„Nóż” Salman Rushdie – Powrót do przeszłości

przez Katarzyna Denisiuk

Literatura ma wiele twarzy. Można odpłynąć w świecie fantasy, poczuć dreszcz emocji w powieściach sensacyjnych i thrillerach, wczuć się w rolę śledczych i rozkładać na czynniki pierwsze kryminalne zagadki, przeżyć miłosne uniesienia w romansach i tak dalej i tym podobne. Oczywiście to uproszczenie, ale pokazują, że świat książek to ogromne źródło pięknych doznań, ale też wyjątkowy obszar poznawczy.

W literaturę się ucieka, literatura pokrzepia, ale może się też stać źródłem zagrożenia. Salman Rushdie to brytyjsko-indyjski pisarz i eseista uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych autorów. Jego twórczość oparta jest na realizmie magicznym i jest głęboko zakorzeniona w historii oraz kulturze Indii i Bliskiego Wschodu.

Rushdie zyskał międzynarodową sławę dzięki swojej powieści „Dzieci północy” (1981), która zdobyła Nagrodę Bookera. Największe kontrowersje wokół Rushdiego wywołała jego książka „Szatańskie wersety” (1988). Sprowokowała Ajatollaha Chomeiniego, duchowego przywódcę Iranu, do wydania fatwy, nakazującej każdemu wiernemu muzułmaninowi zabicie pisarza. Od tamtej pory Rushdie żył w ukryciu pod ochroną policji przez wiele lat.

12 sierpnia 2022 roku został zaatakowany podczas wystąpienia w Chautauqua Institution w stanie Nowy Jork. Rushdie miał wziąć udział w dyskusji na temat między innymi wolności słowa, gdy napastnik wbiegł na scenę i zaatakował go, zadając mu kilkanaście ciosów nożem.

Nóż. Rozważania po próbie zabójstwa to nie tylko wspomnienia tego traumatycznego dla pisarza dnia. To również opis walki o życie i długotrwałej rekonwalescencji. Nie zamyka się w obszarze osobistych przeżyć. Snuje refleksje na temat życia, znaczenia sztuki, siły literatury i mocy słowa. Oczywiście wraca do motywu (próby) zabójstwa, układa hipotetyczny dialog z niedoszłym zabójcą, zastanawia się, jak urządzony jest ten świat.

Ten autobiograficzny tekst wysłuchałam w formie audiobooka. Czyta Adam Bauman i robi to świetnie. Bardzo ciekawa pozycja.

Tytuł: Nóż. Rozważania po próbie zabójstwa
Autor: Salman Rushdie
Wydawnictwo Rebis, Audioteka
Przekład: Jerzy Kozłowski
Forma książki: audiobook, czyt Adam Bauman, dostępna w formie e-booka
Gatunek: autobiografia, pamiętnik

Zobacz również

Zostaw komentarz