeś zdjęcie: ty i pies, policzek przy pysku, na pierwszy rzut oka wielki łeb przypominał kucyka.

Gdybym nie wiedziała, że powieść została wydana pod szyldem Wydawnictwa Pauza, to pomyślałabym, że to będzie bardzo lekka w odbiorze opowiastka o przyjaźni pomiędzy człowiekiem, a zwierzęciem. Ale to powieść wydawnictwa, które wybiera historie z drugim dnem, emocjonujące, momentami trudne i skomplikowane. „Przyjaciel” to zdecydowanie najlżejsza z dotychczas przeczytanych przeze mnie „pauzowych powieści”, jednak nadal bardzo dobra i trzymająca wysoki poziom.

„Przyjaciel” zaskoczył mnie wielowarstwowością i zauroczył podejściem do tematu koegzystencji człowieka i psa. Ta wielowarstwowość to jest to wszystko, co związane jest z przedstawieniem nowojorskiego środowiska literackiego. Bohaterka prowadzi luźne rozważania i nostalgicznie przywołuje wspólne chwile spędzone z przyjacielem. Narracja jest niespieszna i refleksyjna. Ten styl opowiadania historii bardzo przepadł mi do gustu.

Nie chcę o tobie rozmawiać, słuchać, jak inni to robią. Oczywiście to frazes: rozmawiamy o zmarłych, by ich zapamiętać, zatrzymać przy życiu w jeden możliwy sposób.

To, za czym tęsknimy – co tracimy i co opłakujemy – właśnie to czyni nas ludźmi, którymi w głębi duszy naprawdę jesteśmy. Nie wspominając o tym, czego w życiu pragnęliśmy, lecz nigdy nie mieliśmy.

Człowiek może zmienić życie psa. Pies może być dla człowieka przyjacielem. Razem mogą stworzyć zgrany duet. I o takim pięknym życiu razem piszę Sigrid Nunez.

Czymże jesteśmy, Apollo, ty i ja, jeśli nie dwiema samotnościami, które nawzajem się chronią i pozdrawiają?

Wiem co znaczy przyjaźń człowieka i psa, dlatego te fragmenty powieści czytałam bardzo emocjonalnie. Niesamowicie mi się podobały.

One nie popełniają samobójstw. Nie płaczą. Ale mogą się rozpaść na kawałki i się rozpadają. Mogą mieć złamane serca i mają. Mogą stracić zmysły i je tracą.

Bardzo lubię książki, wobec których nie mam sprecyzowanych oczekiwań, a okazują się cudowna literacka podróżą. Tak było z „Przyjacielem” Sigrid Nunez, którą to książkę serdecznie Wam polecam. Na pozór jednowymiarowa, okazuje się kopalnią różnorakich emocji.

Tytuł: „Przyjaciel”
Autor: Sigrid Nunez
Wydawnictwo Pauza
Tłumaczył: Dobromiła Jankowska
Forma książki: ebook - Legimi
Gatunek: literatura piękna