Wyszukane po

"petra soukupova"

„Najlepiej dla wszystkich” Petra Soukupová – Rok życia rodziny

przez Katarzyna Denisiuk 24 listopada 2019

Kiedy szukam fikcji literackiej skupiającej się na wiwisekcji rodzinnych relacji, to bez zastanowienia sięgam po książki czeskiej pisarki Petry Soukupovej. To w jaki sposób potrafi portretować rodzinę, opisywać jej życie, koegzystencję, myśli niewypowiedziane, jest porażająco realistyczne. Czytelnik ma wrażenie, że autorka siedzi w głowie dosłownie każdej postaci, każdego bohatera powieści i przelewa na papier jego doświadczenia, to z czym się zmaga, najskrytsze myśli i lęki. Co więcej, za każdym razem robi to z niebywałą precyzją i wyczuciem, nie grając na emocjach, ale dając czytelnikowi materiał do samodzielnego przepracowania.

Bohaterami „Najlepiej dla wszystkich” jest dziesięcioletni chłopiec mieszkający z mamą w Pradze, która samotnie go wychowuje oraz jego babcia Eva, niedawno owdowiała. Viktor rozrabia. Hana często wzywana jest do szkoły by gasić „pożary”. Ewidentnie nie radzi sobie z synem, który zabiega o jej atencję. Będąc aktorką dostaje propozycję zagrania w serialu. Jest to dla niej wielka szansa na rozwój kariery, jak również ogromne wyzwanie. Pogodzenie obowiązków służbowych z wychowawczymi, pracę z domem, będzie niebywale trudne. Ale jest przecież babcia! „Instytucja”, która nigdy nie zawodzi. Hana z Evą ustalają między sobą, że Viktor zmieni szkołę i zamieszka przez jakiś czas poza Pragą. Zmiana szkoły, otoczenia, domu, nie są dla dziesięciolatka łatwe. Czy babcia poradzi sobie z niesfornym wnukiem? Jaki wpływ na Viktora będzie miała nowa rzeczywistość? Czy Hana zrealizuje swój cel i poukłada sobie życie? Mnóstwo pytań i wiele odpowiedzi, do których prowadzą wyboiste, pełne pułapek drogi.

Powieść Petry Soukupovej jest pełna emocji. Emocji, które targają Viktorem, Haną i Evą, jak i emocji jakie ich zachowania wywołują w czytelniku. Każde z nich ma swoje problemy, z którymi muszą się mierzyć, bagaż, który muszą dźwigać i tajemnice, które rzeźbią głębokie tunele w ich duszach. Poradzenie sobie z nimi, ich rozwiązanie ma znaczenie, jest ważne, bo rzutuje na innych członków rodziny. Bo rodzina to naczynia powiązane nitkami, które się rwą, sznurkami, które się plątają i węzami, które mocno trzymają i nie pozwalają się rozpaść.

Po raz kolejny lektura powieści czeskiej prozaiczki pozostawia mnie w zachwycie. Jest mistrzynią pisania o nieuchwytnych aspektach naszego życia, jak i sytuacjach, które wybuchają i dają po głowie. Pozostaję jej wielką fanką i czekam na kolejną powieść.

Bo co miała robić? Tylko ustalony porządek, tylko małe codzienne rytuały mogą pomóc przetrwać, kiedy w jednej chwili zmienia się całe życie.

Tytuł: „Najlepiej dla wszystkich”
Autor: Petra Soukupová
Wydawnictwo Afera
Tłumaczył: Julia Różewicz
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura piękna

24 listopada 2019 0 komentarz

Literatura współczesna

„Zniknąć” Petra Soukupová – O rodzinach, jakich wiele

przez Katarzyna Denisiuk 28 kwietnia 2019

Po przeczytaniu „Pod śniegiem” czeskiej pisarki Petry Soukupowej wiedziałam, że sięgnę po inną jej książkę, która ukazała się na polskim rynku wydawniczym, zatytułowaną „Zniknąć”. A po ich lekturach z jeszcze większą niecierpliwością czekam na kolejną powieść, która będzie miała premierę we wrześniu. Dlaczego? To w jaki sposób Petra Soukupová potrafi wniknąć pomiędzy trybiki rodzinnej machiny, pokroić, oddzielić i przeanalizować jej poszczególne elementy, zasługuje na wielkie uznanie. Jest doskonałym obserwatorem i błyskotliwym kreatorem czytelniczych emocji.

„Zniknąć”, to trzy nowele, trzy historie rodzinne ze sobą nie powiązane, które porażają swoja autentycznością.

W pierwszej mamy model rodzinny dwa plus dwa. Rodzice i dwóch synów, którzy za sobą, oględnie pisząc, nie przepadają. Martin przyciąga uwagę taty, który napompowany sportowymi ambicjami, pokłada w nim wielkie nadzieje. Kuba jest wątły, niezdrowy, ten słabszy i to nad nim mama rozkłada ochronny parasol. Dlaczego chłopcy nie mogą się cieszyć równą atencją obojga rodziców?

Bohaterami drugiej nowelki są matka, jej starsza córka i młodszy syn. Ojcowie są, a jakoby ich nie było. Rodzeństwo kompletnie się nie dogaduje i szukają tylko okazji, żeby sobie dokuczyć.

Trzecia opowieść rodzinna jest warkoczem uplecionym z historii dwóch sióstr, które od lat kroczą różnymi drogami. Każda ma swoją rodzinę, swoje życie i brak chęci do kontaktu. Śmierć w rodzinie jednej z nich staje się katalizatorem do ocieplenia wzajemnych relacji. Czy te więzy da się jeszcze odbudować i zacieśnić?

W „Zniknąć” wchodzi się bez wahania, od pierwszego zdania, bo autorka otwiera nam szeroko drzwi do swojego literackiego świata. Mówi, zobacz co tam się dzieje, jak oni się nie szanują, jak na siebie warczą, jak nie słuchają siebie nawzajem. Wytyka palcem brak możliwości bycia sobą, rozwijania swoich pasji i zainteresowań poprzez konieczność podporządkowywania się innym. W tych opowieściach nic nie jest doskonałe, łatwe i przyjemne. Bo życie bardzo często takie nie jest. Aby było szczęście, radość i spełnienie, musi być wzajemne zrozumienie, wsparcie, ale też praca nad sobą.

Petra Soukupowá ma wielki dar – potrafi zmusić czytelnika do refleksji, poprzez skierowanie ostrego światła na pojedynczy element, trybik rodzinnej machiny. Zawsze znajdzie się w jej historiach taki moment, kiedy przystaniemy na chwilę i pomyślimy. A może coś zmienimy w swoim życiu lub najbliższym otoczeniu? Jest mistrzynią wiwisekcji rodzinnych relacji. Rewelacja!

PS Na uwagę i docenienie zasługuje również okładka książki, która idealnie koreluje się z jej treścią.

Tytuł: „Zniknąć”
Autor: Petra Soukupová
Wydawnictwo Afera
Tłumaczył: Julia Różewicz
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura współczesna

Ocena: 5,5/6

28 kwietnia 2019 0 komentarz

Literatura współczesna

„Pod śniegiem” Petra Soukupová – Wiwisekcja rodzinnych relacji

przez Katarzyna Denisiuk 25 listopada 2018

Minimalistyczna okładka przyciąga mój wzrok i od razu, bezwiednie, daję książce kredyt zaufania. Jednak przyklaskując zasadzie „nie oceniaj książki po okładce” sięgam do treści. A tam … całkowite zaskoczenie! Dawno nie czytałam tak dobrej książki o zwyczajnym życiu, zwykłych ludzi, o rodzinie i więziach między jej członkami.

Wyobraźcie sobie samochód, a w nim trzy dorosłe siostry, ich dzieci (trzy plus jeden, w tym niemowlak) i pies. Ich celem jest podróż do rodziców, żeby uczestniczyć w rodzinnej uroczystości jaką są urodziny taty. A teraz pomyślcie, że relacje pomiędzy siostrami są dalekie od sympatycznych i bliskich. Kuzynostwo również za sobą nie przepada. Zanim wyruszą w drogę dochodzi do pierwszych sporów, pierwszych animozji i przytyków. Potraficie wyobrazić sobie co wylewa się z samochodu kiedy docierają na miejsce? Jakie słowa padają? Co wydobywa się na wierzch?

Nigdy nie wiadomo, czego można się spodziewać od życia. czasem jednak wiadomo.

„Pod śniegiem” to powieść drogi. Nie tak długiej, jednak pełnej emocji. To również operacja na żywym organizmie, gdzie wszystko może się zdarzyć, wiele rzeczy zaskoczyć, a efekt końcowy może być daleki od oczekiwanego.

Historia Petry Soukupovej chwyciła mnie swoimi szponami i nie puściła do końca. W sposób mistrzowski odsłoniła wszystkie skazy i blizny, które szpecą rodzinę, małżeństwo, rodzeństwo. Bezkompromisowo, mocno, bez sentymentu zrobiła wiwisekcję relacji rodzinnych. „Z rodziną dobrze wychodzi się tylko na zdjęciu” mogłoby być wizytówką prozy Soukupovej.

To czym wyróżnia „Pod śniegiem” jest „autentyczność zachowań, dialogów i sytuacji„. Bez grama fałszu, z poczuciem otrzymania uczciwej historii, towarzyszymy bohaterkom w ich podróży, w drodze do duchowej spowiedzi. Ta historia potrafi emocjonalnie wessać, przemielić i wypluć. Ale to co otrzymujemy sprawia, że niemal kompulsywne szukamy kolejnych powieści autorki.

Dzięki powieści „Pod śniegiem ” Petry Soukupovej literatura czeska nie raz jeszcze zagości na czytniku. To była naprawdę fascynująca przygoda. Jestem pod wielkim wrażeniem prozy młodej pisarki i na pewno sięgnę po inne książki jej autorstwa. Serdecznie polecam!

Tytuł: „Pod śniegiem”
Autor: Petra Soukupová
Wydawnictwo Afera
Tłumaczył: Julia Różewicz
Forma książki: ebook
Gatunek: literatura współczesna

Ocena: 5,5/6

25 listopada 2018 0 komentarz

Historyczna Literatura piękna

„Hana” Alena Mornštajnová – Siła życia, miłości i pamięci

przez Katarzyna Denisiuk 25 maja 2020

Do sięgnięcia po „Hanę” Aleny Mornštajnovej nie skłoniła mnie notka wydawnicza, fakt, że jest to proza naszych czeskich sąsiadów, którą bardzo lubię (zwłaszcza za sprawą powieści Petry Soukupovej), ani piękna okładka. To co sprawiło, że książkę kupiłam, były opisy emocji czytelników, którzy ją przeczytali i podzielili się wrażeniami. I już teraz podkreślę, że z wszystkimi pozytywnymi opiniami całkowicie się zgadzam. „Hana” i jej historia na pewno zostaną w mojej pamięci na dłużej.

Tłem powieści jest Czechosłowacja w okresie okupacji niemieckiej i po wojnie. Pierwszą bohaterką, którą poznajemy, jest niespełna dziewięcioletnia Mira. Dziewczynka w dramatycznych okolicznościach traci rodziców i rodzeństwo. Jedyną krewną, która jej została jest ciotka Hana. To kobieta ekscentryczna, wzbudzająca niechęć, antypatyczna, nieprzystępna. Osoba, w której towarzystwie nie chce się przebywać. Z resztą sama stroni od ludzi i siostrzenicy. Los ewidentnie sobie z nich zadrwił – nie tylko podłożył nogę Mirze, ale również Hanie. Ich wspólne mieszkanie będzie pasmem wielu niespodzianek, a przede wszystkim odkrywaniem nieznanych kart historii ich rodziny.

Fabuła powieści w niebywale ciekawy sposób zabiera czytelnika w różne okresy historii Czechosłowacji oraz jej mieszkańców. Wchodzimy do ich domostw, pokoi, jak również sekretnych myśli. Razem z nimi przeżywamy znajomości, przyjaźnie, miłosne porywy. Ale przede wszystkim jesteśmy świadkami tragicznych losów żydowskich rodzin w obliczu niemieckiej okupacji.

Autorka pozwala nam być z nimi, stawać przed życiowymi dylematami i podejmować najtrudniejsze decyzje – o życiu, bądź śmierci.

Emocje, które wyzwala historia Miry i jej rodziny oraz Hany i jej życiowej drogi, są niezwykłym kalejdoskopem, który przy każdym ruchu układa się w nowy scenariusz.

Zanurzenie się (tak, właśnie tak wnika się w tę powieść) w historię napisaną przez Alenę Mornštajnovą jest cudownym doznaniem. Jest również niezapomniana podróżą w miejsca, o których należy pamiętać.

„Hana” to powieść o ludziach skonfrontowanych z brutalną rzeczywistością, która była konstruktorem ich losów. Bardzo ludzka i bliska sercu. Bardzo polecam!

Tytuł: „Hana”
Autor: Alena Mornštajnová
Wydawnictwo Amaltea
Tłumaczył: Tomasz Grabiński
Forma książki: papierowa, niedostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna

25 maja 2020 0 komentarz

Mapa ludzkich uczuć; "Mapa Anny" Marek Sindelka

Literatura piękna

„Mapa Anny” Marek Šindelka – Czy znamy swoje mapy uczuć?

przez Katarzyna Denisiuk 25 lutego 2020

Rzut oka na okładkę i czytelnik ma przeczucie, że książka, którą ma przed sobą może go zabrać w różne rejony ludzkiej osobowości. Zastanawia się, czy autor odkryje przed nim mapę człowieka? Powiedzie do miejsc wrażliwych i czułych?

Rzeczywistość nie ma żadnej historii. Ma tylko nieskończoną liczbę strzępków, które składają się na coraz to nowe obrazy w tym szalonym kalejdoskopie naszego krótkiego życia.

„Mapa Anny” to zbiór dziesięciu opowiadań czeskiego pisarza Marka Šindelki. Podczas pierwszego (sic!) czytania, wydają się być oderwanymi od siebie historiami. Jedne z nich są dłuższe, inne bardzo krótkie, ale cały czas dotykają obszaru ludzkich zachowań i relacji pomiędzy kobietą, a mężczyzną.

Zygzakowatą ścieżką czworo przyjaciół wspinało się po zboczu góry , każde ciągnęło w sobie swoje życie i każde zupełnie innym spojrzeniem obserwowało dolinę, która rozpościerała się nisko pod nimi, wyryta w masywach wapienia przez lodowaty prąd potoku.

Marek Šindelka nakreślił słowem bardzo ciekawą literacką mapę. Jak każda mapa, tak i ten zbiór krótkich form, skrywa wiele, na pierwszy rzut oka niewidocznych, wskazówek, ważnych punktów, które mogą być kluczowymi w dalszej wędrówce. Aby odkryć właściwy kierunek należy uważnie ją czytać. Jeśli coś nam umknie, nic nie stoi na przeszkodzie, aby czytać ponownie, odkrywając historie na nowo.

Przyznają, że ogromną przyjemność sprawiło mi wracanie do opowiadań i przeżywanie losów bohaterów. Cofałam się, kartkowałam i wyłuskiwałam słowa i myśli. A eteryczne nitki przeznaczenia nabierały wyraźnego kształtu i koloru. Szukałam odpowiedzi na pytanie, czy posiadamy umiejętność czytania drugiego człowieka i jego indywidualnej mapy uczuć?

Nie wszystkie opowiadania podobały mi się w równym stopniu. Również ich głębia była różna. Część z nich łatwo układała się w głowie, a inne były trudne do zinterpretowania.

Chodź! Idę, oddycham, wszędzie wokół oczy, oklaski, ogłuszający hałas, reflektory, mało kto podejrzewa ile trzeba przeżyć, do czego się przyzwyczaić, kiedy się nie ma wyboru.

Czytelnik, który lubi opowiadania, będzie czerpał przyjemność z obcowania z prozą czeskiego pisarza, bo jest on bardzo dobrym przewodnikiem po zawiłościach ludzkich zachowań. „Mapa Anny” do mnie przemówiła. Polecam!

Tytuł: „Mapa Anny”
Autor: Marek Šindelka
Wydawnictwo Afera
Tłumaczył: Anna Wanik
Forma książki: papierowa, dostępna w formie e-booka
Gatunek: literatura piękna, opowiadania

O innych powieściach Wydawnictwa Afera możecie przeczytać na blogu, klikając na: "Pod śniegiem", "Zniknąć", "Najlepiej dla wszystkich" autorstwa Petry Soukupovej.

25 lutego 2020 0 komentarz

Audiobook Literatura współczesna

„Wielka samotność” Kirstin Hannah – W okowach surowej Alaski i traumy przeszłości

przez Katarzyna Denisiuk 6 grudnia 2018

„Słowik” Kirstin Hannah zaśpiewał dla mnie piękną i smutną melodię. Trafiła na podatny grunt, oplotła moją duszę i wrażliwość i porwała mnie w opowieść o wojnie, miłości i trudnych wyborach. Te dobre wspomnienia szeptały, że może warto sięgnąć po „Wielką samotność”? Może po raz kolejny spędzę miłe chwile z audiobookiem?

Jedną z bohaterek powieści jest Alaska. Dzika, bezkompromisowa oraz surowa. Jeśli nie jesteś przygotowany na sprostanie warunkom przez nią narzuconym, to możesz po prostu nie przeżyć. W to osobliwe miejsce, drogą przypadku, trafia rodzina Allbrightów. Ernt, uczestnik wojny w Wietnamie, poturbowany psychicznie oraz wykazujący symptomy zespołu stresu pourazowego. Cora, jego żona, która jest jego podporą, ostoją i ramieniem, na którym może się nie tylko wypłakać. Oraz trzynastoletnia Leni, ich córka, która podąża za rodzicami, wierząc, że w nowym miejscu rodzina odrodzi się, umocni i odnajdzie te najważniejsze wartości, które ją scalają.

Alaska pokazuje pazur, swoją ciemną i nieprzyjazną stronę. Kiedy za oknem wieje wiatr, temperatura drastycznie spada, nie ma nikogo z kim można porozmawiać i wesprzeć się na duchu, wtedy na wierzch wypełzają najgorsze, ludzkie demony.

Lektura „Wielkiej samotności” trafiła na zły czas. Mając w pamięci kunszt z jakim Vessas w „Ptakach” oraz „Pałacu lodowym” opisuje przyrodę oraz naturę sprawiając, że niemal fizycznie czujemy zimno na skórze i wchodzimy w interakcję z otaczającym nas światem, czułam niedosyt. Wiedząc w jaki sposób Petra Soukupová w „Pod śniegiem” potrafi zrobić wiwisekcję rodzinnych relacji oraz bezpardonowo obnażyć wszystkie ich skazy i tajemnice, czułam rozczarowanie.

Z pomysłem na powieść Kirstin Hannah do mnie trafiła. Trudne relacje międzyludzkie oraz rodzinne, sztuka kompromisów, radzenie sobie z traumami przeszłości, poszukiwanie szczęścia, miłość na tle dzikiej Alaski – to wszystko mogło się udać. I patrząc na opinie czytelników, udało się. Historia opisana przez autorkę znalazła bardzo duże grono zadowolonych odbiorców. Niestety ja do tej grupy nie należę. Powieść pomimo dużego ładunku emocji jaki ze sobą niesie, tych emocji mi nie dostarczyła. Podążając śladami bohaterów, ich zachowania bardzo często nie stanowiły żadnej zagadki, co sprawiło, że były mocno przewidywalne. Pomimo problemów jakie powieść dotyka, są one li tylko delikatnie muśnięte. Tam gdzie autorka chciała, żeby zabrzmiało mocno, szorstko, okrutnie, było … poprawnie. Nagromadzenie wątków poprzez sztuczne nakręcanie akcji również nie zyskuje w moich oczach.

Wiem, że „Wielka samotność” może się podobać i te pozytywne opinie na temat książki są prawdziwie. Wiem również komu na pewno się nie spodoba. Pytanie pozostaje jedno – czy tego czytelniku oczekujesz i to jest to, o czym chcesz czytać? Pachnie mi tu banalnością. Niestety.

Tytuł: „Wielka samotność”
Autor: Kirstin Hannah
Wydawnictwo Świat Książki
Tłumaczył: Anna Zielińska
Forma książki: audiobook, czyta Paulina Raczyło
Gatunek: literatura współczesna

Ocena: 3,5/6

6 grudnia 2018 0 komentarz