Kategoria:

Literatura faktu

Literatura faktu

„Betonia. Dom dla każdego” Beata Chomątowska Nostalgiczna podróż w przeszłość i kopalnia wiedzy

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Betonia. Dom dla każdego”
Autor: Beata Chomątowska
Wydawnictwo: Czarne
Forma książki: ebook
Gatunek: reportaż
fot. Katarzyna Denisiuk
Dla kogoś kto całe dzieciństwo spędził w bloku, gonił po podwórkach bawiąc się w podchody, jeździł windą góra-dół, bo to była wielka frajda, chodził po piwnicach i strychach i krzyczał „mamooooo, rzuć coś do picia”, lektura „Betonii” będzie podróżą w przeszłość. Ta książka, to nie tylko nostalgiczna nuta, to również kopalnia wiedzy na temat gospodarki przestrzennej, planowania, sztuki budowlanej włącznie z tajnikami dotyczącymi materiałów budowlanych z których powstały blokowiska i mrówkowce, będące swoistymi małymi ojczyznami dla milionów ludzi.

 

Pierwsze pytanie jakie zrodziło się w mojej głowie, to było – co można napisać o betonie, żeby było ciekawie i zainteresowało nie tylko ludzi z branży budowlano-architektonicznej? Po lekturze książki Beaty Chomątowskiej wiem, że o „domach z betonu” można napisać z reporterskim zadziorem i swadą. Ogromną wartością dodaną są również liczne zdjęcia, które wraz z treścią, popartą bardzo bogatą bibliografią i materiałami źródłowymi, tworzą bardzo ciekawą lekturę.
Autorka zabrała nas w podróż betonowym szlakiem po osiedlach między innymi Berlina, Londynu, Krakowa, Warszawy. Niejednokrotnie pojawiały się w książce znane nazwiska, czy to ze świata nauki i szkolnictwa (rektor krakowskiej AGH Ryszard Tadeusiewicz), czy literatury (Christiane Felscherinow bohaterka książki „My, dzieci z dworca Zoo”), które nadawały książce autentyzmu. Wielokrotnie przytakiwałam w myślach słowom autorki, czy to przypominając sobie kultowy polski serial „Alternatywy 4”, czy to wracając do wydarzeń z mojego życia.
Upchani w środku tej miniaturowej budki rozgadani ludzie nie spodziewają się, że nagle – łup! – winda utknie gdzieś w połowie drogi za sprawą zaczajonego na klatce niedorosłego dowcipnisia, który poinstruowany przez starszych chłopaków z podwórka, wykorzystał sposób na unieruchomienie jej między piętrami.
Czytelnik chcący poznać odpowiedzi na pytania dlaczego budowano z betonu? czym była wielka płyta, P2, Wielka Betonia, system Domino? znajdzie je wszystkie w książce Chomątowskiej. Dodatkowo pozna wiele ciekawostek i wzbogaci się o rzetelną wiedzę na temat budownictwa wielkogabarytowego.
”Beton” i „ognisko domowe”, to hasła pasujące do siebie jak „lód” i „płomień”. Materiał odpycha już samym wyglądem, jest szary, kojarzy się z nijakością i chłodem. Z perspektywy kogoś, kto chce budować szybko i tanio, ma jednak wiele zalet.
Człowiek może wyjść z osiedla, ale osiedle z człowieka nigdy. Pamiętam jak dziś składkowe na wieniec dla zmarłego sąsiada, pożyczanie szklanki cukru, stołu i krzeseł na imprezę imieninową. Czasy się zmieniły. Trywialne, ale prawdziwe. „Betonia” poruszyła we mnie wiele strun i bardzo miło będę wspominała czas z nią spędzony.

 

Nad ogromną betonową wsią
Z wolna gaśnie słoneczna żarówka
Pod ogromną betonową wieś
Kocim krokiem podchodzi szarówka

 

Ocena: 5/6

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
AudiobookLiteratura faktu

„Życie na miarę. Odzieżowe niewolnictwo” Marek Rabij Reportaż, którego tytuł mówi sam za siebie

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Życie na miarę. Odzieżowe niewolnictwo”
Autor: Marek Rabij
Wydawnictwo: W.A.B.
Forma książki: audiobook, czyta Andrzej Ferenc
Gatunek: literatura faktu
fot. Katarzyna Denisiuk

 

Konia z rzędem temu, który nie ma w swojej szafie chociaż jednego T-shirta uszytego w Bangladeszu. Moja ignorancja sięgnęła zenitu, gdy zdałam sobie sprawę, że gros koszulek importowanych do Polski pochodzi właśnie z tego kraju. Przyznaję, że byłam przekonana, że są to chińskie wyroby, które zalewają nasz rynek. W trakcie prasowania zerknęłam na metki … wynik mnie zaskoczył. A w momencie, kiedy wysłuchałam audiobooka, przeraził.
Zarzewiem reportażu Marka Rabija, dziennikarza „Newsweek Polska”, było zawalenie się w 2013 roku, w Szabharze nieopodal stolicy Bangladeszu Dhace, ośmiokondygnacyjnego budynku Rana Plaza. W tej uznanej za największą katastrofę budowlaną pod względem liczby ofiar śmiertelnych w czasach współczesnych zginęło 1127 osób. Większość z nich, to były szwaczki, gdyż w zawalonym wieżowcu mieściły się głównie fabryki odzieży.
Polski dziennikarz wyjechał do Bangladeszu, w którym przemysł odzieżowy jest religią, aby poznać warunki w jakich szyje się ubrania dla polskich i zagranicznych marek. Książka, która powstała w trakcie tej podróży, to prawdziwy i zatrważający obraz kondycji państwa oraz ubóstwa jego mieszkańców.
Przerażające jest to, że nie każdy człowiek za swoją pracę jest godnie wynagradzany. Że nie tylko pracują dorośli, ale dzieci, po to, żeby rodzina miała z czego żyć. Że życie ludzkie tak naprawdę ma niewielką wartość. Że płacimy za towar cenę, która jest wielokrotnie wyższa od kosztu jego wytworzenia, a nasz popyt jest nadal nienasycalny. Najgorsze w tym wszystkim jest chyba to, że na taką chorą sytuację nie ma niezawodnego lekarstwa. CSR (społeczna odpowiedzialność biznesu), troska o środowisko czy zrównoważony rozwój – działania, które w nowoczesnym przemyśle są/powinny być klasyką – to w Bangladeszu nadal puste frazesy.
Książkę wysłuchałam w interpretacji Andrzeja Ferenca. Polecam, bo zarówno treść, jak i lektor zapewniły mi kilka godzin bardzo ciekawej literatury faktu.
Ocena: 5/6
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura faktu

„Hen. Na północy Norwegii” Ilona Wiśniewska Przejmująca chłodem i surowością podróż na północ Norwegii

przez Katarzyna Denisiuk

 

Tytuł: „Hen. Na północy Norwegii”
Autor: Ilona Wiśniewska
Wydawnictwo: Czarne
Forma książki: papierowa/ebook
Gatunek: literatura faktu
fot. Radek Denisiuk

 

Dzięki literaturze „kręcę się” ostatnio po świecie. Tym razem pojechałam na północ Europy, do Norwegii. Gdybym miała wymienić z czym kojarzy mi się Norwegia, to pierwsza myśl byłaby: fiordy, surowy klimat, łosoś, narciarki biegowe oraz Trømso Skyrace (ekstremalny bieg wysokogórski). Ilona Wiśniewska zabiera nas na najodleglejsze połacie kraju, na północ do Finnmarku, największego i najrzadziej zaludnione regionu Norwegii, rozciągniętego wzdłuż wybrzeża Morza Barentsa, za kołem podbiegunowym.
Jednym z cichych bohaterów książki jest Ibert Amundsen, 90 latek, wdowiec, ojciec dwóch synów i trzech córek.
Często powtarza, że już się nażył, że nie poleca starości, bo to nic innego jak ciągłe upokorzenie i postępująca zależność od innych.
Jego oczami poznajemy ten mieniący się biało-szarymi barwami obszar, gdzie ludzie wierzą w morze, pracę i w siebie. Mentalnie są daleko do Oslo, a co dopiero do Brukseli. Dlatego też protestowali przeciwko przyłączeniu kraju do Unii Europejskiej.
 
Jesteśmy biedni i rozrzutni, ciekawscy i tolerancyjni, naiwni i samowystarczalni.
„Hen. Na północy Norwegii”, to również historia rdzennych mieszkańców Saamów, ich walki o własną tożsamość, miejsce wśród lokalnej społeczności, prawa i godność.
 
Po Finnmarku na twarzy zostają niespieralne plamy. Przylądek Północny wysoko nad prawym łukiem brwiowym, Varanger na lewym policzku. Na szyi odciśnięte pięć fiordów.
Książka Ilony Wasilewskiej jest wyważona, oszczędna, spokojna, dokładnie tak jak jawi się Norwegia północy, tak różna od jej „europejskiej części”. Porywisty wiatr, bardzo niskie temperatury, tysiące reniferów i łososi – tego dotykamy i doświadczamy czytając ten reportaż. Ale nie tylko! Co cenniejsze, wzbogaca nas w dodatkową wiedzę, wyciąga na wierzch mało znane fakty o tym zakątku naszego kontynentu. Warto sięgać po takie książki, zwłaszcza opowiedziane przez osoby, które dany region doskonale znają. Polecam zwłaszcza ciekawym świata!
PS Książka w wydaniu papierowym zilustrowana jest zdjęciami. Żałuję, że jest ich tak niewiele, bo są bardzo spójne z jej treścią i świetnie oddają klimat.
Ocena: 5/6
 
fot. Katarzyna Denisiuk
 

 

0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Literatura faktuReportaż

„Polska odwraca oczy”

przez Katarzyna Denisiuk

Tytuł: „Polska odwraca oczy”
Autor: Justyna Kopińska
Wydawnictwo: Świat Książki
Forma książki: audiobook; czyta Krystyna Czubówna

 

fot. Katarzyna Denisiuk
 
 
„Polska odwraca oczy” to ten rodzaj reportażu, który sprawia, że narasta w nas gniew, na usta cisną się przekleństwa, mamy skoki ciśnienia, otwieramy oczy z niedowierzania, ręce nam opadają. Można wyliczać i wyliczać…
Jeśli masz dość złych, dołujących wiadomości, którymi karmią nas media – procent tych radosnych, szczęśliwych jest znikomy – to poczekaj z przeczytaniem książki. Ale na pewno jest warta, żeby po nią sięgnąć. Autorka wykonała kawał dobrej roboty i dzięki jej pracy, dociekaniom, tekstom pisanym choć trochę zmieniło się na lepsze w polskiej rzeczywistości.
 
Z jednej strony książka mnie zszokowała. Reportaż o Trynkiewiczu, zabójcy czterech chłopców i wywiad z jego – jak dla mnie niezrównoważoną psychicznie – żoną, tragicznym losie wychowanków ośrodka wychowawczego sióstr Boromeuszek w Zabrzu, dręczonych nieletnich dzieciach w szpitalu psychiatrycznym w Starogardzie Gdańskim, gehennie zgwałconej podczas szkolenia tłumaczki sprawiły, że cała się trzęsłam ze wzburzenia. Najgorsze jest to, że ludzie ludziom zgotowali ten los.
 
Z drugiej strony przedstawione historie utwierdziły mnie w tym, że polskie prawo kuleje. Chore przepisy nijak mają się do rzeczywistości. Ten kto ma do czynienia z jakimkolwiek prawem, ten wie z czym się musi boksować na co dzień. Poza tym wydźwięk reportaży jest jednoznaczny – szerzy się obojętność ludzi na krzywdę innych jakby okrył nas całun zmowy milczenia…
 
Nie bądźmy w grupie tych, którzy odwracają oczy, udają, że nie słyszą, że to ich nie dotyczy. Bądźmy wrażliwi na krzywdę innych a jeśli mamy możliwość, to walczmy z kuriozalnymi sytuacjami, regulacjami, prawem.
Wiem, brzmi pompatycznie, ale właśnie takie mam przemyślenia po wysłuchaniu reportaży Kopińskiej.
 
PS Myślę, że ten audiobook może dać takiego kopa, taki „wkurw”, że słuchający wykręci życiówkę na maratonie.
0 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail